سطحى که بتوان مستقيماً روى آن نقاشى کرد زمينه (سطح) ناميده مى‌شود. براى نقاشى زمينه‌هايى نظير کاغذ، مقوا يا پارچه لازم است. از سطوح ديگرى نيز مى‌توان به‌عنوان زمينه استفاده کرد؛ مثل سنگ، ديوار، شيشه، فلز، چوب و ... بعضى از اين سطوح روى رنگ تأثير شيميايى مى‌گذارند و آن را تغيير مى‌دهند و بعضى موجب ناپايدارى رنگ مى‌شوند يا آنها را تيره مى‌کنند. بعضى زمينه‌ها را بايد با آسترى پوشاند تا رنگ روى آنها بچسبد. آسترى لايهٔ نازکى بين زمينه و رنگ است که در واقع نوعى زيررنگ محسوب مى‌شود. خودآسترى مى‌تواند رنگى باشد و زمينهٔ رنگى اثر قرار گيرد. در تمام موارد زمينه بايد متناسب با تکنيک مورد استفادهٔ نقاشى انتخاب شود.
اولين زمينهٔ نقاشى در تاريخ هنر، ديوارهٔ غارهاى محل سکونت انسان‌هاى ماقبل تاريخ بوده است؛ و ديوار در تمام دوران‌ها سطح متداولى بوده که هنرمندان روى آن نقاشى مى‌کردند.
◊ بوم
◊ کاغذ
◊ مقوا
کاغذ
کاغذ ساده‌ترين زمينه براى نقاشى است و براى انواع رنگ‌ها مناسب است. در مواردى مثل نقاشى رنگ روغن بايد آسترى زده شود. در گذشته کاغذ از پارچه تهيه مى‌شد؛ اما امروزه کاغذ از چوب تهيه مى‌شود. کاغذها انواع مختلفى دارند. کاغذ را آهار مى‌دهند تا شدت جذب رنگ را کاهش دهند.
تمام کاغذها در مقابل رطوبت امکان تغيير شکل دارند و بايد تمهيدات لازم قبل از کار صورت پذيرد.
کاغذ بهترين سطح براى کار طراحى است. کاغذى که از الياف کتان تهيه شده باشد، به‌دليل کيفيت مرغوب و استفاده سهل از قلم‌مو بر روى آن، براى آبرنگ و گواش مناسب است.
مقوا
مقوا سطحى است مناسب براى طراحى و نقاشي. انواع مقواها با کيفيت‌هاى متفاوت امکان کار با ابزار مختلفى را فراهم مى‌سازد. از جمله کاغذها و مقواهاى مرغوب که در کشورهاى مختلف توليد مى‌شوند مى‌توان کانسون ساخت فرانسه، فابريانو محصول ايتاليا، آرش توليد فرانسه، واتمن توليد انگلستان، گوآرو توليد اسپانيا، گرومباچر ساخت امريکا و ... را نام برد.
بوم
کلاف بوم از چهار قطعه چوب در اندازهٔ معين ساخته مى‌شود که براى اين کار گوشه‌ها باهم جفت شده و با گونيا تنظيم مى‌گردد. در چهارچوب‌هاى بزرگ دو قطعه چوب عمود برهم (+) به چهارچوب متصل مى‌شود تا استحکام لازم در مقابل کشش بوم ايجاد شود. پارچه سوم بايد بزرگ‌تر از ابعاد کلاف باشد. در بوم‌هاى بزرگ از ابزارى به‌نام بوم‌کش براى کشيدن پارچه روى کلاف استفاده مى‌شود. پارچه بوم قبل از نقاشى بايد آسترى زده شود. اين کار مانع نفوذ روغن به درون آن مى‌شود و سطح با دوامى ايجاد مى‌شود. آسترى زدن در چند مرحله انجام مى‌شود. بهتر است اولين مرحله قبل از کشيدن بوم روى چهارچوب انجام شود تا از شل شدن پارچه بعد از خشک شدن جلوگيرى کرد. به‌هر شکل بعد از اتمام مرحله زيرسازي، و قبل از نقاشى بايد پارچه را دوباره محکم کرد. بوم بيشتر در نقاشى رنگ روغن استفاده مى‌شود. اما در تکنيک‌هاى اکريليک و گاه در ديگر موارد نيز از بوم استفاده مى‌شود. البته در هر مورد زيرسازى مخصوص و متناسب با تکنيک موردنظر ضرورى است.
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است، سپس خداوند به همین گونه، جهان را ایجاد می کند خداوند یقیناً بر هر چیز تواناست) /عنکبوت20
