احتمالا جنین انسان دستکم تا پایان هفته ۲۹ بارداری مادر نمی تواند درد را احساس کند

جنین درد را حس نمی کند .

پژوهشگران می گویند نتایج تحقیقات جدید آنان نشان می دهد احتمالا جنین انسان دستکم تا پایان بارداری مادر نمی تواند درد را احساس کند. 

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،   متخصصان زنان و زایمان دانشکده سلطنتی انگلیس دریافته اند جنین انسان نمی تواند تا پیش از ۲۴ هفتگی درد را احساس کند.

این تحقیق جدید حاکی از آن است که تا پیش از ۲۴ هفتگی ، ارتباط عصبی در مغز جنین آن قدر شکل نگرفته است که درد را درک کند.
پژوهشگران می گویند شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد حتی پس از ۲۴ هفتگی نیز جنین ها در حالت “ناآگاهی خواب مانند مداوم” قرار دارند.
مجلس انگلیس سال گذشته طرح کاهش محدوده قانونی برای سقط جنین قبل از ۲۴ هفتگی را پس از جنجال‌های زیاد رد کرد.
در حال حاضر آمار جدید در این کشور نشان دهنده افزایش چشمگیر سقط‌ جنین پس از ۲۶هفته است  .

پیش از این دو گروه از محققان در آمریکا و زلاندنو در دو پژوهش جداگانه مدعی شده بودند  که جنین آدمی تا زمانی که در رحم مادر قراردارد درد را احساس نمی‌کند و از این رو پزشکان و سیاستمداران باید در خصوص تصمیمات در مورد جنین ، به اطلاعات جدید توجه کنند.

در گزارش پژوهشگران آمریکایی که به سرپرستی مارک روزن از دانشگاه کالیفرنیا واقع در سانفرانسیسکو تحقیق خود را انجام داده‌اند و نتیجه آن را در  Journal of the American? ? Medical Association  به چاپ رسانده‌اند آمده است که جنین آدمی تا ۲۹ هفتگی به علت آماده نبودن مدارهای مغزی لازم‌از توانایی ادراک درد برخوردار نیست.

بر اساس این گزارش، هرچند بخش تالاموس در مغز جنین تا  ۲۹ هفتگی می‌تواند علائمی را دریافت کند که در یک انسان برخوردار از اگاهی احساس درد بوجود می آورد اما از آنجا که بخش کورتکس مربوط به پردازش احساسات در جنین در چنین سنی فاقد مدارهای لازم برای دریافت و تفسیر این علائم است، جنین نمی‌تواند درد را حس کند.

روزن در مقاله خود مدعی شده است: توانایی برای ادراک نمی‌تواند پیش از تکمیل مدارهای مغز موجود باشد و حتی پس از آن نیز برای آنکه این مدارها توانایی کارکرد به دست آورند به زمان بیشتری برای کامل شدن نیاز دارند.

در این گزارش همچنین شواهد مربوط به احساس درد جنین مردود شناخته شده است . این شواهد عبارتند از واکنش نشان دادن جنین (به صورت جمع کردن خود) هنگام تزریق، چهره درهم کشیدن در هنگام بروز درد در جراحی زهدان و بالا رفتن مقدار هورمون مربوط به استرس و ناراحتی هنگامی که تحت رویه‌های درد آور قرار می‌گیرد.

محققان دانشگاه کالیفرنیا در رد این شواهد مدعی شده‌اند که نظیر همین علائم عینا در آن دسته از بیماران بزرگسالی که از نظر مغزی مرده به شمار می آیند و یا تحت تاثیر داروی بیهوشی قرار دارند و حتی نوزادانی که به صورت مادرزادی فاقد کورتکس پردازنده احساسات هستند، مشاهده می‌شود.

به ادعای روزن نکته اصلی آن است که درد نوعی برساخته روانی است که به تجربه و حافظه اتکا دارد و بنابراین حتی اگر مدارهای لازم در مغز برای جذب علائم آن موجود باشد، مغز باید برای احساس آن ”آموزش” ببیند. به گفته روزن ”درد یک تجربه حسی پیچیده است که به درجاتی از آگاهی نیاز دارد و با واکنش های رفلکسی و خودبخودی به کلی تفاوت دارد.” اما برخی از متخصصانی که در یازدهمین کنگره بین‌المللی درد در سیدنی استرالیا شرکت جسته‌اند با این نظر مخالفند.

به گفته لارس آرنت   نیلسن از متخصصان برجسته درد شناسی در دانشگاه آلبورگ در دانمارک و یکی از داوران مقاله روزن و همکارانش، یکی از نقاط ضعف تحقیق روزن آن است که در آن تاکید زیادی بر این نکته صورت گرفته‌است که برای احساس کردن درد ، کورتکس جنین باید توانایی کارکردی داشته باشد، در حالیکه بیمارانی که کورتکس پردازنه احساسات در مغزشان برداشته شده، یا در این ناحیه دچار آسیب مغزی و یا به تومور مغزی در این بخش مبتلا شده‌اند و بنابراین این بخش در مغز آنان کار نمی‌کند،همچنان درد را احساس می‌کنند.

در مقاله دوم که به وسیله دیوید ملور و همکارانش از دانشگاه ماسی در زلاند نو در نشریه   Brain Research Reviews ارزیابی تحقیقات راجع به مغز” انتشار یافته ادعا شده که نوزادان در تمام دوران حضور در رحم مادر در حالت بیحسی وبیهوشی بسر می‌برند زیرا هم مغز خود جنین و هم آنچه که جفت جنین را بوجود می‌آورد هورمون های بسیار قوی خواب آور تولید می‌کنند.

از جمله این هورمونها ماده عصبی-استروئیدی بیهوش‌کننده موسوم به پرگنانولون    pregnanolone  است. این نظر به وسیله ماریا فیتزجرالد از یونیورسیتی کالج دانشگاه لندن مورد تایید قرار گرفته است.

فیتزجرالد در سال  ۱۹۹۷ به همراه یک محقق دیگر گزارشی درباره درجه آگاهی جنین برای کالج سلطنتی پزشکان متخصص زنان و زایمان تهیه کرد.

به گفته فیتزجرالد ”به علت وجود مقادیر زیاد مواد شیمیایی سرکوب کننده سلولهای عصبی بیدار بودن یا هشیار بودن جنین در تمام دوران شکل گیری آن در رحم نامحتمل است.

ملور و همکارانش بتازگی همه آزمایشهایی را که در آن این نکته مورد چالش قرار گرفته که جنین در اواخر دوران بارداری مادر حدود پنج درصد از اوقات کاملا هشیار است، مورد بررسی مجدد قرار داده‌اند.

ملور می‌گوید: ما این مساله را با دقت دنبال کرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که دوره های بیداری در واقع حالات انتقال از یک مرحله خواب به مرحله دیگر هستند. این نتیجه نیز به وسیله دیوید واکر از دانشگاه موناش در ملبورن در اسرالیا مورد تایید قرار گرفته است.

موناش آزمایشهایی را بر روی جنین های گوسفندان انجام داده است. در این آزمایشها معمولا نتایج فیزیولوژیکی مشابه آنچه که در جنین انسان دیده می‌شود به دست می‌آید. واکر می‌گوید: اگر با استفاده از برخی مواد شیمیایی جلوی عملکرد هورمونهایی که موجب خواب بودن جنین می‌شوند گرفته شود، آنگاه سیلی از فعالیتهای الکتریکی در مغز و ماهیچه‌های جنین گوسفند مشاهده می‌شود.

آزمایشهای دیگر در مورد گوسفندان حکایت از آن دارند که آن دسته از بخشهای مغز جنین گوسفند که مسوول پردازش فعالیتهای ادراکی پیچیده‌تر و بالاتر هستند تا زمانی که جنین به دنیا نیامده فعال نمی‌شوند. این آزمایشها این مدعا را تایید می‌کند که تاثیر هورمونها موجب سرکوب فعالیت مغز جنین می‌شود.

به گفته ملور ”هدف از این امر آن است که جنین قادر به درک بسیاری از احساسات فیزیکی نباشد زیرا در غیر این صورت او در برابر اموری واکنش نشان می‌دهد که در قبال انها کاری نمی‌تواند انجام دهد.” ملور مدعی است که این نکته همچنین نشان می‌دهد که پزشکانی که می‌گویند چون یک نوزاد زودرس می‌تواند درد را احساس کند بنابراین جنینی که در همان سن قرار دارد نیز قادر به احساس درد است اشتباه می‌کنند.

به نفع جنین نیست که از این توانایی برخوردار باشد زیرا او قادر نیست که درد را از خود دور یا از آن فرار کند. در پرتو این تحقیقات تازه این نگرانی مطرح شده که دادن داروهای مسکن نظیر مرفین به جنین عملا می‌تواند به جنین آسیب برساند.

ملور به آزمایشهایی اشاره می‌کند که در آنها جنین گوسفند پس از دریافت مرفین حرکات تنفسی بسیار شدید از خود ظاهر ساخته است. این حرکات موجب می‌شود ماهیچه‌های جنین اکسیژنی بیش از آنچه که در جفت موجود است مورد استفاده قرار دهد.

ملور می‌گوید ما براساس بررسی خود به پزشکان توصیه می‌کنیم در دادن داروهای روان گردان یا بیهوش‌کننده به جنین احتیاط بیشتری کنند.