گفتاردرمانی
یک شنبه 23 مرداد 1390 12:22 AM
ديباچه:
رشته گفتار درماني يکي از زير مجموعههاي علوم توانبخشي است و هدف آن ياري رساندن به افرادي است که دچار اختلالات گفتاري و زباني هستند که اين کمک شامل موارد زير ميشود:
کمک به افرادي که اختلالات تلفظي دارند، بيماراني که اختلال در صوت دارند، بيماراني که دچار آسيبهاي مغزي شدهاند ( قدرت سخن گفتن نداشته يا بيربط سخن ميگويند)، ياري کردن ناشنوايان براي برقراري ارتباط کلامي، کمک به طيف گستردهاي از عقبماندگان ذهني براي برقراري ارتباط کلامي، توصيه و مشاوره به افراد جامعه.اين دسته از متخصصان در وهله اول آسيبهايي را که توسط عامل ژنتيکي يا اکتسابي به گفتار و زبان وارد شده تشخيص ميدهند و در وهله دوم به ارزيابي ميزان آسيبديدگي و علت آن ميپردازند و سپس مرحله درمان را شروع ميکنند.براي مثال امکان دارد که به علت سکته مغزي، تصادف يا اصابت ترکش، اختلالي در حوزه زبان فرد ايجاد شود که اين اختلال ميتواند به صورت بيربط صحبت کردن يا ناتواني در سخن گفتن بروز کند. يا اينکه امکان دارد مشکل در حوزه گفتار باشد؛ يعني در توليد گفتار و يا رواني گفتار اختلالي به وجود بيايد. براي مثال کودکي که صداي "ر" را "ل" تلفظ ميکند داراي اختلال در توليد گفتار است و همچنين فردي که در طول يک دقيقه به جاي 4 جمله (به طور متوسط) يک جمله را گفته و يا برعکس 10 جمله را بيان ميکند، دچار اختلال در رواني گفتار است و بالاخره امکان دارد تارهاي صوتي به دلايل مختلف آسيب ببينند که موجب خراب شدن کيفيت صوت ميشود. در تمام موارد فوق يک گفتار درمان سعي ميکند که به شيوههاي غيرپزشکي و بدون استفاده از دارو، آسيب ايجاد شده را درمان کند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ يعني آسيبهاي حوزه زبان چون به سيستم عصب مرکزي در مغز برميگردد، طولانيتر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسانتر و سريعتر ميباشد.
تواناييهاي لازم :
صبور بودن مهمترين ويژگي لازم براي يک گفتار درمانگر است. چرا که بعضي از بيماران به کندي پيشرفت ميکنند. همچنين متخصص اين رشته بايد انعطافپذير باشد. براي اين که در اين کار تنوع مراجعهکنندگان بسيار زياد است؛ يعني مراجعين ميتوانند يک بچه 2 ساله تا يک فرد 90 ساله باشند که بدون شک هريک روحيات و ويژگيهاي خاص خود را دارند. دانشجوي موفق اين رشته کسي است که به زبان انگليسي و دانش کامپيوتر مسلط باشد. همينطور بهتر است با لهجههاي مختلف آشنايي داشته باشد چون ممکن است ناشنوايي به او مراجعه کند که در يک محيط تُرک يا کُرد زبان زندگي کرده است.
موقعيت شغلي در ايران :
يک گفتار درمانگر ميتواند به قاريان قرآن، مداحان، خوانندهها، گويندگان صدا و سيما، دوبلورها و در کل افرادي که از صوت خود به صورت حرفهاي استفاده ميکنند، آموزش دهد که چگونه سخن بگويند يا از صوت خود استفاده کنند تا مشکلي برايشان به وجود نيايد. اين رشته براي جوانان کنجکاو که به دنبال کشف ناشناختهها ميباشند و ميخواهند در زمينه تحصيليشان حرف اول را بزنند، رشته بکري است و زمينههاي ناشناخته زيادي دارد. يک گفتار درمانگر ميتواند در درمانگاهها و مراکز بهداشت، مراکز ويژه توانبخشي و مراکز آموزش و پرورش استثنايي فعاليت بکند چون قسمت عمده کار در ارتباط با ناشنواها و کمشنواها است.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اصلي:
فيزيک صوت، آناتومي و فيزيولوژي عمومي، آناتومي و فيزيولوژي مکانيزم گفتار، آناتومي و فيزيولوژي اعصاب و رابطه با گفتار، روانشناسي کودک و نوجوان، روانپزشکي کودک و نوجوان، روانشناسي يادگيري، رشد رواني حرکتي، عقبماندگي ذهني، بازي درماني، سنجش شنوايي، مباني شنوايي سنجي، زبان تخصصي، کمکهاي اوليه، زبانشناسي، آواشناسي، روانشناسي زبان، اصول و متون مشاوره، اصطلاحات پزشکي، روش تحقيق، ژنتيک پزشکي، بافتشناسي و آسيبشناسي، بيماريهاي گوش و حلق و بيني ، کاربرد جراحي در گفتار درماني، بيماريهاي اعصاب در رابطه با گفتار، ارتودنسي در رابطه با گفتار، اصول توانبخشي.
دروس تخصصي :
مباني گفتار درماني، رشد طبيعي گفتار و زبان، بيماريشناسي تأخير رشد گفتار و زبان، بيماريشناسي اختلال در توليد گفتار، مديريت در گفتار درماني، بيماريشناسي اختلال در صوت، بيماريشناسي اختلال در تشديد، بيماريشناسي اختلال در خواندن، ارزيابي و تشخيص افتراقي در بيماريشناسي گفتار و زبان، پروژه و پژوهش، کارآموزي باليني
پیامبر (ص): صبر اگر به بیقراری رسید دعا مستجاب می شود.
عزیز ما قرنهاست که چشم انتظار به ما دارد!