جغرافیای طبیعی هرمزگان

منطقه حفاظت شده گنو:

این منطقه نام خود را از كوه گنو گرفته است كه در داخل منطقه واقع شده است و بعد از كوه فارغان دومین كوه بلند شهرستان بندرعباس است . منطقه حفاظت شده گنو در شمال غربی و در فاصله 30 كیلومتری شهر بندرعباس قرار گرفته و جاده اصلی بندرعباس به سیرجان طول 35 كیلومتر انجام می گیرد. مسیر دسترسی به قله كوه گنو از راه مالرو كوهستانی دزك به بندر آگاه می باشد كه البته یالهای غربی دارای شیب ملایمتری هستند و امكان دسترسی پیاده به قله كوه را فراهم می سازند.این منطقه از نظر منابع كمبودی ندارد. به ویژه چشمه های موجود در منطقه اغلب در تمام فصول قادرند آب مورد نیاز حیات وحش را تامین كنند.یكی از مهمترین منابع آبی این منطقه چشمه های آب گرم گنو می باشد كه از نظر خواص دارویی كانونهای شناخته شده ای هستند و از دیرباز مورد استفاده اهالی و مسافرین قرار گرفته اند.

تنوع پوشش گیاهی :

این منطقه از دامنه تا قله كوه مشتمل بر انواع درختان گرمسیری ، استیپ كوهپایه های و گونه های گیاهی نواحی سردسیری است . اغلب دره های آن پوشیده از درختان و درخچه ها است . دشتها با ارتفاعات میانی آن عرصه گونه هایی چون آكاسیا، كنار، كهور و استبرق است و از ارتفاعات میانی تا قله كوهها جایگاه درختانی چون بنه و بادام می باشد. این منطقه دارای تنوع قابل توجهی از حیات وحش دشتزی و كوهزی است . جبیر، قوچ ، میش ، بز، پازن ، گرگ و كفتار از پستانداران مهم آن به شمار می روند و كركس ، دال سیاه ، هما ، قرقی ، تیهو ، كبك و جیرفتی از پرندگان قابل ذكر منطقه هستند.

چشمه های آب گرم

چشمه های آب گرم خورگو: این چشمه ها كه تعداد آنها سه چشمه است . از طریق فرعی منشعب از جاده بندرعباس – سیرجان – قابل دسترسی اند. از دوراهی جاده بندرعباس – سیرجان تا مظهر چشمه اول در حدود 28 كیلومتر فاصله است . آی چشمه اول از شكاف سنگ های آهكی مارانی خارج و وارد رودخانه خورگو می شود. آب این چشمه در ردیف آبهای سولفات كلسیم همراه با منیزیم و كلرور سدیم ولرم است .تعداد چشمه های آب گرم این منطقه سه چشمه است كه خصوصیات واحدی دارند. چشمه دوم خورگو در یك كیلومتری شرق چشمه اول از شكاف سنگهای آهكی مارنی به صورت جوشان از زمین می جوشد. در نزدیكی مظهر چشمه ، حوضچه ای به شكل دایره ، و به قطر 3 متر بنا شده است . از اب این چشمه برای استحمام استفاده می شود و در ردیف آبهای گوگردی با كاتیون ها و آنیونهای مختلف گروم است . دسترسی به چشمه سوم نیز از طریق جاده فرعی منشعب از جاده بندرعباس – سیرجان امكان پذیر است .از بندرعباس تا دوراهی خورگو 30 كیلومتر و از دوراهی تا مظهر چشمه در حدود 20 كیلومتر فاصله است . در كنار مظهر چشمه حوضچه ای جهت استحمام وجود دارد و اب چشمه در ردیف آب های گوگردی با كاتیون ها و انیون های مختلف گروم است .

چشمه آبگرم سرخان : این چشمه در مسیر جاده فرعی خورگو- سرخان منشعب از جاده بندرعباس – سیرجان قرار دارد. فاصله چشمه تا روستای سرخان در حدود یك كیلومتر است . عامل تشكیل چشمه تكنونیك صفحه ای است و آب آن از شكاف سنگ های شیلی از زمین خارج می شود. آب این چشمه در ردیف آبهای گوگردی با كاتیون و آنیون های مختلف گرم است .

جنگلهای مانگرو ( حرا )

جنگلهای مانگرواكوسیتمهای كاملا ویژه ای هستند كه اجتماعات گیاهی و جانوری آنها در ارتباط با شرایط خاصی می تواند شكل گیرد.جنگلهای حرا جنوب ایران در نوار ساحلی خایج فارس و دریای عمان آخرین پراكنش جنگلهای مانگرو در جنوب شرقی آسیا به شمار میروند. این جنگلها از یك یا گاهی دوگونه مانگرو تشكیل شده و فراوان ترین گونه آن حرا است كه در منطقه حفاظت شده حرا به تنهایی حضور دارد. جذر و مد آب دریا در سواحل كه بطور موزون و مستمر هر روز انجام می شود در شكل گیری تنوع حیات این اكوسیستم نقش اساسی دارد.منطقه حفاظت شده حرا كه در تنگ خوران بین جزیره قشم ، سواحل حوزه بندر خمیر و در مصب و دلتای رودخانه مهران قرار گرفته از سال 1351 انتخاب و تحت حفاظت قرار گرفته است . بندر خمیر در شمال غرب منطقه حفاظت شده مهمترین شهر اطراف منطقه محسوب می شود بنادر پل - لافت كهنه و لافت نو نیز آبادیهای مهم حاشیه این منطقه محسوب میشوند كه پل در نوار ساحلی شمالی و بنادر لافت در شرق منطقه واقع شده اند. جاده اصلی بندرعباس به بندر خمیر از شمال منطقه عبور می كند و تمامی قسمتهای منطقه بویژه از طریق دو بندر لافت و پل توسط قایق قابل دسترسی است . این جنگلها نه تنها در سطح ملی حائز اهمیت هستند. بلكه دارای دو نوع ذخیرگاه زیستكره (MAB) و تالاب بین المللی نیز      می باشند . این جنگلها با محیط زیست پویا ، ساز و كارهای پیچیده ، پرندگان نادر، آبزیان غیر متعارف ، كاركردهای مختلف ، ارزشها و زیباییهای سحرانگیز، خود پدیده های شگفت انگیزی می باشند كه برای طیق گسترده ای از مردم از جذابیت های خاصی برخوردارند.قابلیتهای پژوهشی و آموزشی این نظام اكولوژیك استثنایی و منحصر به فرد همانقدر برای دانشجویان جذابیت دارد كه دیدن غروب سحرانگیز جنگلهای نیمه شناور آن برای مردم عادی . این جنگلها كانون دیدنیهای غیر متعارف و حیرت آور است . دیدن ماهی خزنده ، پرندگان نادر همچون اگرت بزرگ ، گیلان شاه و حواصیل هندی در كنار عقاب ماهیگیر، نوك قاشقی ، پلیكانها و فلامینگوها همیشه امكان پذیر نیست اما جنگلها همیشه بهار دریایی حرا همه این دیدنیها را یكجا به بازدید كنندگان خود سخاوتمندانه عرضه می كنند. بی دلیل نیست كه امروز مناطق حفاظت شده در كل نوار ساحلی جنوب كشور و بویژه در عرصه مانگروها این میراثهای طبیعی بی همتا را برای نسل حاضر و آیندگان حفظ كنیم .

جزیره شیدور یا جزیره ماران

آیا تاكنون حیات وحش جزیره شیدور سفر كرده اید؟ این جزیره در فاصله 5/1 كیلومتری جنوب شرقی جزیره لاوان واقع شده و مساحت آن 4/1 كیلومتر مربع میباشد. پوشش گیاهی این منطقه از گیاهان شور و مقاوم در مقابل كم آبی است كه بطور پراكنده رشد كرده اند. این جزیره ، جزیره ای است غیر مسكونی كه هیچگونه فعالیتی در ان دیده نمی شود. پرندگان موجود در آن شامل چهارگونه پرستوی دریایی است كه در جزیره تولید مثل می كنند.در این جزیره تعداد زیادی مار سمی سیاهرنگ و كوچك كه معمولاٌ زیر شن مخفی می شوند مشاهده شده است به همین جهت به جزیره ماران نیز معروف است . همچنین لاك پشتهای دریایی در سواحل آن تخم گذاری می كنند. صیادان و بومیان جزایر اطراف در هنگام طوفانی بودن دریا و همچنین برای جمع آوری لاك پشتها و تخم پرندگان دریایی به این جزیره مسافرت می كنند. شیدور با این كه مساحت بسیار كمی دارد از مهمترین و با ارزشترین زیستگاههای پرندگان و لاك پشتهای دریایی در خلیج فارس و دریای عمان است . بازدید از این جزیره همراه با راهنمایان آشنای محیط زیست و مجوزهای لازم امكان پذیر است .

این منطقه یكی از جزایر ایرانی خلیج فارس می باشد كه از سال 1366 تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است . این جزیره در تقسیمات كشوری جزء استان هرمزگان و از توابع شهرستان بوموسی می باشد و در فاصله 262 كیلومتری ( از طریق دریا ) شهر بندرعباس قراردارد. از نظر حیات وحش این جزیره در مسیر مهاجرت پرندگان قرار داشته و سواحل آن زیستگاه مناسبی برای پرندگانی چون پرستوی دریایی و عقاب ماهیگیر می باشد. تنها پستاندار جزیره را جبیر تشكیل می دهد كه از سالیان قبل در آن رها شده و امروزه جمعیت قابل توجهی را تشكیل داده است.