دهان !

 

دهان در بسیاری از جانداران اولین قسمت دستگاه گوارش است دهان همچنین به نامهای buccal cavity و oral cavity نیز نامگذاری میشود. دهان از لب ها شروع و به حلق منتهی می گردد. حفره دهان شامل زبان کوچک و بزرگ، دندانها، مجاری غدد بزاقی ماژور و مینور، لثه ها و قسمتی از استخوانهای فک میباشد. فك بالا (ماگزیلا maxilla) ثابت بوده و فاقد حركت میباشد. ولی فك پائین حركت داشته و عمل باز و بسته شدن دهان را انجام می دهد. عضلات مختلفی به فک پایین متصل بوده و در حرکات مختلف فک پایین نقش دارند دهان در بسیاری از جانداران اولین قسمت دستگاه گوارش است دهان همچنین به نامهای buccal cavity و oral cavity نیز نامگذاری میشود. دهان از لب ها شروع و به حلق منتهی می گردد. حفره دهان شامل زبان کوچک و بزرگ، دندانها، مجاری غدد بزاقی ماژور و مینور، لثه ها و قسمتی از استخوانهای فک میباشد. فك بالا (ماگزیلا maxilla) ثابت بوده و فاقد حركت میباشد. ولی فك پائین حركت داشته و عمل باز و بسته شدن دهان را انجام می دهد. عضلات مختلفی به فک پایین متصل بوده و در حرکات مختلف فک پایین نقش دارند. در داخل استخوان هر فك حفراتی وجود دارد كه ریشه دندانها در آن قرار می گیرد (حفره آلوئول). در این حفرات دندانها بوسیله الیاف دور دندان (لیگامانهای پریودنتال) به استخوان فك متصل می شوند. روی قسمتی از استخوان فک که در دهان است و نیز اطراف قسمتی از هر دندان را لثه (gingiva) می پوشاند. به آن قسمت از استخوان فک که زوائد آلوئولار دارد (زوائد آلوئولار یعنی قسمتی از فک که ریشه دندانها را در بر گرفته است)، الیاف پریودونتال، سمنتوم و لثه، بافتهای پریودنتال میگویند. دهان انسان در اعمال زیادی نظیر حرف زدن، خندیدن، چشیدن طعم غذا، گاز گرفتن (like a dog!)، جویدن و بلعیدن غذا شركت دارد. از جمله اعمال بسیار مهم دهان، اولین مرحله در مسیر گوارش غذا، یعنی خرد كردن و جویدن مواد غذایی و آغشته کردن آنها با بزاق است. همانطور که قبلا خواندیم، هركدام از دندانها با شكل منحصر بفردی که دارند، وظیفه مخصوص بخود را در عمل جویدن ایفا میکنند. بطور خلاصه دندانهای پیشین برای بریدن، دندانهای نیش برای پاره كردن و دندانهای آسیا برای خرد كردن لقمه شكل گرفته اند. جالب است که بدانید در انسان هنگام جویدن یک لقمه معمولی، حدودا ۶۰ کیلوگرم فشار توسط دندانهای خلفی به غذای در حال جویده شدن وارد میشود.