اسانس زیره سیاه دارای اثرات محافظتی در دو بافت کبد و ریه علیه آسیب های حاصل از واکنش‌های التهابی و اکسیداتیو است

اثرات ضد التهابی اسانس زیره سیاه در بافت کبد و ریه موش بررسی شد 

نتایج پژوهش محققان گروه بیوشیمی بالینی دانشگاه تربیت مدرس نشان داد که اسانس زیره سیاه دارای اثرات محافظتی در دو بافت کبد و ریه علیه آسیب های حاصل از واکنش‌های التهابی و اکسیداتیو است .   

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از روابط عمومی دانشگاه تربیت مدرس ،  عفونت یا سپسیس درصد بالایی از موارد مرگ و میر را به خود اختصاص داده است. در این بیماری، سایتوکین‌ها پیش التهابی و ضد التهابی، نقش مهمی را در پاسخ های سیستماتیک التهاب بازی می‌کنند.
التهاب نه تنها مستقیما با فعال سازی سیستم ایمنی بلکه به واسطه سیکلواکسیژناز-۲(COX-2) نیز در ایجاد بیماری دخالت می کند. رادیکال های فعال تولید شده در فرایند التهاب منجر به فعال شدن فاکتور نسخه برداری می‌شوند که آن نیز باعث افزایش سطح فاکتورهای دخیل در فرایند التهاب از جمله سایتوکین ها و COX2 می‌شود.
با توجه به نقش مهم و اصلی COX2 داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای درمان التهاب و همچنین سرطان ناشی از آن به کار گرفته می شوند.
دکتر “فائزه فاطمی ” که این پژوهش در قالب رساله تخصصی وی در رشته بیوشیمی بالینی انجام و ارایه شده است در این مورد گفت : با توجه به عوارض ناشی از مصرفNSAIDها استفاده از گیاهان دارویی دارای خاصیت ضد التهابی مانند زیره سیاه برای درمان و کاهش عوارض ناشی از التهاب مورد توجه قرار گرفته است.
وی در ادامه به پرتودهی دانه های زیره سیاه اشاره کرد و در خصوص اهداف این پژوهش گفت: یکی از راه های نگهداری دانه های زیره سیاه به عنوان یک گیاه دارویی پرتودهی آن است که متاسفانه تاکنون مطالعه چندانی در مورد حفظ خواص فارماکولوژیکی زیره سیاه پس از پرتودهی صورت نگرفته است.
در این پژوهش تاثیر عصاره هیدروالکلی و اسانس استخراج شده از دانه های زیره سیاه پرتوندیده و پرتودیده با اشعه گاما بر روی پارامترهای دخیل در التهاب و آسیب اکسیداتیو بافت کبد و ریه در مدل تجربی التهابی CLP در موش مورد مطالعه قرار گرفت.
فاطمی خاطرنشان کرد : نتایج این مطالعه نشان داد که پارامترهای التهابی در بافت کبد، ریه و پلاسما و همچنین بیان ژن COX2 در بافت کبد القا شده در مدل التهابیCLP در موش های تیمار شده با اسانس زیره سیاه به طور معنی داری کاهش یافته است. همچنین فاکتورهای دخیل در آسیب اکسیداتیو بافتی نظیر پراکسیداسیون لیپیدها، گلوتاتیون و آنزیم میلوپراکسیداز در بافت کبد و ریه موش های تیمار شده با اسانس کاهش می یابد .
وی ادامه داد : این در حالی است که عصاره هیدروالکلی زیره سیاه هیچ گونه تاثیری بر روی پارامترهای مذکور نمی گذارند. در تایید این نتایج بررسی های هیستوپاتولوژیکی نشان دادند که شاخص های آسیب پاتولوژیکی در بافت کبد و ریه که در گروه سپسیس به طور قابل ملاحظه ای دیده می شود در گروه های تیمار شده با اسانس زیره کاهش می یابد.

گفتنی است این پژوهش با راهنمایی دکتر “عبدالامیر علامه “و دکتر “حسین خلفی “و با مشاوره دکتر” شهرام لواسانی “در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد.