در هنگام پخته شدن سفالها در دمای بالا، ناخالصیهای آهنی موجود در خاك رس حالت دقیق میدان مغناطیسی زمین را دقیقاً در آن لحظه به ثبت میرسانند. جان شاو زمین شناس از دانشگاه لیورپول انگلیس، با بررسی كوزهها از عصر حجر تا زمان حال مدرن كشف كرده است كه شدت تغییرات میدان مغناطیسی تا چه حد هیجانانگیز میباشد. او میگوید: «هنگامی كه ما نمودار نتایج حاصل از سرامیكها را رسم میكنیم، كاهش سریعی را با حركت به سمت زمان حال مشاهده میكنیم. نرخ تغییرات در 300 سال اخیر از هر زمان دیگری در 5000 سال گذشته بیشتر است. میدان مغناطیسی از یك میدان قوی به سمت یك میدان ضعیف به پیش میرود، و این اتفاق به سرعت در حال افتادن است.»
با نرخ كنونی، میدان مغناطیسی زمین در عرض چندین قرن به طور كامل از بین میرود، و سیاره زمین در برابر جرقههای بیرحمانهی ذرات باردار كیهانی بدون حفاظ میماند با نتایجی غیر قابل پیشبینی برای جو زمین و حیات. احتمالات ممكن دیگر: میدان میتواند از ضعیف شدن دست بكشد و دوباره قوی بشود، و یا بعد از ضعیف شدن تا حد خاصی ناگهان جهت خود را تغییر دهد - یعنی اینكه قطبنماها سمت قطب جنوب را نشان میدهند. آثار قدیمیتری از نوسان میدان مغناطیسی زمین نسبت به آنچه از تحقیقات شاو حاصل شده است نتایجی بسیار پیچیدهتر را نشان میدهد. گدازههای آتشفشانی كهن در جزیره هاوایی هم در مورد قدرت میدان مغناطیسی زمین با توجه به زمان سرد شدن گدازهها و هم در مورد جهت قطبهای شمال و جنوب مغناطیسی با توجه به جهت گدازهها به ما اطلاعات میدهند.