فرمت مناسب براي خروجي كدام است؟
مرحله پيش از چاپ، در كل پروسه يك كار چاپي نقشي اساسي را ايفا مي‌كند. تا قبل از ديجيتال شدن اين مرحله كليه كارها به صورت دستي انجام مي‌گرفت كه البته نواقصي داشت و از ظرافت لازم برخوردار نبود. ديجيتال شدن و استفاده از نرم‌افزارها، امكانات و مزاياي فراواني به آماده‌سازي كار چاپي ارزاني داشت و كارهاي دشواري مانند روتوش عكس را آسان ساخت. اما اين دستاورد نيز به خودي خود، كارساز نيست و مشكلات ديگري را جايگزين كاستي‌هاي گذشته مي‌سازد.
رنجه شدن حروف، مشكلات رنگ، نيامدن برخي از افكت‌ها در خروجي و ... از اين دست مشكلات بودند. شركت‌هاي مختلف براي جلوگيري از بروز اين مشكلات، نرم‌افزارها و فرمت‌هاي مختلفي براي طراحي و ذخيره اطلاعات ارايه كردند.
شركت ادوبي فرمت PDFرا در سال 1993 به عنوان يك فرمت مناسب خروجي روانه بازار كرد و تاكنون طي هشت نسخه متوالي آن را كامل‌تر كرده است.
هم اكنون PDFدر دنيا به فرمت استاندارد خروجي تبديل شده با اين حال در بين ليتوگرافان ايراني چندان مورد استفاده قرار نمي‌گيرد. براي آگاهي از كاربرد PDFدر مرحله پيش از چاپ با طراحان، ليتوگرافان و كارشناسان پيش از چاپ گفت‌وگو مي‌كنيم.
خشت اول كار چاپي را طراحان مي‌گذارند، بعد پاي ليتوگراف و چاپكار و صحاف و ... به آن باز مي‌شود. بنابراين براي بررسي بحث آماده‌سازي نيز بهتر است كنكاش خود را از دفتر طراحي آغاز كنيم.
در بيان طراحان حميد مصدق طراح گرافيك، مدير كارگاه گرافيك، دانش‌آموخته رشته گرافيك در مقطع كارشناسي ارشد است كه از مقطع هنرستان وارد بازار كار شده و به خاطر حرفه‌اش چند سالي است كه با چاپ در ارتباط است. او از نرم‌افزارهاي مختلفي براي طراحي سفارشات خود استفاده مي‌كند. مصدق ابتدا در مورد نحوه كار خود مي‌گويد: <اگر بخواهم روي عكس كار كنم از فتوشاپ، اما براي تصويرسازي از نرم‌افزار FreeHandاستفاده مي‌كنم و در آخر اگر احتياج به تلفيق نوشته و تصوير باشد، در نرم‌افزار اين‌ديزاين اين كار را انجام مي‌دهم و چون با سيستم عامل Macكار مي‌كنم، با Corelسروكار ندارم.> وي ادامه مي‌دهد: <اگر در برنامه فتوشاپ كاركرده باشم از فرمت TIFFو اگر در FreeHandكاركرده باشم از فرمت FHبراي ذخيره‌سازي استفاده مي‌كنم.>
در مورد فرمت PDFاز مصدق مي‌پرسيم، وي پاسخ مي‌دهد: <اگر در اين‌ديزاين كار كرده باشم به خاطر اين‌كه در ليتوگرافي از نظر فونت و تصوير مشكلي ايجاد نشود، از طريق Exportكردن فايل را با فرمت PDFذخيره مي‌كنم.> مصدق معتقد است طراح فارغ از اين‌كه در چه برنامه‌اي كار طراحي را انجام مي‌دهد، در نهايت اگر دانش PDFكردن را داشته باشد بايد فايل PDFدر اختيار ليتوگراف قرار دهد. وي يكي از مزيت‌هاي PDFرا داشتن كيفيت‌هاي تصويري متفاوت بيان مي‌كند و مي‌گويد: <در TIFFتنها يك كيفيت داريم و اگر بخواهيم حجم آن را پايين بياوريم بايد آن را فشرده كنيم. در حالي كه در PDFمي‌توانيم كيفيت‌هاي متفاوتي داشته باشيم. علاوه بر اين، فرمت PDFهر گونه اطلاعات تصويري فونت، افكت و ... را در خود حفظ مي‌كند. و در يك كلام اين‌كه فايل PDFاگر درست ساخته شده باشد، فرمت بسيار قابل اطميناني است چون هر چه را كه روي صفحه مانيتور مي‌بينيم در خروجي نيز خواهيم ديد.>
مصدق در ادامه ضمن بيان توضيحاتي تجربيات خود را درباره فرمت‌هاي FH، Tiffو ... بيان مي‌كند و مي‌گويد: <من اطلاعات چاپي ندارم و آن چنان خودم را درگير مسايل آن نمي‌كنم و انجام دستوراتي مانند اورپرينت و از اين دست را به عهده ليتوگراف مي‌گذارم. بزرگ‌ترين مشكل براي من جابه‌جا شدن عناصر داخل فايل است. يك بار مشتري طراحي جلد كتابي را سفارش داده بود، طرح نهايي در آتليه مورد تاييد او قرار گرفت ولي زماني كه كار چاپ شده را ديدم، در فايل دستكاري شده بود و عناصر فايل جابه‌جا شده بودند. به اين صورت كه مشتري در ليتوگرافي طبق نظر خودش بدون توجه به درست بودن معنا و مفهوم آن از نظر گرافيكي، اشكال و تصاوير را جابه‌جا كرده بود، از آن موقع فايل FreeHandبه ليتوگرافي نمي‌فرستم و سعي مي‌كنم آن را PDFكنم چون ترجيح مي‌دهم در آتليه با مشتري به توافق برسم.>
شركت ساروبن در زمينه چاپ ديجيتال، طراحي، سازه‌هاي نمايشگاهي و ... فعاليت دارد. و به خاطر تعدد زمينه‌هاي فعاليت مي‌تواند با انواع فايل‌ها و فرمت‌ها در ارتباط باشد.
اين شركت فايل‌هاي متفاوتي براي خروجي‌هاي متفاوت (افست، لارج‌فرمت، ديجيتال و ...) طراحي و آماده‌سازي مي‌كند. ساروبن براي افست از FreeHand، براي لارج‌فرمت از Tiffو براي چاپ ديجيتال از فرمت PDFاستفاده مي‌كند.
غزاله بهرامي‌نژاد مدير آتليه شركت ساروبن در توضيح بيشتر مي‌گويد: <در ايران يك سري از فرمت‌ها براي خروجي گرفتن استاندارد شده است كه بر همين اساس بهترين فرمت براي چاپ افست در ايران فايل FreeHandاست. متاسفانه ليتوگرافي‌ها به خاطر اين‌كه در خروجي گرفتن و فرم‌بندي راحت باشند، فايل فري‌هند ما را به Tiffتبديل مي‌كنند، ما هم از رنجه شدن حروف متوجه مي‌شويم كه از فايل rasterخروجي گرفته شده نه فايل .Vector>
بهرامي‌نژاد ادامه مي‌دهد: <براي كارهاي لارج‌فرمت چون حساسيت كمتري نسبت به كارهاي افست دارند و به خاطر اين‌كه در آنها از حروف ريز استفاده نمي‌شود و ابعاد فايل بزرگ است و مشكل رنجه شدن حروف را نداريم، كار طراحي را در فتوشاپ انجام داده و فايل را با فرمت Tiffبراي خروجي مي‌فرستيم.> بهرامي در مورد چاپ ديجيتال و فرمت PDFنيز توضيحاتي را بيان مي‌كند: <از فرمت PDFبراي چاپ ديجيتال استفاده مي‌كنيم. چون در چاپ ديجيتال هزينه به ازاي هر كليك محاسبه مي‌شود. براي فايل‌هايي كه تعداد صفحات متمادي دارند از فرمت PDFاستفاده مي‌كنيم تا كل يك فايل، يك كليك حساب شود و با يك دستور پرينت، كل صفحات چاپ شود. به طور كلي ترجيح مي‌دهيم فرمت فايل نهايي FHباشد. در ضمن از نرم‌افزار Corelاستفاده نمي‌كنيم چون بنا به تجربه برخي از فيلترهاي Corelدر خروجي فيلم و پليت نمي‌آيند و به خاطر اين‌كه كار ما به صفحه‌آرايي مجلات كمتر مربوط مي‌شود از نرم‌افزار اين‌ديزاين نيز كمتر استفاده مي‌كنيم.>
بهرامي در ادامه خاطرنشان مي‌كند كه فايل PDFبا فايل فري‌هند تفاوت آنچنان محسوسي ندارد. تنها چيزي كه خيلي ملموس است، حجم مناسب فايل PDFاست و همين امر باعث شده فايل ارسالي به دستگاه به سرعت ريپ و سپس چاپ شود.
در مورد ساختن فايل PDFاز او مي‌پرسيم، در پاسخ مي‌گويد: <اگر در برنامه فتوشاپ كار كرده باشيم مستقيم از همان برنامه PDFمي‌سازيم، منتهي ذخيره فايل در فري هند به فرمت PDFدردسرهايي دارد. ما براي ساختن PDFاز فايل فري‌هند به صورت تجربي ياد گرفته‌ايم كه كدام تنظيم مناسب‌تر است. به طور مثال در هنگام ساختن PDFگزينه Highرا براي كيفيت فايل در نظر گرفتيم، در خروجي حروف به صورت رنجه درآمدند، از ليتوگرافي كه پرسيديم گفت بايد براي بهتر شدن كيفيت فايل گزينه lowرا انتخاب كنيم ولي هيچ دليل منطقي براي آن نياوردند.> بهرامي در خاتمه ضمن بيان اين مطلب كه در صنف چاپ ايران خيلي كم پيش مي‌آيد كه به كيفيت كار اهميت داده شود و دليل آن را كوتاه بودن زمان تحويل و سرعت عمل درخواستي مشتري معرفي مي‌كند، مي‌گويد: <ليتوگرافي‌ها تاكنون از ما فايل PDFنخواسته‌اند و ما هم با تنظيمات (setting)ساخت PDFآشنا نيستيم. علاوه بر آن استاندارد مشخصي براي ساخت PDFمناسب چاپ تعريف نشده تا طبق آن يك فايل PDFخوب و سالم ساخته شود.>
از زبان ليتوگرافان
از طراحان كه بگذريم، ليتوگرافي‌ها در قسمت پيش از چاپ نقشي مهم و اساسي در گرفتن خروجي و كيفيت آن بر عهده دارند. حال از زبان ليتوگرافان قصه فرمت مناسب خروجي را مي‌خوانيد.
از نظر ليتوگرافي آبان فايل PDFبه خاطر داشتن مزيت‌هايي نسبت به فرمت‌هاي ديگر، بهترين فرمت براي گرفتن خروجي است.
هومن عمراني مدير ليتوگرافي آبان ضمن بيان اين مطلب مي‌گويد: <فرمت PDFبراي فرم‌بندي، فرمت بسيار مناسبي است و با اغلب برنامه‌هاي طراحي نيز سازگاري دارد. علاوه بر آن به دليل سبك بودن در مدت زمان كوتاه‌تري ريپ مي‌شود و به طور كلي فرمت بسيار خوبي است.>
عمراني در ادامه مي‌گويد كه متاسفانه كسي از ما نمي‌پرسد با چه فرمتي، فايل را بفرستيم. اگر بپرسد مي‌گوييم PDFبفرستد كه در صورت نياز روش ساخت PDFسالم را نيز به او خواهيم گفت.
بر همين اساس همه نوع فايل براي گرفتن خروجي به ليتوگرافي مي‌فرستند. وي اضافه مي‌كند: <بيشتر فايل‌ها با فرمت TIFFهستند، از رنجه شدن حروف در فايل TIFFو سنگين بودن آن كه بگذريم، اگر فايل تيف Flatباشد در گرفتن خروجي هيچ مشكلي نخواهد داشت.
مابقي فايل‌ها به صورت Freehandو Corelبه ليتوگرافي ارسال مي‌شوند كه درصد فايل Corelكمتر از Freehandاست. مشكل فري‌هند اين است، كساني كه با آن كار مي‌كنند فونت و عكس را به علت سنگين شدن فايل به آن embedنمي‌كنند و آن را به صورت لينك در كنار فايل اصلي مي‌گذارند. همين كار درصد خطا را به خاطر امكان جابه‌جايي در هنگام جايگزين كردن فونت و عكس بالا مي‌برد. اگر embedشود مشكلي ندارد.>
عمراني در انتها باز به سراغ مزيت‌هاي PDFمي‌رود و مي‌گويد: <سرعت باز و بسته كردن فايل PDFبه خاطر سبك بودن آن بالاست، فونت‌ها شارپ هستند. همچنين PDFبا اكثر نرم‌افزارها سازگاري دارد. با داشتن چنين مزيت‌هايي اگر كسي از ما بپرسد با چه فرمتي فايل را ذخيره كند، PDFرا به او پيشنهاد مي‌دهيم و از او مي‌خواهيم با استفاده از ادوبي ديستيلر يك PDFسالم به ما تحويل دهد. اگر PDFسالم و مناسب خروجي نباشد فايل را براي اصلاح به مشتري برمي‌گردانيم. البته يكسري مشتري‌هاي ثابت داريم كه تنظيمات مناسب فايل‌هاي آنها را ذخيره (save)كرده‌ايم و براي ساختن PDFاز تنظيمات خود آنها استفاده مي‌كنيم.>
زهرا شمس اپراتور پليت‌ستر در ليتوگرافي راين نيز توضيحات جالبي را در خصوص فايل و فرمت‌هاي مناسب خروجي ارايه مي‌دهد. او مي‌گويد: <بهتر است مشتري فايل PDFبه ما تحويل دهد، به شرط اين‌كه سالم و درست ساخته شده باشد. در غير اين صورت ترجيح مي‌دهيم فايل اصلي و nativeهمان برنامه‌اي را كه با آن كار كرده‌اند بگيريم.>
شمس ادامه مي‌دهد: <فايل‌هايTIFF ، فري‌هند، Corel، اين‌ديزاين و ... به ليتوگرافي ما فرستاده مي‌شود. به جز موردي كه در فايل TIFFبا رنجه شدن حروف روبه‌رو هستيم، اگر فايل Flatو مُد تصويري آن درست باشد در خروجي با مشكلي مواجه نخواهد شد. در برنامه‌هاي FreeHandو كوارك اگر عكس و فونت را embedكنند در خروجي مشكلي نخواهد بود.> او مي‌گويد: <علاوه بر همه اين فايل‌ها، فايل‌هاي wordبزرگ‌ترين مشكل ليتوگراف‌ها است. در اين حالت يا فايل را برمي‌گردانيم تا PDFكنند يا خودمان آن را PDFمي‌كنيم.> شمس در مورد نحوه ساخت PDFتوضيح مي‌دهد: <اگر با برنامه اين‌ديزاين كار كنيم از طريق Exportفايل را PDFمي‌كنيم، در برنامه‌هاي ديگر ابتدا فايل را به فرمت PS و سپس از طريق ادوبي ديستيلر به فايل PDFتبديل مي‌كنيم.
در هنگام PDFكردن بايد بدانيم PDFرا به چه منظور مي‌خواهيم بسازيم، براي چاپ، نمونه (Proof)و ... . بر اساس آن از تنظيمات مناسب استفاده كنيم، ما براي كارهاي چاپي و بر اساس دستگاه‌هاي خودمان يك سري Job Optionهايي را تعريف كرده‌ايم و براي تمام فايل‌ها از همان تنظيم (setting)استفاده مي‌كنيم.>
ليتوگرافي طرح و نگار نيز كليه فرمت‌هايي را كه طراحان و ناشران مي‌آورند، مي‌پذيرد.
داود شاهين مديرعامل ليتوگرافي شاهين در اين باره مي‌گويد: <فايل‌هاي با فرمتTIFF ، CDR، FH، PDFو ... را براي ما مي‌فرستند. تاكنون با فرمت‌هاي TIFFو فري‌هند مشكلي نداشته‌ايم، اما فايل‌هاي wordمشكل‌سازترين فايل‌ها هستند و بايد به صورت PDFبه ليتوگرافي فرستاده شوند.
در فرمت CDRكه فرمت nativeبرنامه Corelاست نيز شاهد اشكالاتي در رنگ بوده‌ايم زيرا برخي از فيلترهايي كه در اين برنامه وجود دارد در خروجي نمي‌آيد. به همين خاطر از افرادي كه فايل CDRبراي ما مي‌آورند مي‌خواهيم به ليتوگرافي بيايند و فيلم را ببينند، در صورتي كه اشكال نداشته باشد از آن پليت تهيه مي‌كنيم. اگر فايل Corelمشكل و مشتري هم كمبود وقت داشته باشد، فايل Corelرا به Tiffتبديل كرده و خروجي مي‌گيريم.
در كوارك و اين‌ديزاين مشكل لينك را داريم.>
شاهين ادامه مي‌دهد: <اگر مشتري از ما بپرسد فايل را با چه فرمتي براي ما بفرستد، مي‌گوييم PDF، چون PDFيك فايل سبك است، به سرعت ريپ مي‌شود، قابل Edit است ولي مي‌تواند از سطوح امنيتي Security برخوردار باشد، يعني سازنده فايل تنها قادر به Edit است. شايد همين مساله يكي از اشكالات PDFباشد، به اين دليل كه به خاطر يك مشكل جزيي بايد فايل را براي اصلاح به مشتري بازگردانيم.>
شاهين آهسته مي‌گويد كه يك نرم‌افزار
Plug-inبراي اديت فايل‌هاي PDFدارند كه براي اصلاح بعضي فايل‌هاي مشتريان به كار مي‌آيد، سپس متذكر مي‌شود كه نحوه ساخت PDFبسيار مهم است. از اين نظر كه بايد بدانيم براي چه هدف و منظوري مي‌خواهيم فايل PDFرا بسازيم كه بهترين روش PDFسازي استفاده از دستور پرينت و انتخاب گزينه Adobe PDFاست.
از صحبت‌هاي طراحان و ليتوگرافان به عنوان مشتي نمونه خروار اين گونه برمي‌آيد كه همگي بر اين‌كه فايل PDFيك فايل مناسب خروجي است اتفاق نظر دارند.
با كدام روش PDFبسازيم؟
فايل PDFتنها به يك روش قابل توليد نيست. خدايار صادقي مدير گروه رشته چاپ دانشگاه هنر و مدير شركت چوگان روش‌هاي مختلفي را براي ساخت PDFپيشنهاد مي‌دهد. او مي‌گويد: <بسته به اين‌كه فايل اصلي در چه برنامه‌اي ايجاد شده باشد، تصميم مي‌گيريم كه چگونه PDFبسازيم. اگر فايل اصلي در مجموعه برنامه‌هاي ادوبي مانند فتوشاپ، ايلستريتور و اين‌ديزاين ايجاد شود، پيشنهاد مي‌شود به طور مستقيم از داخل همين برنامه‌ها فايل PDFتوليد شود و فايل PDFساخته شده را بهترين نسخه مي‌دانيم.> او در توضيح بيشتر مي‌گويد: <فايل PDFبراي Illustratorيك فرمت اصلي تلقي مي‌شود. اپراتور از همان لحظه اول مي‌تواند فايل خود را با فرمت PDFذخيره كند و تا انتها روي همان كار كند و سرانجام همان فايل PDFرا به ليتوگرافي ارسال كند.
اما در برنامه فتوشاپ، درست نيست كه فايل نهايي از فتوشاپ خروجي گرفته شود. اگر فايل حاوي عكس و فونت باشد، درست اين است كه در برنامه‌هاي صفحه‌آرايي، كار لي‌اوت انجام شود. برخي از طراحان براي راحتي خودشان و اين‌كه فايل در هنگام خروجي با مشكل مواجه نشود، همان فايل فتوشاپي را به ليتوگرافي مي‌فرستند. كه حتي در چنين شرايطي باز هم فرمت PDFتوصيه مي‌شود.>
صادقي ادامه مي‌دهد: <برنامه‌هاي سري Officeنيز گزينه‌اي را براي ساخت PDFدارند. بعد از نصب برنامه‌هاي Officeدر صورتي كه برنامه Acrobat Professionalرا نصب كنيم، يك Iconدر قسمت نوار منو اضافه مي‌شود كه از آن طريق مي‌توان فايل PDFرا ساخت، ساخت PDFدر اين روش به تنظيمات ديستيلر بستگي دارد. به اين منظور كه برنامه‌هاي Officeاز آخرين تنظيمات ديستيلر براي ساخت PDFاستفاده مي‌كنند.
برخي از برنامه‌ها مانند Corelگزينه خاصي را براي توليد PDFدارند. توليدكنندگان برنامه‌هايي از اين دست بر پايه خصوصيات اصلي PDF ، مواردي را به آن اضافه كرده‌اند كه در عمل نتيجه مطلوبي را ارايه نمي‌دهد. PDF Publishing، براي ساخت PDFدر Corelگنجانده شده كه به هيچ عنوان انتخاب درستي نخواهد بود.>
به گفته صادقي براي ساخت PDFاز كليه برنامه‌ها به غير از Officeو خانواده ادوبي استفاده از پرينتر مجازي Adobe PDFپيشنهاد مي‌شود. او در توضيح بيشتر مي‌افزايد: <اين گزينه يك پرينتر مجازي است كه با انتخاب آن از داخل منوي Printerو تنظيم گزينه‌هاي مربوط به دستور Print مي‌توان يك PDFسالم ساخت. برخي از ليتوگرافي‌ها كه دستگاه خروجي خاصي دارند از مشتري مي‌خواهند كه با Driverآن دستگاه PDFخود را بسازد و تحويل ليتوگرافي دهد كه در اين صورت PDFساخته شده به طور كامل وابسته به آن دستگاه خاص ليتوگرافي خواهد بود، البته ادوبي توصيه مي‌كند كه اين كار انجام نشود.> براي روشن‌تر شدن بيشتر اين مطلب صادقي مي‌گويد: <زماني كه از برنامه‌نويسان مي‌خواهند براي موضوع مشخصي برنامه‌نويسي كنند، آنها مي‌توانند از روش‌هاي مختلفي براي ساخت آن برنامه استفاده كنند. فايل (PostScript) PSكه توسط درايورهاي مختلف ساخته مي‌شود با داشتن يك هدف مشخص، كدگذاري يكسان و مشابهي ندارد. به گفته Adobeاگر از طريق
Adobe PDFفايل PDFساخته شود، به يك PDFغيروابسته به دستگاه (device independent)مي‌رسيم.
نكته ديگر استفاد از PPDاست. افرادي كه مي‌خواهند PDFيا PSمستقل از دستگاه بسازند بهتر است از خود PPDدستگاه استفاده كنند. چون PPDدرايور پست اسكريپت آن دستگاه نيست بلكه يك فايل متني است و يكسري تنظيمات آن دستگاه خاص را به ما مي‌دهد تا بتوانيم PDFبهتري بسازيم.
با همه اين صحبت‌ها، بهتر است با درايور Adobe PDF Printerفايل PDFرا بسازيم تا مستقل از دستگاه بوده و در هر كجا قابل استفاده باشد.>
صادقي ضمن بيان اين‌كه برنامه‌هاي Corelو Freehandبرنامه‌هاي قابل اطميناني نيستند مي‌گويد: <از آنجايي كه ادوبي در زمينه
Print and Publishingدر دنيا پيشتاز است و امروزه اغلب تكنولوژي‌هاي نرم‌افزار نشر و گرافيك از دل ادوبي بيرون مي‌آيد، به جرات مي‌توان گفت اگر كسي به سراغ نرم‌افزارهاي ديگر برود اشتباه كرده است. برنامه فري‌هند نه از لحاظ طراحي بلكه از لحاظ مسايل فني همانند مديريت رنگ بسيار ضعيف است. برنامه Corelهم از نظر افكت مشكلاتي دارد. هر دو اين برنامه‌ها به خاطر هزينه كم و سرعت چاپ ديجيتال، قابل استفاده در اين شيوه چاپي هستند چون در صورت بروز نقص و اشكال در فايل مي‌توان به سرعت آن را اصلاح كرد. اشكال ديگر اين برنامه‌ها، مساله تايپ فارسي است. هيچكدام از اين برنامه‌ها به صورت Built inفونت فارسي را حمايت نمي‌كنند و بايد از فارسي‌ساز استفاده كرد كه دردسرها و مشكلات زيادي خواهد داشت. با نسخه‌هاي MEكه ادوبي آنها را روانه بازار كرده است تمام قابليت‌هاي نرم‌افزاري را مي‌توان به صورت فارسي در اختيار داشت.>
او در خاتمه مزيت‌هاي PDFرا قابليت فشرده‌سازي محتوا، Securityپيشرفته،
Cross Platform، ) Rich contentتصاوير و المان‌هاي فايل در بالاترين كيفيت ديده شود) و سرعت در باز و بسته كردن برمي‌شمارد و مي‌گويد: <هر فرمتي بايد براي هدف خاصي مورد استفاده قرار گيرد. استفاده نكردن از PDFو PDFهاي پر اشكال مربوط به ضعف علمي بعضي از طراحان گرافيك مي‌شود. اگر در هنگام ساخت PDFتمام نكات به درستي رعايت شود فايل PDFدر هنگام خروجي با هيچ مشكلي مواجه نخواهد شد.>
PDFاستاندارد خروجي جهاني
منصور ناصري مدرس رسمي كمپاني ادوبي در ايران، كارشناس ديگري است كه درباره فرمت مناسب چاپ نكاتي را ارايه مي‌دهد.
او مي‌گويد براي انجام كارهاي گرافيك تاكنون نرم‌افزارهاي مختلفي ارايه شده است. ولي ادوبي به عنوان يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان نرم‌افزارهاي گرافيك، استانداردي براي پروسه چاپ تعريف كرده و طبق اين استاندارد مجموعه نرم‌افزارهايي را روانه بازار كرده است. اين مجموعه گرافيك شامل نرم‌افزار فتوشاپ(Photoshop)، ايلستريتور(Illustrator)، اين‌ديزاين (InDesign) و آكروبات (Acrobat)است. بر اساس تعريف ادوبي، فتوشاپ يك برنامه رستري (raster)است كه قابليت ويرايش عكس را فراهم مي‌كند، البته قابليت‌هاي ديگري نيز دارد ولي هدف اصلي آن كاربرد روي تصاوير معرفي شده است. نرم‌افزار ايلستريتور كه برنامه Vectorاست نيز براي فونت و به طور كلي فايل‌هاي خطي در نظر گرفته شده است.
به دنبال آن نرم‌افزار اين‌ديزاين نه فقط براي صفحه‌آرايي مجلات و روزنامه بلكه براي تلفيق نوشته و تصوير (لي اوت) معرفي شده و اين امكان را فراهم كرده تا بتوانيم از فايل طراحي شده با فرمت مناسب چاپ يعني PDFخروجي بگيريم. ادوبي سپس نرم‌افزار آكروبات را ارايه كرد تا بتوانيم در آن كنترل نهايي و فني روي فايل PDFانجام داده و آن را براي گرفتن خروجي ارسال كنيم.> ناصري مي‌گويد هر نرم‌افزار براي هدف مشخصي ارايه شده است، با اين حال ممكن است هر نرم‌افزار قابليت‌هاي نرم‌افزارهاي ديگري را داشته باشد. طراح بايد بداند در نهايت با فايل طراحي شده چه كار مي‌خواهد انجام دهد.
وي ادامه مي‌دهد: <طراحان بايد تسلط كاملي روي نرم‌افزار فتوشاپ، ايلستريتور و اين‌ديزاين داشته باشند و ليتوگرافان نيز بايد بر روي نرم‌افزار اين‌ديزاين و آكروبات مسلط باشند تا بتوانند به يك خروجي استاندارد و با كيفيت برسند. فتوشاپ تنها برنامه‌اي است كه درآن مي‌توان براي فايل، پروفايل در نظر گرفت. با اين حال اگر فايلي با پروفايل تعريف شده در نرم‌افزار ديگر مانند Freehandو Corelباز شود، به خاطر متفاوت بودن فضاي رنگي نرم‌افزارهاي مختلف، مشخصات رنگي فايل به هم مي‌ريزد. در حالي كه اگر پروسه طراحي فايل از مرحله طراحي تا خروجي در مجموعه ادوبي انجام شود، مشخصات فايل تا مرحله نهايي ثابت خواهند ماند.>
ناصري بهترين نرم‌افزار براي گرفتن خروجي PDFرا نرم‌افزار اين‌ديزاين معرفي مي‌كند و مي‌گويد:< دو روش براي ساخت PDFسالم وجود دارد: يكي از طريق Exportدر برنامه اين‌ديزاين و ديگري ساخت PDFبا دستور Printو انتخاب گزينه. Adobe PDF>
وي ادامه مي‌دهد: <استانداردهاي مختلفي در هنگام ساخت PDFوجود دارد كه بسته به نوع كار- افست- ديجيتال- Webو ... يكي از استانداردها را انتخاب مي‌كنيم.> ناصري متذكر مي‌شود كه از طريق ادوبي ديستيلر نيز مي‌شود فايل PDFساخت و در توضيح بيشتر مي‌گويد: < ادوبي اين برنامه را براي پشتيباني PDFايجاد كرد. زماني نرم‌افزار ديستيلر يك برنامه مجزا بود و به طور جداگانه نصب مي‌شد، ادوبي ديستيلر را در نرم‌افزارهاي جديد خود ادغام كرد و استانداردي تعريف كرد كه طبق آن از طريق Exportخروجي PDFگرفته شود.>
ناصري مي‌گويد: <خيلي مواقع ما يا روش صحيح را نمي‌دانيم يا فكر مي‌كنيم بايد يك حركت خارق‌العاده و خلاق انجام دهيم و به نظرمان همين خلاقيت به حساب مي‌آيد. مساله PDFيك مساله فني است و ربطي به خلاقيت ندارد، بلكه طبق يك استاندارد مشخص بايد يك فايل PDFسالم و مناسب خروجي ايجاد كرد.
ما نمي‌گوييم فرمت‌هايTIFF ، EPSو يا FreeHandو Corelنرم‌افزارهاي بدي هستند، مي‌گوييم استاندارد خروجي دنيا PDFاست. هر كدام از اين فرمت‌ها در زمان خودشان كاربرد داشتند ولي هم‌اكنون كه PDFبه عنوان يك فرمت كامل معرفي شده تمام قابليت‌هاي فرمت‌هاي ديگر را در خود گنجانده است. PDFتنها مختص چاپ نيست و مي‌توان براي هدف و منظورهاي مختلف از آن بهره گرفت.>
ناصري معتقد است كارشناسان چاپ و به خصوص ليتوگرافان به طور كامل بايد قسمت Print Productionرا بدانند و تمام دستورات آن را قبل از فرستادن فايل براي خروجي روي فايل اعمال كنند و در خاتمه مي‌گويد: <براي انجام يك كار استاندارد نمي‌توان سليقه را دخيل كرد. طراحان و دست‌اندركاران چاپ ما بايد دانش فني خودشان را بالا ببرند، چون مشكلات موجود در صنعت چاپ ما كافي نبودن دانش فني است.>
تعريف ويژگي‌هايPDF
(Portable Document Format) PDFبراي اولين بار در سال 1993 توسط شركت Adobeروانه بازار شد. هم‌اكنون PDFبه يك فرمت استاندارد در دنيا تبديل شده، ديگر تحت ليسانس ادوبي نيست و هر شركتي مي‌تواند روي آن كار كند و نسخه خاص خود را ارايه دهد. PDFيك فرمت غيروابسته به دستگاه (device independent)است، به اين مفهوم كه مستقل از هر دستگاه عمل مي‌كند. PDFعلاوه بر داشتن قابليت ذخيره زبان پست اسكريپت، قابليت ذخيره‌سازي زبان‌هاي برنامه‌نويسي ديگر را نيز دارا است. تمام عناصر نوشتاري و تصويري در فايل PDFبه گونه‌اي دقيق جايگزين مي‌شوند. PDFتنها يك فرمت چاپي نيست و از آن مي‌توان براي آرشيو اسناد، webو نمايش نيز استفاده كرد.
شركت ادوبي براي اين‌كه بتوان از تمام قابليت‌هاي PDFبراي هر هدف مشخص بهره گرفت، زيرمجموعه‌هايي ارايه كرده است PDF /x .از آن جمله است كه براي كار چاپ معرفي شده است. از مزيت‌هاي PDFمي‌توان به حجم كم، سرعت بالا در تورق بدون توجه به تعداد صفحات، داشتن خصوصيت امنيتي (security)، استفاده آسان از مديريت رنگ و امكان ويرايش تا لحظه آخر
منبع: انجمن گرافیکسولوژی http://forum.grafixology.ir//showthread.php?t=499
(last minute editing)اشاره كرد.
نویسنده: پروين رستگار
پاسخ به:تایپو گرافی
