گیاهان آکواریوم
گیاهان آکواریوم
گیاهان آکواریوم نقش بسیار مهمی در ایجاد تعادل اکوسیستم آکواریوم بازی میکنند.گیاهان آکواریوم درست مثل درختان عمل میکنندومحیط آکواریوم رو زیباتر و سالم تر میکنند.دی اکسید کربن و گازهای زیان آور رو از آب میگیرندو اکسیژن پس میدهند.محلی برای مخفی شدن بعضی گونه های ماهی ایجاد میکنند و محرکی هستند برای تولید مثل بیشتر ماهی ها . مواد معلق در آب رو جذب میکنند و باعث شفاف شدن آب میشوند.بعضی از باکتریهای مضر و معلق در آب رو هم جذب میکنند و باعث سلامتی محیط آب میشوند و بطور کلی نقش مهمی در ایجاد و پایداری اکوسیستم یک آکواریوم زیبا و سالم ایفا میکنند.برای کاشتن گیاهان از یک بستر ماسه ای یا شنی استفاده میکنند.بهتره بجای استفاده از ریگ یا ماسه های کنار دریا , از ماسه های درشت و صیقلی به درشتی 5 میلیمتر استفاده بشه تا ریشه ها بتونن در داخل این بستر نفوذ کنند.استفاده از گلدانهای سفالی هم برای کاشت گیاهانی که نیاز به خاک غنی دارندویا دارای ریشه های ترد و شکننده و یا پراکندگی زیاد ریشه هستندمفیده.این اواخر هم سبد های پلاستیکی کوچکی ساخته شده که ریشه گیاهان رو در داخل اون قرار میدهند و بعد سبد رو داخل ماسه فرو میکنند.
گیاهان آکواریوم در کل به سه دسته تقسیم میشوند:
- گیاهان رو آبی .
- گیاهان میان آبی .
- گیاهان زیر آبی .
- گیاهان رو آبی : که در سطح آب شناور هستند , قابل کاشتن نیستند و روی سطح آب رشد میکنند و نیاز به نور شدید دارند و از ذرات معلق در آب تغذیه میکنند.این گیاهان مناسب برای تولید مثل ماهی های زنده زا هستند و بچه ماهی ها در لای برگها و ریشه های نازک و کوچک اونها مخفی میشوندومحیط مناسبی برای زایمان ماهی های بالغ فراهم میکنندواز طرفی هم سطح آب رو تمیز و پاک نگه میدارند به علت قرار گرفتن در سطح و جذب مواد آلی سطح آب . این گیاهان در واقع به نوعی انگل و مزاحم هم به حساب می آیند چون در مدت کوتاهی تمام سطح آب رو می پوشانند و مانع از رسیدن نور و اکسیژن به عمق آب و گیاهان دیگه میشوند نمونه این گیاهان انگل Azolla. بهتره هر چند وقت مقداری از این گیاهان رو دور بریزید و یا از ماهی های گیاهخواری مثل سیلور دالر و یا گورامی ها هم جزو ماهیهاتون داشته باشید تا این نوع گیاهان رو کنترل کنند.در ایران تنها یک نوع از این گیاهان فروخته میشه به اسم " کرفسی " یا Wisteria که گیاهی بسیار زیبا با رشدی فوق العاده ست . کافیه یک بوته کوچک از اونو روی آب آکواریوم بندازید تا در مدت خیلی کوتاهی تمام سطح آب رو بیپوشونه و زیبایی خاصی به آکواریوم بده . یکی از گیاهان دیگه که بیشتر مخصوص برکه ها ست گیاه نیلوفره که اون هم زیبایی خاصی داره و میشه در حوض هایی که ماهی طلایی نگهداری میکنند اونو پرورش داد .
- گیاهانی که در لایه های میانی آب قرار دارن : گیاهانی هستندکه ریشه اونها چندان عمیق نیست و بیشتر در لایه های میانی آب معلق هستندوتا سطح آب رشد میکنند.نیاز به مواد آلی مغذی برای تغذیه ندارند و این مواد رو توسط ریشه هاشون از خود آب دریافت میکنند ونیاز به بستر مناسب ندارند .
- گیاه " الودئا " Elodea :
این گیاه در ایران هم فروخته میشه و بصورت ساقه ای تُرد با برگهای ریز و فر خورده و زیباست.خیلی سریع رشد میکند و تکثیر میشه و کافیه وقتی دراز شد اونو قطع کنیم و دوباره بکاریم.این گیاه باعث شفاف شدن سریع آب آکواریوم میشود و ذرات معلق در آب رو به سرعت جذب میکند.در شرایط مناسب از گیاه ریشه های درازی تا سطح آکواریوم رشد میکندواونو زیباتر میکند و در فصل تابستان هم گل میدهد .
- گیاهانی که ریشه اونها در خاک یا ماسه و بستر آکواریوم قرار دارد: جزو زیبا ترین و با دوام ترین گیاهان آکواریوم هستند.متاسفانه درایران گیاهان آکواریومی تنوع چندانی ندارند و به چند نوع خاص محدود شدن . در ایران فقط چند نوع با دوام از این گیاهان فروخته میشود.این گیاهان مثل گیاهان آپارتمانی دارای ریشه هستند و رشد خوبی دارند و زیبایی فوق العادی ای به محیط ماهی ها می بخشند.از مواد آلی موجود در بستر آکواریوم بعنوان کود و خاک تغذیه و استفاده میکنند و با جذب این مواد باعث زلال شدن آب و بهینه سازی محیط آکواریوم میشوند.بعضی از معروفترین این گیاهان شامل گیاهان زیر می باشند:
- گیاه " کریپتون " Cryptocoryne :
مشهورترین و بهترین و مناسب ترین این گیاهان آکواریومی هست که برای آکواریوم خیلی مناسب است.گیاه زیبا و با دوامی هست که رشد خوبی داره و خیلی عالی تکثیر میشود . این گیاه برتری ای که نسبت به گیاهان دیگه آکواریوم دارد اینه که توسط ماهی های گیاهخوار و یا حلزونها خورده نمیشود .دلیلش هم اینه که برگها و ساقه این گیاه تلخه و ماهی ها رغبتی به خوردنش پیدا نمیکنند.در ضمن این گیاه در نور کم و متوسط و دمای بالای آب هم بخوبی رشد و نمو میکندو زیبایی خاصی دارد و گل های زرد رنگی در زمستان میدهد که خیلی خوشبو هستند.درصورتیکه باقی گیاهان آکواریومی برای بیشتر ماهی ها غذا به حساب می ایند و خورده میشوند و از طرفی گرمای آب و نور کم اونها رو خراب میکند.نکته ای که در پرورش گیاه کریپتون باید در نظر بگیرید اینه که این گیاه با بعضی از انواع گیاهان نمیتواند رشد کند و گیاهانی که در کنار این گیاه کاشته میشوند , بزودی خشک میشوند . یکی از این گیاهان گیاه والیس Vallis یا همان گندمی نام دارد که اگر با گیاه کرپتون کاشته بشود , سریع زرد و خراب میشود و از بین میرود.دلیلش هنوز مشخص نیست و این دو گیاه با هم همزیستی ندارند.گیاه کریپتون تا سطح آب رشد میکندوبرگهای مواج و زیبایی داردو اگه در نور طبیعی قرار بگیردحتی گل هم میدهد.در شرایط مناسب گاه تا ارتفاع یک متر رشد میکند.تکثیر اون از طریق پاجوش هایی هست که از خود گیاه خارج میشود و در مدت 6 ماه یک آکواریوم بزرگ رو بطور کامل می پوشاند و بسیار زیبا میکند.جزو گیاهان گران قیمت به حساب می اید و یک بوته کوچک اون بین 3 تا 5 هزار تومان قیمت دارد.خیلی خوبه که این گیاه رو در گلدانهای سفالی سوراخ دار و یا گلدانهای پلاستیکی مشبک مخصوصی که مثل سبد هستند بکارن تا موقع عوض کردن آب آکواریوم ریشه ش آسیب نبیند و در ضمن زیاد از حد در زیر ماسه پراکنده نشود.
گیاه " والیس " Vallisneria :
جزو یکی از گیاهان زیبای آکواریومی هست که در شرایط مناسب مثل آبی با جریان ملایم و نور زیاد سریع رشد میکند. برگهای اون باریک و نواری شکل هستندوگاه پیچ خورده هستندوتاسطح آب رشد میکنند.سریع تکثیر میشوند و پاجوش هایی که از گیاه خارج میشوددر مدت کوتاهی میتواند آکواریوم رو بپوشاند.این گیاه در آب سرد بهتر رشد میکندودر فصل پاییز رنگ برگها کمی متمایل به قرمز میشود!!نوع دیگه ای هم از این گیاه هست که برگهاش پیچ خورده نیست و کاملاصاف و نواری شکل هست و رشد سریعتری داردوبصورت انبوه رشد میکند.این گیاه گونه های زیادی داردو طول و پهنای برگها در انواع مختلف اون متفاوت هست.اما شرایط رشد همه اونها یکسان هست.
گیاه " لودویژیا " , Ludwigia :
در ایران به این گیاه سیوی گفته میشود و 2 نوع برگ پهن و برگ قرمز اون فروخته میشود.جزو گیاهان متداول آکواریوم هست.برگهای نازک و ترد و سبز روشنی داردو خیلی سریع رشد میکند.وقتی که به سطح آب رسید کافیه ساقه اونو از وسط قطع کنیدودوباره بکارید.در مدت کوتاهی ریشه میدهدو به گیاه جدیدی تبدیل میشود!بهتره این گیاه در آکواریومی باشدکه ماهی های گیاهخوار وجود ندارندچون به علت داشتن برگهای ترد,موردعلاقه ماهی هاست و برگهاش رو بزودیاز دست میدهدوتوسط بسیاری از ماهی ها خورده میشود!!نوع برگ قرمز این گیاه بصورت بوته کاشته میشودتا بواسطه برگ های قرمز رنگش دکور آکواریوم رو زیبا تر کند.
گیاه " کابومبا " , Cabomba :
این گیاه با برگهای بادبزنی و زیبای خودش جزو یکی از گیاهای ظریف و زیبای آکواریوم به حساب میاد . بهتره این گیاه بین گیاهان دیگه کاشته باشه چون گیاه ترد و ظریفی هست و به سادگی میشکنه و خراب میشه . رشد سریعی داره و در شرایط مناسب و نور زیاد برگهاش بزرگ میشه و جلوه خاصی پیدا میکنه . چون ریشه هاش عمیق نیست بهتره که در کوزه یا گلدان سفالی کاشته بشه .
گیاه " اکینودوروس " , Echinodorus :
گیاه بسیار زیبایی هست که در نور زیاد و بستری با املاح معدنی زیاد بصورت انبوه و بسیار سریع رشد میکند.ساقه ها ترد و شکننده ست و در نور کم گیاه ضعیف میشود.به آبی با درجه اسیدی نیاز داردوبهترنمو میکند.در شرایط مناسب از پای گیاه پاجوش هایی بیرون میاد و به این ترتیب زیاد میشود. ریشه های ایم گیاه خیلی پراکنده میشودو بهتره در گلدان کاشته بشودبرای جلوگیری از صدمه دیدن .
گیاه " اسپاتی فیلوم " , SpathyPhillum :
یکی از گیاهان نه چندان متداول آکواریوم هست که خیلی شبیه گونه آپارتمانی این گیاهه که در گلدان و خاک نگهداری میشود!این گیاه برای آکواریوم چندان مناسب نیست ولی بعلت ارزان بودن وبرزگ بودن آکواریومیست های کم تجربه اونو خریداری میکنندوبعدازمدتی آب رو آلوده میکندوخراب میشودچون گیاهی مردابیه و نباید بطور کامل زیر آب باشه و نیاز به بستری غنی از مواد آلی و هوایی با رطوبت خیلی بالا دارد.برگهای بزرگ و ضخیمی داره که حتی بیرون آب هم رشد میکند.در شرایط مناسب گلهای درشت و سفید رنگ خیلی زیبایی میدهد که بوی خوبی دارند.