اسهال و درمان آن
سه شنبه 26 آبان 1388 2:07 PM
افزایش غیر طبیعی دفعات اجابت مزاج که معمولاً با تغییر در قوام و حجم مدفوع همراه است، اسهال نامیده می‌شود که می‌تواند به دو صورت حاد یا مزمن بروز کند.
اسهال می‌تواند در اثر ابتلاء به عفونتهای میکروبی و یا ویروسی، بیماریها (نظیر التهاب‌های روده‌ای و ایدز)، ناسازگاریهای غذایی، حساسیت به الکل یا مسمومیتها، بروز نماید.
اصولاً اسهال خفیفی که با سایر علائم (تب، دفع خون و …) همراه نباشد، خودبخود بهبود می‌یابد، اما در صورتیکه جنبه آزاردهنده‌ای به خود بگیرد، می‌توان از فرآورده‌های ضد اسهال بهره گرفت. این فرآورده‌ها نیز تنها در درمان شرایط موقت و گذرا توصیه می‌شوند.
**هشدار: در صورتیکه اسهال بیش از دو روز بطول بیانجامد یا با تب بالا، از دست دادن %۵ کل آب بدن یا دفع خون همراه شود، هرگز خوددرمانی نکنید و فوراً با پزشک تماس بگیرید.
ممکن است اسهال به از دست دادن مقدار زیادی از آب و املاح بدن منجر شود. در این شرایط، دهان خشک شده و چشمها گود می‌افتند. ضعف، کاهش میزان دفع ادرار و سرگیجه نیز از علائم دیگر این عارضه هستند. بنابراین جایگزینی آب از دست رفته برای افراد مبتلا به اسهال و خصوصاً در اطفال، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در اینگونه موارد می‌توان با نوشیدن انواع مایعات و یا استفاده از محلولهای خوراکی نظیر ا-آر-اس (رجوع به تک‌نگار این دارو)، آب و املاح از دست رفته را باز گرداند.
در صورت عدم دسترسی به پودر بسته بندی شده ا-آر-اس، می‌توانید از فرمول زیر برای تهیه آن استفاده نمائید:
۲ قاشق مرباخوری شکر
۱ قاشق چایخوری نمک
۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین
+ ۴ لیوان آب جوشیده سرد شده و یا آب میوه
*توجه: استفاده از محلولهای تزریقی وریدی (انواع سرم) در این موارد، تنها در صورتی ضرورت می‌یابد که بیش از %۱۰ کل آب بدن از دست رفته باشد و تشخیص آن نیز بر عهده پزشک است.
از جمله روشهای غیر داروئی دیگری که می‌توانند به رفع علائم اسهال کمک کنند عبارتند از استراحت، رژیم غذایی مناسب (مصرف مایعا- غذاهای کم حجم ولی مقوی و پرهیز از مصرف سبزیجات و میوه‌جات خام) و خودداری از مصرف فرآورده‌های ملین.
ضمناً در مورد شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند بهیچ عنوان نباید شیر مادر را قطع نمود اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، طبق تجویز پزشک نوع مناسب‌تری از شیرخشک توصیه می‌شود.
درمان داروئی اسهال
فرآورده‌های ضد اسهال، علائم آزاردهنده اسهال را بهبود می‌بخشند. مانند سایر داروها، در صورتیکه مصرف کننده سایر داروهای OTC (بدون نسخه) و یا نسخه‌ای می‌باشید، در مصرف این فرآورده‌ها احتیاط نمائید. فرآورده‌های ضد اسهال تنها برای درمان شرایط موقت و گذرا توصیه می‌شوند، بنابراین اگر اسهال برای مدت دو روز ادامه یابد و یا با تب بالا، کاهش بیش از %۵ کل آب بدن و یا دفع خون همراه شود، حتماً باید با پزشک تماس بگیرید.
اسهال می‌تواند در اثر ابتلاء به عفونتهای میکروبی و یا ویروسی، بیماریها (نظیر التهاب‌های روده‌ای و ایدز)، ناسازگاریهای غذایی، حساسیت به الکل یا مسمومیتها، بروز نماید.
اصولاً اسهال خفیفی که با سایر علائم (تب، دفع خون و …) همراه نباشد، خودبخود بهبود می‌یابد، اما در صورتیکه جنبه آزاردهنده‌ای به خود بگیرد، می‌توان از فرآورده‌های ضد اسهال بهره گرفت. این فرآورده‌ها نیز تنها در درمان شرایط موقت و گذرا توصیه می‌شوند.
**هشدار: در صورتیکه اسهال بیش از دو روز بطول بیانجامد یا با تب بالا، از دست دادن %۵ کل آب بدن یا دفع خون همراه شود، هرگز خوددرمانی نکنید و فوراً با پزشک تماس بگیرید.
ممکن است اسهال به از دست دادن مقدار زیادی از آب و املاح بدن منجر شود. در این شرایط، دهان خشک شده و چشمها گود می‌افتند. ضعف، کاهش میزان دفع ادرار و سرگیجه نیز از علائم دیگر این عارضه هستند. بنابراین جایگزینی آب از دست رفته برای افراد مبتلا به اسهال و خصوصاً در اطفال، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در اینگونه موارد می‌توان با نوشیدن انواع مایعات و یا استفاده از محلولهای خوراکی نظیر ا-آر-اس (رجوع به تک‌نگار این دارو)، آب و املاح از دست رفته را باز گرداند.
در صورت عدم دسترسی به پودر بسته بندی شده ا-آر-اس، می‌توانید از فرمول زیر برای تهیه آن استفاده نمائید:
۲ قاشق مرباخوری شکر
۱ قاشق چایخوری نمک
۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین
+ ۴ لیوان آب جوشیده سرد شده و یا آب میوه
*توجه: استفاده از محلولهای تزریقی وریدی (انواع سرم) در این موارد، تنها در صورتی ضرورت می‌یابد که بیش از %۱۰ کل آب بدن از دست رفته باشد و تشخیص آن نیز بر عهده پزشک است.
از جمله روشهای غیر داروئی دیگری که می‌توانند به رفع علائم اسهال کمک کنند عبارتند از استراحت، رژیم غذایی مناسب (مصرف مایعا- غذاهای کم حجم ولی مقوی و پرهیز از مصرف سبزیجات و میوه‌جات خام) و خودداری از مصرف فرآورده‌های ملین.
ضمناً در مورد شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند بهیچ عنوان نباید شیر مادر را قطع نمود اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، طبق تجویز پزشک نوع مناسب‌تری از شیرخشک توصیه می‌شود.
درمان داروئی اسهال
فرآورده‌های ضد اسهال، علائم آزاردهنده اسهال را بهبود می‌بخشند. مانند سایر داروها، در صورتیکه مصرف کننده سایر داروهای OTC (بدون نسخه) و یا نسخه‌ای می‌باشید، در مصرف این فرآورده‌ها احتیاط نمائید. فرآورده‌های ضد اسهال تنها برای درمان شرایط موقت و گذرا توصیه می‌شوند، بنابراین اگر اسهال برای مدت دو روز ادامه یابد و یا با تب بالا، کاهش بیش از %۵ کل آب بدن و یا دفع خون همراه شود، حتماً باید با پزشک تماس بگیرید.
