کشتی لوچو

كشتي از جمله ورزشهايي است كه روحيه‌ي پهلواني را در ورزشكار مي‌افزايد و راه و رسم مردانگي را ديكته مي‌كندکشتی لوچو ورزش سنّتي و باستانی مازندران است كه به ورزش پهلواني لوچو نیز شهرت دارد و از دوران بسيار دور، جایگاهش را در فرهنگ و باورهای ارزشی مردم مازندران تثبیت كرده است لوچو از دو کلمه هم وزن لوLo وچوcho ترکیب شده است که هر یک دارای معنی جداگانه است . لو به معنی لبه و کنار چیزی و واژه چوبه معنی چوب است لذا لوچو به لبه چوب اطلاق می شود . در اصطلاع ، لو چو به چوب بلند ، با طول تقریبی ۳ متر و قطر حدود ۶ تا ۱۲ سانتیمتر گفته می شود که پارچه خلعتی بر بالای آن بسته می شود . این چوب در محل برگزاری کشتی نصب ، و پارچه روی آن افراشته میشود و مجموعا بصورت سمبل و نشانه مسابقات کشتی محسوب می شود . در مسابقات بزرگ و رسمی که جوایز و هدایا گوسفند و گاو می باشد ، به پای چوب لوچو بسته می شود. این کشتی در حالت رسمی خود در ایام بیکاری روستاییان در یک یا چند روز متوالی که ممکن است به دو هفته نیز برسد و بیشتر در اعیاد مذهبی و ملی و قبل و بعد از نشا و یا پس از درو کردن شالی ونیز به هنگام تشکیل بازارهای محلی و عروسیها ، انجام می شود. برگزارکنندگان مسابقه بیشتر پیشکسوتان ، ریش سفیدان و معتمدان محلی هستند. بزرگان منطقه پس از فراهم کردن مقدمات ، زمان و مکان مسابقه را تعیین ، و آنرا به اطلاع محلات همجوار و نیز پهلوانان و مردم سایر بخش ها و شهرستان ها می رسانند . هزینه برگزاری مراسم و نیز جوایز کشتی گیران ، توسط اهالی یک یا چند روستا تامین و پرداخت میشود. کشتی لوچو را از یک تا سه نفر از پیش کسوتان این رشته داوری می کنند.داور یا داوران را که در وسط میدان مراقب انجام کشتی بوده و در محوطه مسابقه قدم می زنند میان مجگویند.کشتی با مراسم اولیه و مبارزه طلبی و حریف خواهی یکی از پهلوانان آغاز می شود . در این کشتی هر یک از طرفین می کوشد تا یک یا چند نقطه از بدن حریف را به زمین بزنند. کشتی گیری که در خطر می افتد می تواند با زدن کف دو دست به هم از ادامه مسابقه خودداری نماید اما حق خارج شدن از زمین را ندارد. از جمله فنون رایج در کشتی لوچو می توان به : دست کاپ ،غاز بال، برات berat ،پس کاپ ، تاش کاپ اشاره کرد . اساس کشتی لوچو بر جنبه های پهلوانی ،احترام به حریف ، پرهیز از تکبر و خودخواهی، رعایت ارزشهای اسلامی و اخلاقی استوار است لذا هرگونه ضربه زدن به کتف ، گرفتن گوش یا گرفتن انگشت دست سرچنگ و ضربه زدن با کف دست به بدن یا سر حریف ، گرفتن گوشت بدن و یا آسیب رساندن عمدی ،خطا محسوب میشود .برنده نهایی این کشتی جوایز خود را که به پای چوب لوچو بسته شده برداشته و چوب لوچو را بر دوش گرفته به نشانه پیروزی همراه با اهالی روستا و همراهانش به محل خود میبرد. رسم است که در آغاز این مسابقه ساز و دهل نواخته میشود که حالت اعلان برگزاری مسابقه را دارد. به اعتقاد بیشتر کارشناسان ، کشتی لوچو ، کشتی آزاد نیست . متاسفانه " كشتي لوچو از زماني كه با كشتي آزاد آميخته شد، اصالت خود را از دست داده ! حتّي لباسهاي سنّتي لوچو از يادها رفته و به شكلهاي گوناگون درآمده‌است. لباس سنّتي لوچو از بند و شلوار مخصوص تشكيل و گاهي با كيسه‌هاي ضخيم دوخته مي‌شد كه اصطلاحاً به شلوار ""چاقا"" و ""كرباس"" معروف بود و وقتي پهلوان بند آن را محكم مي‌گرفت، پاره نمي‌شد و پهلوان از اين طريق قدرتش را به نمايش مي‌گذاشت. امروزه به‌دلیل ازبين رفتن اين لباس نمي شود از فنون بند و پس‌كاسه استفاده كرد." امروزه مانند کشتی آزاد ، زمانی را برای پایان کشتی لوچو گذاشتند در حالیکه در گذشته اگر کشتی چند ساعت هم به درازا می کشید باید برنده انتخاب و به مردم معرفی می شد.و گوسفندی را به عنوان جایزه به فرد پیروز می دادند. همچنین اگر کسی در لوچو پیروز می شد هماورد او تا یکسال با او کشتی نمی گرفت. این ورزش باستانی و پهلوانی در بسیاری از مناطق مختلف مازندران به ویژه در فریدونکنار ،بندپی ،جویبار برگزار می شود . از مشهورترین لوچوکارهای مازندران می توان به کشتی گیر نامدار و از نوابخ کشتی ایران و جهان ،امامعلی حبیبی اشاره کرد.