دیروز شنبه سالگرد برگزاری نخستین جلسه اولین دوره مجلس شورای اسلامی بود.

به گزارش عصر ایران، براساس متنی که در سایت ویکی پدیا منتشر شده است، انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی، پس از انقلاب ۵۷، در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ خورشیدی، برگزار شد و در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۵۹ خورشیدی، اولین جلسه مجلس اول برگزار گردید.

هیئت رئیسه

رییس سنی دوره اول مجلس در ابتدا با یدالله سحابی و نایب رئیس اول مهندس مهدی بازرگان بود. پس از تصویب اعتبارنامه‌ها و رد اعتبارنامه ۱۲ نفر چون رحمان دادمان، خسرو قشقایی، حسن بهروزیه، احمد مدنی و ابوالقاسم حسینجانی انتخاب هیئت رئیسه دایم صورت گرفت و اکبر هاشمی رفسنجانی عهده دار ریاست مجلس شد و نائب رئیسان سید اکبر پرورش، سید محمد موسوی خوئینی‌ها، حبیب الله عسگراولادی، محمد یزدی، سید محمد خامنه‌ای بودند.

در انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی که در آن مقطع مجلس شورای ملی نام داشت؛ گروه هایی به غیر حزب جمهوری اسلامی، نهضت آزادی ایران و جنبش مسلمانان مبارز نیز موفق به راهیابی به مجلس اول شدند. مرتضی الویری از نمایندگان مجلس اول می‌گوید: در یک مقطعی عزت‌الله سحابی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و آقای بیت‌اوشانا نماینده اقلیت‌های مذهبی، رئیس کمیسیون بهداشت بود. آقای بیت‌اوشانا می‌گفت من حزب‌اللهی و خط امامی هستم.

با توجه به ترکیب اعضا، می‌توان مجلس اول را متنوع‌ترین و سیاسی‌ترین مجلس در طول حیات جمهوری اسلامی تا به امروز خواند. البته این امر باعث بروز تنش‌ها و حتی درگیری‌های فیزیکی در مجلس بود.

وضعیت سنی و تحصیلاتی نمایندگان

از نظر سنّی، بیشترین گروه سنی را افراد ۳۰ تا ۳۵ سال (۷۲ نفر) و کمترین گروه سنّی را افراد بالای ۷۰ سال (۳ نفر) به خود اختصاص می‌دادند . از نظر سطح سواد ، ۵۶ نفر زیر دیپلم ، ۳۷ نفر دیپلم ، ۲۴ نفر کاردان ، ۶۶ نفر کارشناسی ، ۳۲ نفر کارشناسی ارشد ، ۲۶ نفر دکترا ، ۸ نفر متخصّص و باقی دارای تحصیلات حوزوی بودند.

عملکرد

از جمله اقدامات جنجالی مجلس اول تصویب عدم کفایب سیاسی سیدابوالحسن بنی صدر و تصویب آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا می‌باشد.

بحرانی‌ترین درگیری‌های مجلس اوّل حمله به علی‌اکبر معین‌فر در حین ادای نطق پیش از دستور از تریبون مجلس و به هم زدن سخنرانی مهندس مهدی بازرگان بود. این دوره ۶۲۵ جلسه علنی و ۱۶ جلسه غیرعلنی برگزار کرد که حدوداً ۲۴۰۰ ساعت وقت گرفت و ۸۰۴ لایحه و طرح مطرح شد. این پرکاری به دلیل شرایط حسّاس انقلاب بود. در ضمن ۳۱ بار بحث کابینه در دستور قرار گرفت که طی آن ۱۰۲ نفر وزیر رای اعتماد گرفتند و ۱۲ نفر با رای عدم اعتماد مجلس به وزارت نرسیدند.

ازجمله مشکلات مجلس اوّل ناامنی کشور به واسطه انقلاب و جنگ ایران و عراق بود. طی چهار سال ۳۲ نفر به شهادت رسیدند. علاوه برآن ترور مسئولان مملکتی و جایگزینی نمایندگان بجای آنها باعث استعفای ۱۷ نفر از نمایندگان شد. سید محمد خاتمی،  آیت الله خامنه‌ای، مصطفی چمران، احمد توکلی، احمد ناطق نوری، محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر از جمله این افراد هستند.

اسامی نمایندگان دوره نخست مجلس شورای اسلامی

آ

    * عبدالحمید آقارحیمی - کرمان (شهر بابک)
    * علی آقامحمدی - همدان (همدان)
    * محمدتقی آل سیدغفور - خوزستان (شوشتر)
    * حسن آیت - تهران (تهران)

ا

    * حسن ابراهیم حبیبی - تهران (تهران)
    * عباس ابوترابی‌فرد - زنجان (قزوین)
    * عباس ابوسعیدی منوچهری - کرمان (جیرفت)
    * محمد حسین احمدی دانش آشتیانی - مرکزی (آشتیان / تفرش)
    * محمد احمدی فروشانی - اصفهان (همایونشهر)
    * عباس‌علی اختری - خراسان (مشهد)
    * محمد اخلاقی‌نیا - کرمان (سیرجان)
    * ابوالقاسم اخوتیان - مازندران (ساری)
    * عبدالکریم اربابی - سیستان و بلوچستان (چابهار)
    * رحمان استکی - چهار محال بختیاری (شهرکرد)
    * مجتبی استکی - چهار محال بختیاری (شهرکرد)
    * عبدالرضا اسدی‌نیا - خوزستان (اهواز)
    * علی‌اکبر اصغری - آذربایجان شرقی (بناب / ملکان)
    * رضا اصفهانی - تهران (ورامین)
    * مرتضی اعظمی لرستانی - لرستان (خرم‌آباد)
    * کاظم اکرمی - همدان (بهار / کبودرآهنگ)
    * ابوالحسن الله بداشتی - مازندران (نوشهر)
    * مرتضی الویری - تهران (دماوند)
    * عبدالله امامی - خراسان رضوی (تربت حیدریه)
    * محمد امامی کاشانی - اصفهان (کاشان)
    * سعید امانی - تهران (تهران)
    * فتح‌الله امیدنجف‌آبادی - اصفهان (اصفهان)
    * محمدرضا امین ناصری - گیلان (آستانه اشرفیه)
    * مجید انصاری - کرمان (زرند)
    * محمدباقر انواری - همدان (رزن)

ب

    * محمدرضا باباصفری - اصفهان (برخوار)
    * علی‌بابا بابایی - خراسان رضوی (اسفراین)
    * مهدی بازرگان - تهران (تهران)
    * حسین بازقندی - لرستان (ازنا / دورود)
    * علی‌اصغر باغانی - خراسان (سبزوار)
    * محمدجواد باهنر - کرمان (کرمان)
    * محمدهادی برومند - لرستان (بروجرد)
    * محمدتقی بشارت - اصفهان (سمیرم)
    * علی‌محمد بشارتی جهرمی - فارس (جهرم)
    * عباس‌علی بهاری اردشیری - مازندران (ساری)
    * محمدزید بهبهانی - خوزستان (بندر ماهشهر)
    * احمد بهرامی - کردستان (پاوه)
    * مریم بهروزی - تهران (تهران)
    * احمد بهشتی - فارس (فسا)
    * حسین بهشتی‌نژاد - اصفهان (اصفهان)
    * شهاب‌الدین بی‌مقدار - آذربایجان شرقی (خاروانا / ورزقان)
    * اسدالله بیات - زنجان (ماهنشان)
    * صلاح‌الدین بیانی - خراسان رضوی (خواف)
    * سرگون بیت‌اوشانا - نمایندگان اقلیت (مسیحیان آشوری / کلدانی)

پ

    * رضا پاک‌نژاد - یزد (یزد)
    * علی‌اکبر پرورش - اصفهان (اصفهان)
    * علی‌اکبر پوراستاد - تهران (تهران)
    * حسین پورسالاری - کرمان (کهنوج)
    * محمدمهدی پورگل - گیلان (بندر انزلی)
    * حسن پورمیرغفاری - آذربایجان شرقی (هشترود)
    * محسن پورمیرغفاری - آذربایجان شرقی (تبریز)

ت

    * علی‌اصغر تجری
    * محمدعلی تاتاری - سیستان و بلوچستان (زاهدان)
    * بهرام تاج‌گردون
    * مصطفی تبریزی - خراسان رضوی (بجنورد)
    * احمد توکلی
    * فرهاد تجری

ج

    * میریوسف جابری
    * حسین جعفری
    * محمدمهدی جعفری
    * محمد جعفری
    * عبدالحسین جلالی

چ

    * محمدعلی چراغ‌زاده دزفولی
    * مصطفی چمران
    * محمدحسین چهرگانی انزایی

ح

    * ابوالحسن حائری‌زاده
    * محمدصادق حائری شیرازی
    * حسن حبیبی
    * فخرالدین حجازی
    * هاشم حجازی‌فر
    * ارسلان فلاح حجت انصاری
    * محمد حجت کشفی
    * محمدجواد حجتی کرمانی
    * سجاد حججی
    * حسن حسن‌زاده
    * محمدامین حسنی
    * غلامرضا حسنی بزگ‌آباد
    * احمد حسینی
    * ابوالحسن حسینی
    * علی حسینی
    * فضل‌الله حسینی برمائی
    * سیدمحمدتقی حسینی طباطبائی
    * حسن حسینی طباطبائی
    * محمدباقر حسینی لواسانی
    * شمس الدین حسینی نائینی
    * محمد حسینی‌نیا کجیدی
    * حسین حسینی واعظ
    * مظاهر حق‌شناس کودهی
    * غلامحسین حقانی
    * علی حقیقت افشار
    * علی حمزه‌ای
    * علی اکبر حمیدزاده گیوی
    * هاشم حمیدی
    * محمدعلی حیدری
    * عباسعلی حیدری

خ

    * سید محمد خاتمی
    * هراچ خاچاطوریان
    * هادی حسینی خامنه ای
    * علی حسینی خامنه ای
    * محمد حسینی خامنه ای
    * محمد خزاعی ترشیزی
    * محمدعلی خسروی
    * هرای خلاتیان
    * محمد خلیلی
    * اسماعیل خوشنویس



د

    * حامد دامنی
    * محمدکاظم دانش
    * غلامرضا دانش آشتیانی
    * قربانعلی دری نجف‌آبادی
    * گوهرالشریعه دستغیب
    * محمود دعایی
    * علی اکبر دهقان
    * عزت‌الله دهقان
    * یدالله اهردهقانی
    * عباسعلی دوزدوزانی
    * عبدالحمید دیالمه
    * نظرمحمد دیدگاه

ر

    * محسن راثی
    * محمدرضا راشد
    * محمدعلی رجائی
    * محمد رجائیان
    * حسین‌علی رحمانی
    * قهرمان رحمانی
    * علی اصغر رحمانی خلیلی
    * فخرالدین رحیمی
    * نورالدین رحیمی
    * غلامرضا رحیمی حاجی‌آبادی
    * اصغر رستمی
    * محمد رشیدیان
    * محمود رضائی هنجنی
    * علی‌اکبر رضوانی
    * ابوالفاضل رضوی
    * اسماعیل رفیعیان
    * رضا رمضانی خورشیددوست
    * محمدتقی رنجبرچوبه
    * محسن رهامی
    * محمدهاشم رهبری
    * حسن روحانی

ز

    * صباح زنگنه
    * غلام‌عباس زائری
    * موسی زرگر
    * احمد زرهائی
    * احمد زمانیان
    * صباح زنگنه
    * رضا زواره‌ای
    * شکرالله زینلی

س، ش، ص، ض [ویرایش]

س

    * محمدامین سازگارنژاد
    * احمد سالک کاشانی
    * کاظم سامی
    * محمدعلی سبحان‌اللهی
    * میرغفار سجادنژاد
    * یدالله سحابی
    * عزت‌الله سحابی
    * احمد سلامتیان
    * محمدحسین سلمانی زارجی
    * موسی سلیمی کلیمی
    * عبدالله سوری
    * تقی سیدخاموشی
    * ابوالفضل سیدریحانی
    * جلیل سیدزاده
    * محسن سیدین

ش

    * عباس شیبانی
    * صمد شجاعیان
    * مهدی شاه‌آبادی
    * حسن شاهچراغی
    * محمدتقی شاهرخی
    * محمد شاورانی
    * صمد شجائیان
    * محمد شجاعی
    * جعفر جواد شجوئی
    * جواد شرافت
    * عبدالکریم شرعی
    * محمد شریعتی دهاقان
    * غلامعلی شهرکی
    * میربهزاد شهریاری
    * محمداسماعیل شوشتری
    * عباس شیبانی
    * جواد شیرازیان

ص

    * فتحعلی صاحب الزمانی
    * محمدحسین صادقی
    * قاسم صادقی
    * محمدصادق صادقی گیوی (خلخالی)
    * هاشم صباغیان
    * احمد صدرحاج سیدجوادی
    * محمدکاظم صدری
    * محمدعلی صدوقی
    * عاتقه صدیقی
    * ایرج صفاتی دزفولی
    * ارسلان فلاح صفافی پورزمانی
    * لطیف صفری
    * فضل‌الله صلواتی خوزانی



ط

    * اعظم طالقانی
    * علی طاهری
    * رجب‌علی طاهری
    * نورالدین طباطبایی‌نژاد
    * عباس طباطبایی‌نژاد
    * نائین طیب مهدی
    * محمدحسن طیبی

ع

    * کامل عابدین‌زاده
    * اسدالله عالی‌پور
    * عباس عباسی
    * محمدرضا عباسی‌فرد
    * سیف‌الله عبدالکریمی
    * محمدهادی عبدخدایی
    * علی عجم
    * یونس عرفانی
    * مجتبی عرفانی
    * حبیب الله عسکراولادی
    * احمد عطاری
    * بهاالدین علم‌الهدی
    * محمود علوی
    * محمدعلی نژادساریخانی
    * احمد علیپور
    * احمد علیزاده

غ

    * محمد غرضی
    * احمد غضنفرپور
    * هادی غفاری
    * محمد غفاری
    * میراکبر غفاری قره باغ
    * حسن غفوری‌فرد

ف

    * محمد فاضل
    * محی‌الدین فاضل هرندی
    * اسماعیل فدایی
    * اسماعیل فردوسی‌پور
    * محمد فرض‌پور ماچیانی
    * محمد فروغی
    * مرتضی فضل‌علی
    * مرتضی فهیم کرمانی
    * مصطفی فومنی حائری

ق

    * علی قائمی امیری
    * عبدالوهاب قاسمی

ک، گ، ل، م [ویرایش]

ک

    * مرتضی کتیرائی
    * حسین کرمانی
    * مهدی کروبی (الیگودرز)
    * فواد کریمی
    * محمدمهدی کریمی
    * عمادالدین کریمی بیژنی‌نژاد
    * حسین کمالی
    * محمدتقی کمالی‌نیا
    * مصطفی کیائی
    * اسدالله کیان ارثی
    * محمد کیاوش

گ

    * غفور گرشاسبی
    * علی گلزاده غفوری

ل

    * حسن لاهوتی اشکوری

م

    * منوچهر متکی
    * عباس متین
    * محسن مجتهدشبستری
    * محمد مجتهدشبستری
    * محمد محمدی گرگانی
    * محمدحسین محمدی
    * یونس محمدی
    * شهاب محمدی سرتنگی
    * مرتضی محمودی
    * ابوطالب محمودی
    * محمود مروری سماورچی
    * داوود مصطفوی سیاهمزگی
    * احمد مصطفوی کاشانی
    * محمدتقی مطهری فریمانی
    * عباس مظفر
    * عبدالمجید معادیخواه
    * علی معرفی‌زاده
    * اسماعیل معزی
    * علی اکبر معصومی
    * مصطفی معین
    * علی اکبر معین‌فر
    * پرویز ملاپور
    * احمد ملازاده
    * مهدی ملای سمنانی
    * علی ملکوتی
    * حسین ملوج چی
    * رسول منتجب‌نیا
    * محمدعلی منتظری
    * عطاءالله مهاجرانی
    * فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی
    * علی موحدی ساوجی
    * محمدعلی موحدی کرمانی
    * حسن موسوی انزابی
    * محمدکاظم موسوی بجنوردی
    * حسین موسوی تبریزی
    * حسین موسوی جهان‌آبادی
    * محمد موسوی خوئینی‌ها
    * محمد موسوی طره
    * احمد موسوی لاری
    * فخرالدین موسوی ننه کران
    * احمد مولایی
    * علی موموندی
    * مجتبی میرجعفری
    * عباس میریونسی
    * مسلم میرزاپورکلشتری
    * محمد میلانی حسینی

ن، و، ه، ی [ویرایش]

ن

    * غلامحسین نادری
    * علی ناری‌زاده
    * مصطفی ناصری
    * عباس‌علی ناطق نوری
    * احمد ناطق نوری
    * علی‌اکبر ناطق نوری
    * خسرو ناقی
    * محمدحسن نبوی
    * قدرت الله نجفی
    * محمد نصرالهی
    * مهدی نصیری لاری
    * علی نظری منفرد
    * ملی نقی نقوی
    * حسین نواب
    * کاظم نوروزی
    * محمد نوروزی

و

    * فرج الله واعظی
    * ابوالقاسم وافی
    * کلیبر وحید مطلب
    * علی اکبر ولایتی

ه

    * نصرااله هاتفی
    * محمدعلی هادی نجف‌آبادی
    * باقر هاشمی
    * علی اکبر هاشمی رفسنجانی
    * علی هاشمی سنجانی
    * حسین هاشمیان
    * حسین هراتی
    * احمد همتی

ی

    * علیرضا یارمحمدی
    * ابراهیم یزدی
    * محمد یزدی
    * حسن یوسفی اشکوری