با دندان افتاده در اثر ضربه و تروما چکار کنیم ؟

اگر ضربه‌اى از طرف شخص یا چیزى به دندان شما وارد شد و آن را از جاى درآورد، باید دنبال دندان خود بگردید. دندانپزشکان مى‌دانند که دندان را مى‌توان با پیوند مجدد نجات داد. زمان مهم است و بهترین نتایج وقتى حاصل مى‌شود که ظرف حدود ۳۰ دقیقه بعد از افتادن دندان بتوان آن از در حفرهٔ خود قرار داد.

 به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، عواملی نظیر زمین خوردن ، ورزش ، سقوط از پله ، ضربه به دهان هنگام آب خوردن از شیر آب و … سبب وارد شدن آسیب به سر و صورت می گردد . از صدمات وارده به ناحیه‌‌ سر و صورت ، وارد آمدن ضربه به دندان های کودکان بسیار شایع تر است.و این کار در پسرها شایع تر از دخترها می باشد( به علت جنب و جوش و فعالیت زیاد در پسر ها).

عواملی مثل جلوزده بودن دندان های بالا و باز بودن لب ها هم این امر را تشدید می کند.

به طور کلی آسیب های وارده به شرح زیر می باشد:

۱- شکستن اجسام سخت :

از جمله آسیب های موجود ، وارد آمدن فشار زیاد به دندان به هنگام شکستن پسته ، فندق و … می باشد . در صورت شکستن دندان پس از اعمال فشار زیاد روی آن ، حتما باید جهت درمان ، کودک را به دندانپزشک ارجاع داده و منتظر درد گرفتن دندان کودک نباشیم .

۲- ضربه:

گاهی در اثر ضربه های خارجی، لبه‌‌ی دندان شکستگی پیدا میکند. شکستگی لبه‌‌ی دندان هر اندازه که باشد لازم است جهت ترمیم دندان ، کودک را نزد دندانپزشک فرستاد زیرا بر اثر بازشدن عاج دندان به تدریج مواد آلوده کننده وارد مغز دندان شده و حیات دندان را به خطر می اندازد.
 

۳ – جابجایی دندان :

در مواردیکه ضربه‌‌ی وارده به دندان شدید باشد ممکن است دندان دچار لقی شده یا به داخل استخوان فک فرورفته و یا از جای خود بیرون زده باشد . در مواردی لثه دچار پارگی و خونریزی می شود و یا در قسمتی از دهان کبودی ایجاد می شود . گاهی شدت ضربه به حدی است که علاوه بر دندان ها ، استخوان فک نیز دچار شکستگی می شود. در همه موارد باید سریعاً کودک را به نزد دندانپزشک برد .
 

 یکی از مسایلی که در هنگام ضربه به دندان ها رخ می دهد ، بیرون افتادن دندان از دهان است . در این مواقع حفظ دندان دایمی کودک بستگی به اقدامات صحیحی دارد که بلافاصله پس از بیرون افتادن دندان انجام می دهیم . متاسفانه تا کنون تعداد زیادی از دندان های دایمی کودکان در اثر نا آشنایی به این امر از دست رفته است .

مواردى که باید انجام شود به قرار زیر است: 
 
- دندان افتاده را پیدا کنید و آن را با آب لوله‌کشى یا بزاق شستشو دهید. 
 
- با دندانپزشک خود تماس بگیرید و به او اطلاع دهید که در راه هستید. 
 
- دندان را با ملایمت در حفرهٔ خود قرار دهید. یک پارچه یا دستمال را محکم گاز بگیرید تا دندان در جاى خود بماند و هرچه زودتر خود را به دندانپزشک برسانید. 
 
اگر نتوانستید دندان را سر جاى خود قرار دهید، در حالى‌که در راه رسیدن به دندانپزشک هستید آن را در دهان خود یا یک فنجان آب بگذارید. اجازه ندهید دندان خشک شود. 
 
اگر پیوند به موقع انجام شود، احتمال نجات دندان ۵۰ درصد است. این دندان در درازمدت بسیار بهتر از دندان مصنوعى ساخته شده به‌شکل روکش و پل عمل مى‌کند. 

اگر شما در یکی از رشته های وابسته به پزشکی و دندانپزشکی تحصیل کرده اید و اطلاعات مناسبی دارید به شکل زیر عمل کنید :

دندان را پیدا کنید . برای برداشتن دندان ، آن را از ناحیه‌‌ی تاج بگیرید و به ریشه‌‌‌ی دندان دست نزنید .

 دندان را با فشار ملایم آب ولرم بشویید . برای شستن دندان روی ریشه نباید دست یا پارچه کشیده شود در غیر این صورت الیاف نگهدارنده  دندان آسیب می بیند . (دندان بیرون افتاده را پیدا کنید آن را در یک لیوان شیر یا آب جوشیده سرد شده قرار دهید کودک را هرچه سریعتر به نزد دندانپزشک ببرید – کمتر از نیم ساعت )
 اگر محل دندان صدمه زیادی ندیده ، مثلا فک نشکسته یا لثه پاره نشده باشد دندان را در حفره‌ی خود قرار دهید ، برای  این کار دقت نمایید که سطوح خارجی و داخلی دندان بطور صحیح قرار گیرد . سطح خارجی دندان صاف و سطح داخلی یا زبانی آن گود می باشد .

برای تشخیص می توانید از شکل دندان های مجاور استفاده کنید . درا ین هنگام از کودک بخواهید که با فشار دادن دندان های خود، آن را نگه دارد .

بعد از جا گذاری از دستکاری محل دندان بطور جدی خودداری کنید . پس از این که دندان را در محل خود قرار دادید با انگشت و به ملایمت لبه های لثه را فشار داده و تکه ای گاز یا پارچه‌‌ی تمیز مرطوب روی دندان قرار دهید ، سپس در صورتیکه قادر به قراردادن دندان در محل خود نیستید ، دندان را در یک لیوان شیر یا آب جوشیده‌‌ی سرد قراردهید ، در صورت عدم دسترسی از آب معمولی استفاده کنید .

هم چنین می توان دندان را در دستمال تمیز مرطوبی قرارداد . مهم اینست که به هیچ وجه دندان در محیط خشک نگهداری نشود. کودک را هر چه سریعتر به نزد دندانپزشک برده تا دندان را پس از جاگذاری به دندان های دیگر ثابت کرده و سپس چندین ماه تحت مراقبت قرار دهید .

هرچه زمان بیرون بودن دندان از دهان کمتر باشد و دندان در این مدت مرطوب بماند در نتیجه درمان رضایت بخش تر است و دندان می تواند دوباره در جای خود محکم شود.

بنابراین با مراجعه هرچه زودتر حتی الامکان در فاصله زمانی کمتراز نیم ساعت احتمال پیوند دوباره دندان با استخوان (توسط الیاف دور دندان ) بیشتر می شود .

چگونه می توان  ازصدمات وارده به دندان جلوگیری کرد ؟

هنگام ورزش می توان از گاردهای لاستیکی دندان ها استفاده کرد .

برای نگهداری کودکان در اتومبیل از کمربندها استفاده نمود .

مراقب کودکان از سقوط ، افتادن و غلتیدن بر اشیا و نیز آسیب های الکتریکی باشید .

در انتخاب اسباب بازی موارد ایمنی را حتما مدنظر داشته باشید.

در صورت افتادن دندان در اثر ضربه و تروما ، دندان را در کمترین زمان به مطب دندانپزشکی ببرید.

دندان را در داخل شیر، سرم نمکی یا آب دهان کودک به دندانپزشک ببرید.

دندان افتاده را از قسمت تاج بگیرید.

ریشه دندان را دست نزنید و با فشار زیاد شستشو ندهید.

برای تمیز کردن ریشه دندان آن را زیر جریان ملایم آب شستشو دهید.