ه همراه قائم ـ درود خدا بر او باد ـ بيست و هفت نفر مرد از پشت کوفه خارج
مي‌شوند؛ پانزده نفر از قوم موسي ـ درود خدا بر او باد ـ همان کساني که به
حق راهنمايي و به آن داوري مي‌کردند؛ هفت نفر از اصحاب کهف، يوشع بن نون
[وصي حضرت موسي]، سلمان، ابودجانة انصاري، مقداد و مالک اشتر. آنها در
پيشگاه او ياران و حاکمان خواهند بود».
اشاره:
در شمارة قبل مجله، مطلبي دربارة شخصيّت جناب سلمان و قوم او
، تقديم خوانندگان گرامي موعود شد. اينك در پايان آن مطلب، به معرفي
جايگاه اين صحابي ايراني پيامبر اكرم(ص) در عصر ظهور مي‌پردازيم.
در روايات متعددي از حضرت سلمان (ره) به عنوان يکي از رجعت کنندگان؛ يعني
کساني که در عصر ظهور دوباره به جهان بازمي‌گردند تا امام مهدي (ع) را
ياري کنند و آن دوران خوش را دريابند، ياد شده است.
در يکي از این روايات که از امام صادق (ع) نقل شده است، در اين باره چنين
مي‌خوانيم: به همراه قائم ـ درود خدا بر او باد ـ بيست و هفت نفر مرد از
پشت کوفه خارج مي‌شوند؛ پانزده نفر از قوم موسي ـ درود خدا بر او باد ـ
همان کساني که به حق راهنمايي و به آن داوري مي‌کردند؛ هفت نفر از اصحاب
کهف، يوشع بن نون [وصي حضرت موسي]، سلمان، ابودجانة انصاري، مقداد و مالک
اشتر. آنها در پيشگاه او ياران و حاکمان خواهند بود».1
در روايت مفصلي که سلمان (ره) از پيامبر گرامي اسلام(ص) نقل کرده است، آن
حضرت، پس از معرفي همة جانشينان خود از امام علي (ع) تا امام مهدي (ع)
خطاب به سلمان مي‌فرمايد: «اي سلمان! به درستي که تو او را در خواهي يافت
و همچنين همة کساني که مانند تو هستند و کساني که ولايت او را پذيرفته و
به معرفت او دست يافته‌اند. [در اينجا سلمان مي‌گويد:] شکر خدا را به جاي
آوردم و گفتم: آيا من تا زمان او عمر خواهم کرد؟ پس، آن حضرت اين سخن خداي
تعالي را خواند: «پس آنگاه که وعدة [تحقّق] نخستين آن دو فرا رسد، بندگاني
از خود را که سخت نيرومندند بر شما مي‌گماريم تا ميان خانه‌ها [يتان براي
قتل و غارت شما] به جستجو درآيند و اين تهديد تحقّق يافتني است. پس [از
چندي] دوباره شما را بر آنان چيره مي‌کنيم و شما را با اموال و پسران ياري
مي‌دهيم و [تعداد] نفرات شما را بيشتر مي‌گردانيم»2 سلمان مي‌گويد: [در
اين هنگام] گريه و شوق من فزوني گرفت و گفتم: اي پيامبر خدا! آيا این
[موضوع] عهدی از سوی شماست؟
پس فرمود: آري به خدايي که مرا به حق فرستاد، اين بر عهدی است ازسوی من،
علی، فاطمه، حسن، حسین، نُه [امام جانشین]، همة کسانی که از ما و با ما
هستند و در راه ما ستمی دیده‌اند. سوگند به خدا، بی‌تردید در آن زمان
ابلیس و سپاهیان او و [همچنین] همة کسانی ایمان خالص یا کفر خالص
داشته‌اند، برای او (امام مهدی) حاضر می‌شوند تا [ستمگران] قصاص شوند و به
مجازات خود برسند. پروردگارت به هیچ‌کس ستم نمی‌کند. آنچه گفتم تأویل این
آیه است که: «و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرودست شده بودند، منّت
نهیم و آنان را پیشوایان [مردم] گردانیم، و ایشان را وارث [زمین] کنیم، و
در زمین قدرتشان دهیم [و از طرفی] به فرعون و هامان و لشکریانشان آنچه را
که از جانب آنان بیمناک بودند، بنمایانیم».3 سلمان می‌گوید: «از پیشگاه آن
حضرت برخاستم در حالی که هیچ نگران نبودم که من مرگ را دیدار کنم، یا مرگ
مرا».4
در مورد آياتي که پيامبر اسلام(ص) در ابتدای اين روايت شريف به آنها
استناد مي‌کنند، بايد گفت که اين آيات در ابتدای سورة اسرا و پس از اشاره
به ماجراي بني اسرائيل وارد شده است. در آية قبل از اين دو آيه چنين
مي‌خوانيم: «و در کتاب [آسماني‌شان] به فرزندان اسرائيل خبر داديم که:
«قطعاً دوبار در زمين فساد خواهيد کرد و قطعاً به سرکشي بسيار بزرگي بر
خواهيد خاست».5
آيات ياد شده از جمله آياتي هستند که در روايات اهل بيت عصمت و طهارت (ع) به هنگام گفت‌وگو از موضوع رجعت به آنها استشهاد شده است.6
ابراهیم پور حسین
ماهنامه موعود شماره 106
پي‌نوشت‌ها:
1. شیخ مفید الارشاد، ص365، بحارالانوار، ج 52، ص 346، ح92.
2. سورة اسرا، (17) آیات 5 و6.
3. سورة قصص (28) آیة 5.
4. محمّدبن جریر طبری، دلائل الامامـة، ص447-450، ح424؛ سید هاشم بحرانی،
البرهان فی تفسیر القرآن، ج4، ص533؛ بحارالانوار، ج25، ص7 و 8، ح9.
5. سورة اسراء (7)، آیة 4.
6. ر. ک: دلائل الامامـة، ص539، ح522، البرهان، ج4،ص531-537.
