چاپ
شنبه 22 مرداد 1390 2:08 AM
ديباچه: چاپ؛ يعني تمدن؛ يعني پيشرفت؛ يعني عامل رشد و شکوفايي و گسترش و حفظ علم و فرهنگ و ادب؛ صنعتي که گذشته رابه حال و حال را به آينده پيوند داده است. صنعت چاپ در طي دهه‌هاي اخير با رشد و گسترش روزافزوني روبرو بوده است؛ بويژه در طول دهه 80 که انقلاب چاپ الکترونيک، موج شديدي در ديجيتالي کردن فرآيندهاي صنعت چاپ ايجاد کرد. در واقع ديجيتالي شدن هنرهاي گرافيکي، پتانسيل‌هاي بيشتري را در صنعت چاپ نمايان ساخته است. نوآوري‌هاي جديد و مهم در عرصه فن‌آوري ديجيتال، باعث کوتاه شدن مسير انتقال و تکامل صنعت چاپ از مهارت‌هاي اوليه و فعلي آن به سوي فن‌آوري‌هاي جديد شده است. سيستم‌هاي چاپ ديجيتالي، دستگاه‌هاي چاپ با قابليت چاپ مستقيم تصاوير، فن‌آوري چاپ غيرضربه‌اي، چاپ در زمان نياز و ...، همگي نشان دهنده تجهيزات و امکانات جديد و بازارهاي جديد صنعت چاپ است. از همين‌رو امروزه صنعت چاپ را نمي‌توان همچون گذشته به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و لازم است مدير يک چاپخانه يا ناظر چاپ، اين صنعت مهم و حياتي را که هم جنبه فني و هم جنبه هنري دارد، به صورت آکادميک بياموزد.وزارت علوم، تحقيقات و فناوري بر پايه همين نياز، در سال گذشته، رشته چاپ را به عنوان يکي از رشته‌هاي گروه آزمايشي هنر در دانشگاه هنر ارائه کرد.در رشته چاپ، دانشجويان با سه مرحله پيش از چاپ، چاپ و پس از چاپ آشنا مي‌شوند و در نهايت مي‌توانند يک محتواي گرافيکي يا بصري را بر روي يک محصول فيزيکي پياده سازند. به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي که طراح آماده چاپ مي‌شود، با طراح همکاري مي‌کند تا طرحي مناسب براي چاپ ارائه دهد؛ زيرا برخي از اوقات يک گرافيست، طرحي را ارائه مي‌دهد که روي کاغذ يا کامپيوتر بسيار جالب است، امّا پياده‌سازي آن يا عملي نيست يا مقرون به صرفه نمي‌باشد و يا در زمان کوتاه موردنظرِ مشتري، امکان‌پذير نيست. دانش‌آموخته اين رشته در مرحله چاپ نيز مي‌داند که چگونه پارامترهاي مختلف را رعايت کند تا قدم به قدم کار با کيفيت مطلوب توليد شود و ضمن رعايت کيفيت و راندمان بالا، زمان آماده‌‌سازي کاهش يافته و از ضايعات جلوگيري گردد و با کمترين هزينه به نيازهاي متنوع مشتريان پاسخ داده شود.
موقعيت شغلي در ايران:
فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله پس از چاپ نيز به مجموعه فعاليت‌هاي متنوع اين مرحله از جمله ورني زني، سلفون کشي، دايکات، برش، قالب‌سازي، طلاکوبي و مواد مصرفي آنها مديريت و نظارت دارد.
تواناييهاي لازم :
در تمام کشورهاي دنيا، دپارتمان‌هاي چاپ در دانشکده‌هاي هنري قرار دارد؛ زيرا آنچه دانشجويان در رشته چاپ مي‌آموزند، ساخت ماشين‌آلات چاپ نيست که در دانشکده‌هاي فني آموزش داده شود. کارشناس چاپ مي‌آموزد که چگونه فرآيند توليد يک کار چاپي از مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي که طرح مشخص مي‌شود تا مرحله پايان چاپ و هنگامي که کار براي توزيع آماده مي‌شود، بخوبي انجام گيرد؛ کاري که نياز به آشنايي با طراحي و گرافيک دارد؛ يعني مدير يک چاپخانه هنگامي که يک طرح به او ارائه مي‌شود، بايد بتواند طرح را درک کرده و با آن ارتباط برقرار کند. به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته بايد با فارغ‌التحصيلان ساير رشته‌هاي هنري زبان مشترک داشته باشد. اما اين به معناي آن نيست که چاپ يک رشته هنري است. چاپ مجموعه‌اي از هنر و صنعت است و دانشجويان هر پنج گروه آزمايشي در صورت علاقه‌مندي به فرآيند چاپ و داشتن يک پايه هنري مي‌توانند در اين رشته موفق شوند.
موقعيت شغلي در ايران :
فارغ‌التحصيلان رشته چاپ با شناخت خصوصيات هر يک از سيستم‌هاي چاپي و تقدم و تأخر عملکرد هر يک از آنها، تأثير بسزايي در کيفيت محصولات چاپي و در نهايت در پيشبرد توسعه اجتماعي خواهند داشت؛ زيرا صنف چاپ به عنوان صنعت ميان رشته‌اي، به نحوي با همه فرآوري‌‌هاي صنعتي و محصولات کشاورزي و نيز بازاريابي داخلي و خارجي و همچنين تمام جنبه‌هاي توسعه اجتماعي سر و کار دارد و در واقع يکي از پايه‌هاي مهم موفقيت در رشته‌هاي ياد شده و جنبه‌هاي مختلف حيات جامعه است.به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيلان چاپ مي‌توانند در عرصه‌هاي مختلف صنعتي و فرهنگي حضور فعالي داشته باشند. براي مثال در سال تحصيلي 84- 83 تعداد 797 عنوان کتاب درسي با شمارگان بيش از 167 ميليون جلد چاپ شد و در اختيار دانش‌آموزان قرار گرفت. بدون شک فرآيند چاپ اين کتاب‌ها که اکثراً تمام رنگي بوده و هر ساله تا حدودي نيز تغيير مي‌کنند، بسيار پيچيده و تخصصي است و نياز به مديران توليد و کارشناسان متخصص چاپ بسيار ماهر و با تجربه دارد. چون فرآيند چاپ بايد به گونه‌اي انجام گيرد که در کوتاهترين زمان و با کمترين هزينه، کتاب‌ها بدون غلط، با کيفيت بالا و يکسان و در تيراژ ميليوني چاپ شود.همچنين مي‌توان به چاپ روزنامه‌ها و نشريات کثيرالانتشار اشاره کرد که يک کار صنعتي است. ناظران چاپ اين گونه رسانه‌ها و همچنين مديران چاپخانه‌ها بايد متخصص رشته چاپ باشند تا چاپخانه‌ها بهترين بازدهي را داشته باشند. نيازي که در حال حاضر نيزکاملاً احساس مي‌شود.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
رياضيات و آمار، شيمي عمومي، طراحي پايه، فيزيک، مباني کامپيوتر و اينترنت، مباني هنرهاي تجسمي، رسم فني عمومي و پرسپکتيو، روش تحقيق، عکاسي پايه، آشنايي با هنر و تمدن ايران، آشنايي با هنر و تمدن جهان
دروس اصلي:
کارگاه عکاسي رنگي، کارگاه گرافيک، گرافيک کامپيوتر، صفحه‌آرايي، طراحي بسته‌بندي، طراحي و چاپ اوراق بهادار، کارآموزي،
دروس تخصصي:
آزمايشگاه مواد، تاريخ فناوري چاپ، استاندارد‌شناسي صنعت چاپ، مروري بر روش‌هاي چاپ، زبان تخصصي، تکنولوژي بسته‌بندي، تکنولوژي صحافي، کارگاه چاپ افست، ليتوگرافي، شناخت کاغذ و مرکب، اقتصاد چاپ و بازاريابي چاپ، قوانين و مقررات چاپ، کارگاه چاپ ديجيتال، کارگاه چاپ فلکسو، کارگاه چاپ گراور، کارگاه چاپ سيلک اسکترين، طرح و رساله
پیامبر (ص): صبر اگر به بیقراری رسید دعا مستجاب می شود.
عزیز ما قرنهاست که چشم انتظار به ما دارد!
