نگاهي ديگر به سريال مختارنامه

فیلم نامه نویس «مختارنامه» با بیان اینکه قرار بوده با «مختار» از «گلادیاتور »ها عبور کنیم، گفت: این مجموعه در تلاش است احساس غرور را به مخاطب ایرانی بدهد و روح حماسه ملی را احیا کند.

در مسیر مختار
ابوعبید بن ثقفى، سیاستمداری با درایت، جنگاوری ورزیده و علوی تباری متعصب است. او در زمان حرکت امام حسین(ع) به سمت کوفه، به جرم همکاری با مسلم بن عقیل و پناه دادن او در منزل خویش، توسط عبیدالله ابن زیاد زندانی می شود و در روز عاشورا به دلیل زندانی بودن نمی تواند امام حسین(ع) و یاران او را همراهی کند اما پس از آزادی با متحد کردن شیعیان، علیه حکومت یزید قیام می کند و با شعار یالثارات الحسین به خونخواهی امام حسین (ع) و شهدای کربلا، از قاتلان آنها انتقام می گیرد و آنها را از دم تیغ می گذراند و در کوفه یک حکومت شیعی انقلابی تشکیل می دهد.

حسن میرباقری و محمد بیرانوند از مجموعه «معصومیت از دست رفته» با هم همکار شدند. نتیجه آن مجموعه به قدری موفقیت آمیز بود که آن دو را بر این داشت که برای نوشتن مجموعه چهل قسمتی «مختارنامه» نیز با هم انجام دهند. داود میرباقری که این ترکیب دونفره نویسندگان را به خوبی می شناخت با ایشان همراهی کرد، گفت وگوی «خبر» با فیلم نامه نویسان «مختارنامه» شاید پاسخ بسیاری از سوالات مخاطبان بود.

پیامی برای عاشورائیان
حسن میرباقری، نویسنده و بازیگر سریال «مختارنامه» گفت: به گمانم آن کس می گفت «رسانه همان پیام است» خوب می دانست در عصر کثرت رسانه، هرکس از هر گوشه می تواند بانگی برآورد و پیامی ابلاغ کند، ولو پوچ و بی ارزش چرا که عصر، عصر کثرت صداهاست ولو این میانه پیامی به حق هم شنیده شود، «مختارنامه» قرار بود پیام به حق عاشورائیان باشد.
وی توضیح داد: تلاش کردیم، مختارنامه یک رسانه باشد و دست کم در ساختار زیبا باشد و نماد «که عشق آسان نمود اول...»

محمد بیرانوند، دیگر نویسنده سریال تاریخی مذهبی «مختارنامه» نیز در گفت وگو با «خبرآنلاین» اضافه کرد: قرار بود با حماسه شیعی- ایرانی به جنگ جومونگ وگلادیاتور برویم، ناخوادآگاه یاد هشت سال جنگ تحمیلی با دستان خالی در برابر همه تکنولوژی غرب می افتم. بیایید از دم دست ترین و ساده ترین آنها شروع کنیم: سیاهی لشگر هالیوود حرفه ای این کار است. سیاهی لشگر مختار اما کارگری است که... او نه سکوت در صحنه را می داند، نه به ارزش کاری که می کند واقف است. باید چند سال اور ا نشاند و فلسفه هنر و تاثیر آنرا برایش مرور کرد.

بیروانوند با بیان اینکه میرباقری به کاری که می کند، ایمان دارد و همین کار را پیش می برد، ادامه داد: حالا دراین میانه، کارگردانی ایستاده که در چل چلی زندگی باید با عشق و شعوری که دارد، 10 سال از بهترین سال های زندگی اش هم با مختار آواره کوه و دشت و بیابان شود.

کتاب نمایش ایرانی
وی اظهار کرد: داوود میرباقری به گواهی سریال امام علی(ع) و رعنا، فیلم سینمایی آدم برفی و مسافر ری و نمایش هایی مثل دندون طلا و عشق آباد، هم فهم درام شرقی را دارد و هم این که از نظر تکنیکی و فنی بر ابزار کار تسلط بسیار چشمگیری دارد. او هنرمند نمایش ایرانی است، تعزیه را می شناسد، نقالی و فرهنگ قهوه خانه را خوب می فهمد، دغدغه مذهبی داشته و دارد و از تاریخ مذهبی خود هم شناخت نسبی خوبی دارد.

بیراوند با بیان اینکه این مجموعه عرصه تقابل ازلی و ابدی خیر و شر است، اضافه کرد: «مختارنامه» کتاب نمایش ایرانی است؛ کتابی سرشار از منویات انسانی در برابر حماسه ای الهی به بهانه قیام امام حسین(ع) که لحظاتی از حرص و طمع و حسد و بخل امثال خولی و حرمله را در برابر آزادگی و وارستگی جبهه اولیا به تصویر می کشد.

حسن میرباقری، به گفته های بیرانوند افزود: مختارنامه بناست با تکیه بر حافظه تاریخی سمعی و بصری این قوم، آن چیزهایی را که دوست دارند، پیش روی آنها بگذارد. وی تاکید کرد: باور کنیم که در دعوای یزیدی و حسینی، عرفانی نهفته که اسب جومونگ به گرد پای آن نمی رسد.

عبور از گلادیاتور
بیرانوند درباره قرار و مدارهایی که منجر به نوشتن و بعد ساختن «مختارنامه» شد، اظهار کرد: قرار بود پنجه در پنجه جومونگ و گلادیاتور بزنیم... بودجه سریال بیست میلیارد تومان است و آشیل که داستان عاشقانه ای است، بالغ بر 200 میلیون دلار هزینه برداشته است، توجه کنید آشیل فیلمی 120دقیقه ای است؛ حال آن که مختارنامه چهل قسمت پنجاه دقیقه ای !
وی اضافه کرد: تنها دستمزد بازیگر اصلی آن فیلم هالیوودی (براد پیت) برای دو ماه حضور در آشیل، برابر با 10 سال هزینه برای عوامل مختارنامه است. و این یعنی مظلومیت شیعه در آیینه تلویزیون و رسانه.

حسن میرباقری در ادامه گفت و گو با «خبرآنلاین» و در تکمیل اظهارات بیرانوند، بیان کرد: دوستی می گفت پرداختن به تاریخ چه دردی از امروز مار را درمان می کند؟ به نظر من پاسخ ساده است اولا تاریخ ما، فرهنگ ماست؛ و فرهنگ ما مبتنی بر همان اعتقادات شیعی - ایرانی است. ثانیا هر روز ما عاشورا و هر روز ما کربلاست؛ ثالثا حماسه مختار بر خلاف «آشیل» حماسه ای عارفانه است. وی اضافه کرد: شما وقتی در ساحت عقیده موضوعی را برای مخاطب تبیین می کنید، او با نگاه عقیدتی اش می تواند با مسایل ساده یومیه روبرو شود و تاریخ پنجره ای برای تنفس در زمان حال است، درس هایی از گذشته برای امروز و آینده.

بیرانوند نیز درادامه، با طرح این پرسش که «آیا رابطه ای بین فرهنگ علوی و ایرانی وجود دارد؟» گفت: حتما و صددرصد چرا که اسلام در هر سرزمینی شکل آن فرهنگ را گرفته است، در عربستان سلاطین حاکمند، در امارات شیخ نشین ها و در بوسنی و هرزگوین نیز شکل فرهنگ اروپایی دارد. فرهنگ علوی همان فرهنگ اسلامی ایرانیست. بروید از اهورامزدا - اهریمن بگیرید تا تلاش های مانی و مزدک برای عدالت عام، تا آنکه به تاریخ اسلام و به خصوص حماسه عاشورا و مجاهدت بی نظیر امام حسین (ع) در کربلا می رسیم. چرا در ایران قیام آن امام (ع) که برای احیای دین جدش و برقراری عدالت بوده، با این همه عظمت و شکوه گرامی داشته می شود؟

حسن میرباقری نیز در پایان گفت: حماسه ایرانی حماسه تغزلی است. قیام دل است، به لالایی مادران نگاه کنید، می خواهند نوزادشان بزرگ که شد شمشیر بردارد و بجنگد. مختار به پاس داشت قیام اوست اما فکر کردن به ابعاد حماسه کار امروز منتقدان است و البته سرشار از غرور یک ملت که سال هاست، روح حماسی یک روز ماندگار را در جان خود زنده نگه داشته اند.

بیرانوند نیز به عنوان سخن پایانی گفت: ساخت سریالی که از نظر ساختار احساس غرور را به مخاطب ایرانی بدهد، احیای روح حماسه ملی است، «مختارنامه» اگر یک گام هم در آن جهت برداشته باشد قابل توجه و احترام است و این جزء آرزوهای ما در راه ساخت این مجموعه بوده است.  وی اضافه کرد: امروز در عصر ساختارگرایی و رسانه، در سینمای ما و در عرصه اندیشه، کارگردانان امتعددی جهانی شده اند، اما اندیشه باید با ساختار کنونی و نوین بیان شود و در این مسیر، «مختارنامه» یک گام است، یک گام برای آغاز این جهانی شدن اندیشه ایرانی - اسلامی.

اعداد در مختارنامه
پیش تولید سریال مختارنامه سال 81 آغاز و فروردین ماه سال 1383 فیلمبرداری شروع شد. در مدت دو سالی که صرف پیش تولید این مجموعه شد، دکورهای آن در مناطق مختلف ساخته میشد.

نگارش سریال مختارنامه به قلم حسن میرباقری و محمد بیرانوند و بازنویسی داوود میرباقری، از سال 80 آغاز شد و از سال 81 و 82 در مرحله پیش تولید بود و در تاریخ 23فروردین 83 فیلمبرداری از شهر کاشان آغاز شد.

بخش هایی از دکور «مختارنامه» که وقایع و ماجراهای آن در 122 لوکیشن داخلی و خارجی اتفاق افتاده، در زمینی به مساحت 30 هکتار ساخته شد و شامل اجزای مختلف شهرهای کوفه و مکه و ساختمان کعبه بود. در «مختارنامه» ۱۱۰ بازیگر اصلی و ۴۰۰ بازیگر فرعی بازی می کنند. این سریال دارای ۷۰۰ سکانس است که ۱۰۰ سکانس آن مربوط به ۵ جنگ بزرگ این فیلم هستند. قرار است سریال روزهای جمعه ساعت 22 به روی آنتن برود و تکرار آن نیز روزهای دوشنبه ساعت 19:30 پخش خواهد شد. همچنین گفته می شود، هزینه تمام شده برای این سریال بالغ بر 20 میلیارد تومان است که تلویزیون تا کنون بیش از دوبرابر این اعتبار را از محل دریافت آگهی های بازرگانی قبل و میان برنامه برای این مجموعه کسب کرده است.