راه های نگهداری از گیاهان آپارتمانی
جمعه 6 آذر 1388 5:06 PM
اگر شما از آن دسته افرادي هستيد که به گل و گياه و به خصوص با توجه به شرايط فعلي زندگي در آپارتمان هاي کوچک، علاقه زيادي به گياهان آپارتماني داريد، بايد بدانيد که نگهداري از اين گياهان شايد کار چندان ساده اي نباشد چون در صورت عدم دقت تنها مدت کوتاهي مهمان شما خواهند بود. هميشه به خاطر داشته باشيد که گياهان به طور مستقيم يا غير مستقيم به نور خورشيد نياز دارند و درصورتي که گل و گياه خاصي را خريداري مي کنيد، حتما به نوع نياز آن به نور خورشيد، آب و غذا توجه کنيد. گياهان گلداني، تزئين زنده و زيباي خانه هستند و هرکسي با دانستن نيازهاي ابتدايي اين گياهان که شامل نور، آب و غذا است، مي تواند از آنها نگهداري کند و از اين کار بسيار لذت ببرد.
نور دادن به گياهان
نور نخستين نياز يک گياه است. گياهان، غذاي خود را از طريق فوتوسنتز و در نور خورشيد تهيه مي کنند. البته گياهان متفاوت به ميزان هاي مختلفي از نور نياز دارند. همواره بايد هنگام تهيه يک گياه، درباره نوع نوري که به آن نياز دارد سوال کنيد. نوع نور مورد نياز گياهان به سه دسته تقسيم مي شود:
- نور مستقيم: در اين حالت نور خورشيد بدون هيچ مانعي مستقيما با گياه برخورد مي کند.
- نور غير مستقيم: در اين حالت نور خورشيد فضاي اتاق را روشن مي کند و به گياه مي رسد اما مستقيم برروي آن نمي تابد.
- نور پخش شده يا فيلتر شده: نور در اين حالت از يک واسطه مانند پرده نازک يا صفحه اي مانند شيشه مات عبور مي کند و سپس به گياه مي رسد.
آب دادن به گياهان
شما مي توانيد يک مداد را در خاک گلدان فرو برده و با امتحان سر آن از نمناک بودن خاک مطمئن شويد. گاهي يک باغبان مي تواند از با آبياري بيش از حد و از روي محبت گياهي را بکشد. اين يکي از شايع ترين اشتباهات در زمينه نگهداري از گياهان خانگي است. خاک هر گياه در فاصله دو آبياري به ميزان خاصي رطوبت نياز دارد. بعضي از آنها بايد خاکي دائما مرطوب داشته باشند و بعضي بايد در اين فاصله کاملا خشک شوند. اين هم سوالي است که پاسخ آن را بايد از فروشنده و يا شخصي وارد به باغباني بپرسيد. نکات مهم در آبياري عبارتند از:
- در فاصله دو آبياري ميزان رطوبت خاک را به کمک يک چوب، مداد يا حتي انگشت خود اندازه بگيريد. چوب يا انگشت خود را در زير لايه رويي خاک فرو کنيد تا از ميزان نم آن مطلع شويد.
- بهترين وسيله آبياري، آب پاش است و آبياري بايد در اطراف ساقه انجام شود.
- گياه را طوري آبياري کنيد که اضافه آب از سوراخ زير گلدان خارج شود.
- از آب ولرم يا گرم استفاده کنيد زيرا آب سرد موجب وارد شدن شوک به ريشه ها شده و به آنها صدمه ميزند.
- پس از آبياري با اسپري کردن آب به شاخ و برگ ها براي گياه محيطي مرطوب ايجاد کنيد.
- بعضي از انواع گلدان هاي تزئيني فاقد روزنه خروج آب هستند. شما مي توانيد گياه خود را در ظرفي کوچک تر و داراي روزنه، قرار داده و سپس آن را در گلدان مورد نظر خود قرار دهيد. اما به ياد داشته باشيد که گلدلن کوچک تر را به کمک چند تکه سنگريزه يا پايه، طوري قرار دهيد که کف آن مماس با سطح زيرين ظرف تزئيني نباشد و راه براي خروج آب اضافه باز باشد.
غذا دادن به گياهان
گياهان نيازهاي خاص غذايي دارند و در اينجا هم، زياده روي در تغذيه گياه، آن را از بين مي برد. غذاي گياهان يا کودهاي شيميايي، در سه شکل کلي عرضه مي شود:
- حلال در آب: کود حلال در آب شامل پودر يا مايعي است که با آب رقيق شده و برروي گياه يا خاک آن ريخته مي شود.
- غذاي جامد ميخي شکل: غذاي جامد ميخي شکل کودي به شکل ميخ يا کپسول هايي فشرده است که در خاک فرو برده مي شود و به تدريج مواد غذايي را آزاد مي کند.
- کود دانه اي: کود دانه اي که به شکل دانه هاي ريز ساخته مي شود برروي خاک اطراف ساقه پاشيده مي شود و کم کم همراه با آب به داخل خاک نفوذ پيدا مي کند.
تعويض گلدان
هنگامي که شاخ و برگ يک گياه بيش از حد سنگين شود يا اينکه ريشه هاي آن از روزنه خروج آب بيرون بزنند، زمان تعويض گلدان فرا رسيده است. گياه خود را به گلداني که تنها کمي از گلدان قبلي بزرگ تر است منتقل کنيد. هنگامي که گياهي را از گلدان خارج مي کنيد، گلدان را با يک دست نگهداريد و با دست ديگر محکم ساقه ها را نگهداريد و گياه را به آرامي بيرون بکشيد. نکات زير را براي تعويض گلدان در نظر بگيريد.
- هميشه گلدان يا ظرفي را انتخاب کنيد که داراي روزنه خروج آب باشد.
- قراردادن يک تکه توري برروي روزنه خروج آب، موجب مي شود که خاک هنگام آبياري از ته گلدان خارج نشود.
- براي گلدان هاي خود هميشه از خاک مخصوص گياهان آپارتماني استفاده کنيد و آنها را با خاک باغچه پر نکنيد.
- قبل از ريختن خاک گلدان در اطراف گياه، آن را مرطوب کنيد.
- در ابتدا مقداري خاک و ماسه در ته گلدان بريزيد و آن را خوب به پايين فشار دهيد، گياه را با احتياط از گلدان قبلي خارج کنيد، خاک اطراف ريشه هاي آن را بتکانيد تا ريشه ها بتوانند به خوبي پخش شوند. گياه را در گلدان جديد قرارداده و آن را کاملا از خاک پرکنيد، اطراف آن را خوب فشارداده و محکم کنيد و گياه را کاملا آبياري نماييد.
- اگر پس از تعويض گلدان، برگ هاي پاييني گياه قهوه اي رنگ شدند، نگران نشويد و آنها را پس از خشک شدن به آرامي جدا کنيد.
- پس از تعويض گلدان، آن را با توجه به نياز گياه در محل مناسبي قرار دهيد.
شرايط گلدان مناسب جهت جابجايي گياه
شرايط لازم براي يک گلدان مناسب جهت جابجايي گياه را با اطلاعات زير بدست آوريد:
- اندازه گلدان از مشخصات مرتبط با هم در قاعده در سر، انتها و ارتفاع برخوردار است که نام گذاري آن براساس دهانه قطر بالايي است که با ترتيب 37-25-20-12-9-7 مي باشد. بنابراين براي جابجايي گياه خود از گلداني به گلدان ديگر گلداني به مشخصات بعد از گلدان قبلي را انتخاب کنيد.
- گلدان هاي سفالي بدون لعاب و با لعاب، پلاستيک، چوب و فايبرگلاس هر کدام داراي ويژگي هايي هستند که گياه دار با در نظر گرفتن محل قرارگيري گلدان حساسيت گياه و هماهنگي با محيط بهتر انتخاب را داشته باشد.
ويژگي هاي گلدان هاي پلاستيکي: تنوع در شکل، رنگ، طراحي و همخواني با محيط هاي آپارتماني.
ويژگي هاي گلدان هاي سفالي: قابليت نفوذ آب و هوا از جدار آن به صورت دو طرفه، سنگين بودن و عدم امکان واژگون شدن، شکل و رنگ سنتي.
- اگر از گلدان کهنه قديمي استفاده مي کنيد قبل از جابجايي گياه رسوبات قبلي آن را پاک نماييد و در صورت استفاده از گلدان نو آن را براي مدتي غرق آب نماييد تا بدنه آن سيراب شود.
- براي جلوگيري از مسدود شدن سوراخ انتهايي گلدان بر اثر حرکت خاک به دليل جريان آب، سطح سنگريزه يا گلدان شکسته ها را با مقداري پوشال يا شلتوک برنج بپوشانيد تا راه خروج آب باز بماند. يک روز قبل از جابجايي گلدان داراي گياه را از آب اشباع کنيد و در هنگام تعويض دست چپ خود را در پايين گلدان قرار داده و با وارونه کردن و وارد کردن ضربه به گلدان، گياه را خارج نمايد. خاک هاي کهنه را بدون آنکه به ريشه ها صدمه اي وارد شود با يک ميله يا مداد حذف کنيد و سپس آن را درون گلدان جديد آماده شده قرار دهيد و به آن خاک غني و مرطوب اضافه کنيد. خاک گلدان را با چند لرزش و فشار دست متراکم نماييد.
- گياه تعويض شده در گلدان جديد را به مدت دو روز آبياري نکنيد تا ريشه ها جهت آب يابي توسعه پيدا کند. در صورت حرارت بالاي محيط مي توانيد از غبارپاشي استفاده کنيد.
- در صورت بسته شدن احتمالي محل زهکشي و يا تلاقي شدن خاک يک مفتول يا ميله را با احتياط در محل سوراخ زهکشي به حرکت درآوريد تا آب اضافي خارج شود.
- با قرار دادن زيرگلداني، آب جمع شده را مرتب خالي کنيد.
- در صورت عدم امکان جابجايي يک گياه از گلداني به گلداني جديد کمبود زمان، فصل نامناسب و سنگين وزن شدن آن، خاک هاي سطحي گلدان را تا حدي که به ريشه ها صدمه نزند با خاک غني و نو جايگزين کنيد.
نکاتي درمورد گياهان
گل رز: براي نگهداري گل رز در آب، ابتدا بايد گلبرگ هاي پلاسيده قسمت خارجي آن را جدا کرده و خارهاي آن را از شاخه بکنيد. سپس ساقه گل را شکاف دهيد يا آن را له کنيد.
گل سوسن و ديگر گل هاي پيازدار: انتهاي ساقه را قطع کنيد، ماده سفيد و چسبناکي که از آن خارج مي شود را آب بکشيد و بشوييد، سپس آن را درون ظرفي از آب بگذاريد.
گل سوسن و زنبق: انتهاي ساقه را به شکل مايع به اريب قطع کنيد. سپس آن را باز کرده داخل آب بگذاريد. بساک و پرچم را که سنگيني گرده ها روي آن است مي توانيد با انگشت فشار داده و به هم بچسبانيد زيرا اين گرده ها باعث لک شدن گلبرگ مي شود و از زيبايي آن مي کاهند.
گل ميخک: براي آنکه ميخک دوام بيشتري يافته و شادابي اش را حفظ کند، آن را بدون قيچي با دست ببريد.
گل شقايق: ته ساقه را روي شعله شمع يا فندک بسوزانيد تا تبديل به زغال شود.
- اگر مي خواهيد گل هاي شما تا آمدن ميهمان ها تر و تازه و شاداب بماند، انتهاي ساقه ها را با دستمال مرطوبي بسته درون يخچال بگذاريد. مدت بيشتري تازه خواهند ماند.
- آبي که به گلدان ها مي دهيد بهتر است از نظر درجه حرارت با دماي اتاق تطبيق کند. براي اين کار، آب را در ظرفي ريخته و بگذاريد چند ساعت در اتاق بماند، تا هم درجه حرارت آن متعادل شود و هم اينکه کار موجود در آن ته نشين شود.
- آب لوله کشي به علت آنکه داراي کار مي باشد، براي گلدان ها چندان مناسب نيست، بهتر است يک روز قبل آب را در ظرفي ريخته و سپس گلدان ها را آب بدهيد. اين کار از قهوه اي شدن نوک برگ ها جلوگيري مي کند.
- آبي که تخم مرغ ها را در آن پخته ايد دور نريزيد، زيرا اين آب سرشار از املاح معدني است و پس از سرد شدن براي گياهان بسيار مناسب است.
- پوست تخم مرغ ها را نيز پس از مصرف، داخل ظرف دهان باريکي که حاوي آب است بيندازيد و سرش را بگذاريد. بعد از گذاشتن يک شبانه روز، گل ها را با آن آب دهيد.
- نوشيدني هاي گازدار مانند آب معدني يا سودار را که گاز آن رفته است دور نريزيد زيرا داراي مواد شيميايي خوبي است که به گل ها رنگ و شادابي خاص مي بخشد.
- گلدان گياهان تازه خريداري را در صورتي تعويض نماييد که ريشه پر باشد و اين بدين معني است که حداقل 6ماه از زمان تعويض قبلي گذشته باشد.
- سعي کنيد تعويض گلدان را در آغاز فصل بهار انتخاب نماييد تا به دليل جريان شيره نباتي در پيکره گياه، ريشه بتواند صدمات وارده را در حين تعويض ترميم بافت ها خود جبران نمايد.
