معرفی کامل رشته های دانشگاهی ریاضی وفیزیک

ديباچه: در ابتداي تأسيس دانشگاه در کشور ما، رشته‌هاي مهندسي بويژه در مقطع کارشناسي به يک يا دو رشته محدود مي‌شد. اما امروزه با پيشرفت و گسترش علم و تکنولوژي، شاهد ايجاد ده‌ها رشته مهندسي هستيم که جنبه علمي يا اجرايي دارد. براي مثال، امروزه مهندسي مکانيک علاوه بر سه گرايش اصلي طراحي جامدات، حرارت و سيالات، و ساخت و توليد، داراي رشته‌هاي علمي و اجرايي بسياري مانند مهندسي دريا گرايش کشتي‌سازي، مهندسي پزشکي گرايش بيومکانيک، مهندسي کشاورزي گرايش مکانيک ماشين‌هاي کشاورزي، مهندسي ماشين‌هاي ريلي، مهندسي هوا و فضا و مهندسي مکانيک نيروگاه است.به عبارت ديگر، امروزه سيطره علم مکانيک در صنايع متنوع به قدري گسترده است که اگر بخواهيم در مقطع ليسانس، متخصصان و کاربراني توانمند داشته باشيم، نمي‌توانيم مهندسي مکانيک را به يک يا دو رشته محدود کنيم.علت اصلي ارائه رشته مهندسي مکانيک نيروگاه در دانشگاه صنعت آب و برق شهيد عباسپور نيز همين امر است؛ رشته‌اي که به آموزش و تربيت متخصصان و مجريان مورد نياز نيروگاه‌هاي وزارت نيرو مي‌پردازد.مهندسي مکانيک نيروگاه، ترکيبي از چند رشته مهندسي شامل مهندسي مکانيک در دو گرايش حرارت و سيالات، و طراحي جامدات و مهندسي برق کنترل است؛ زيرا در نيروگاه‌ها به مهندسين بهره‌برداري که از موضوع‌هاي مختلف نيروگاه اطلاع داشته باشند، نياز دارند. البته اين اطلاعات لازم نيست خيلي عميق باشد. به قول معروف، متخصص اين رشته اقيانوسي با عمق کم است. اما متخصص رشته مهندسي مکانيک يا برق درياچه‌اي با عمق زياد مي‌باشد. براي مثال، دانشجويان مهندسي مکانيک گرايش حرارت و سيالات، ترموديناميک را در دو ترم تحت عنوان ترموديناميک 1 و 2 مطالعه مي‌کنند. در صورتي که دانشجويان مکانيک نيروگاه، علاوه بر دروس ياد شده، ترموديناميک نيروگاه و کندانسور را نيز مطالعه مي‌کنند.همچنين دانشجويان اين رشته در زمينه کنترل، اطلاعات گسترده و بيشتري نسبت به دانشجويان مکانيک حرارت و سيالات کسب مي‌کنند.گفتني است که در اين رشته بر روي نيروگاه‌هاي سيکل ترکيبي که ترکيبي از نيروگاه‌هاي گازي و بخاري است،‌ تأکيد مي‌شود.
توانايي‎هاي لازم:
مهندسي مکانيک نيروگاه يک رشته اجرايي است و فارغ‌التحصيل آن به عنوان مجري و بهره‌بردار در نيروگاه فعاليت و مشکلات موجود را حل مي‌کند. به عبارت ديگر، مهندس مکانيک نيروگاه طراح نيروگاه نيست و دانشجويان اين رشته نبايد انتظار داشته باشند که پس از فارغ‌التحصيلي، طراحي يک نيروگاه يا بخشي از آن را بر عهده بگيرند. آنها لازم است در نيروگاه، فعاليت‌هاي کاربردي انجام دهند؛ کاري که نياز به اطلاعاتي وسيع اما نه چندان عميق دارد.دانشجوي اين رشته بايد به دو علم مکانيک و الکترونيک علاقه‌مند باشد؛ چون درس‌هاي اين رشته، مجموعه‌اي از دروس علم مکانيک و علم الکترونيک و کنترل صنعتي است. همچنين دانشجو بايد روابط عمومي خوب و توان کار گروهي و مديريت يک مجموعه را داشته باشد؛ چون فارغ‌التحصيل اين رشته نمي‌تواند در گوشه خانه خود فعاليت کند، بلکه مثل اکثر رشته‌هاي مهندسي بايد مسؤوليت بخش يا بخش‌هايي از يک مجموعه را بر عهده بگيرد؛ کاري که نياز به خلاقيت، روابط عمومي خوب، تفکر سيستماتيک و توان تجزيه و تحليل مسائل دارد.
موقعيت شغلي در ايران:
در حال حاضر با گسترش شبکه برق کشور،‌ وزارت نيرو بايستي سالي يک نيروگاه افتتاح کند تا بتواند پاسخگوي نياز جامعه باشد. اين نيروگاه‌ها نيازمند متخصصان مکانيک نيروگاه است که به عنوان کاربر و مجري فعاليت نمايند.گفتني است که بازار کار مهندسين مکانيک نيروگاه‌ خيلي وسيع است و فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند با توجه به علاقه‌شان، در زمينه‌هاي مختلف؛ اعم از بخش نرم‌افزاري، بخش حرارت و سيالات، بهره‌برداري نيرو يا جامدات فعاليت کنند. به عبارت ديگر، دانشجويان اين رشته، تخصص و تجربه لازم را براي کار در بخش‌هاي مختلف يک نيروگاه به دست مي‌آورند و از همين‌رو وزارت نيرو بيشتر مايل است که فارغ‌التحصيلان اين رشته را جذب نمايد و ترجيح مي‌دهد که از آنها به جاي فارغ‌التحصيلان رشته مهندسي مکانيک يا ساير رشته‌هاي مرتبط که قبل از شروع به کار، مجبور به گذراندن دوره‌هاي آموزشي کوتاه مدت يا بلندمدت در نيروگاه هستند. استفاده نمايد.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
آمار و احتمالات مهندسي، رياضي مهندسي، رياضيات عمومي، رياضيات کاربردي، فيزيک الکتريسيته مغناطيس، فيزيک حرارت، مباني برنامه‌سازي کامپيوتر، محاسبات عددي، معادلات ديفرانسيل.
دروس اصلي و تخصصي:
ارتعاش محور، استاتيک، انتقال حرارت، الکترونيک کاربردي، اندازه‌گيري غيرالکتريکي، تحليل مدارهاي الکتريکي، ترموديناميک، کارگاه برق، کارگاه مکانيک، کنترل سيستم‌هاي خطي، مدارهاي منطقي، مقاومت مصالح، مکانيک سيالات، نقشه‌کشي صنعتي. ( بسياري از درس‎‏هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است).