مسجد جامع بروجرد یکی از شاخص‌ترین بنا‌های تاریخی ایران می‌باشد که با قدمتی چند صد ساله، خصوصیات معماری اسلامی و باستانی ایران (ساسانیان) را در خود جای داده است. مسجد جامع بروجرد یکی از اولین مسجد‌های ساخته شده در ایران است که در قرن ۲ تا ۳ هجری در یکی از محله‌های تاریخی شهر به اسم دودانگه ساخته شده و به لحاظ معماری و قدمت، از بنا‌های بی همتای لرستان و شهر بروجرد شمرده می‌شود.
بر اساس تخمین مورخان، طاق میانی مسجد جامع بروجرد آتشکده‌ای باستانی بوده که بعد از ورود دین اسلام و توسعه آن به ایران به مسجد تبدیل شده است. گنبد مسجد که در قسمت میانی ساختمان بنا شده تا سطح زمین ارتفاعی برابر ۲۰ متر دارد و دو مناره آن که در سال ۱۲۰۹ هجری قمری ساخته شده در دو طرف گنبد قرار دارد.
بنای اولیه این مسجد به صورت مجموعه‌ای شامل مسجد، حمام، آب انبار، ساختمان غـریب خانه، میدان و سایر متعلقات بوده که امروزه بعضی از این آثار از بین رفته است. بنای مسجد جامع از نظر شکل از نوع مساجد تک ایوانی اسـت کـه دارای دو در ورودی در قسمتهای شرقی و غربی است. بنا شامل یک حیاط مرکزی، ایوان، فضای گنبدخانه و شبستان‌های اطراف آن و یک شبستان وسیع زمستانی در طرف شمال حیاط مرکزی است. بنابر شواهد موجود، صفویان، زندیان و قاجار تعمیرات بنیادی در مسجد انجام داده‌اند و بخش‌هایی به آن افزوده اند.
بر بالای محراب و دیوار‌ها کلمات مقدس و آیات قرآن با آجر و خط کوفی نوشته و بر بالای درب غربی مسجد هم سنگ نوشته‌ای قرار دارد که تاریخ ورود شاه عباس صفوی در سال ۱۰۲۲ هجری قمری به شهر بروجردرا نشان می‌دهد.
یکی از دیدنی‌های مسجد جامع بروجرد منبر چوبی ۹پله آن است که بسیار هنرمندانه ساخته شده و حکاکی روی آن، تاریخ ۱۶۰۸ هجری قمری را نشان می‌دهد. این بنا در گذشته به صورت یک مجموعه مشتمل بر مسجد، حمام، آب انبار، غریب خانه (آبریزگاه کنونی)، میدان و دیگر متعلقات بوده که امروزه بخشی از این آثار از بین رفته است. بنای موجود مسجد جامع بروجرد از نظر شکل از نوع مساجد تک ایوانی است که دارای دو درب ورودی در جهت‌های شرق و غرب بوده و شامل یک حیاط مرکزی مستطیل، ایوان، فضای گنبدخانه و شبستان‌های پیرامون آن و یک شبستان بزرگ زمستانی در طرف شمال حیاط مرکزی است.
طبق پژوهش‌های انجام شده، قدیمی‌ترین بخش این مسجد، فضای زیر گنبدخانه است که مربوط به اواسط قرن چهارم هجری است و شواهد آن در عمق ۱۸۰ سانتی متری از کف فعلی مسجد به صورت سالم یافت شده است. مسجد جامع بروجرد که به شماره ۲۲۸ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده بعنوان یکی از شاخص‌ترین بنا‌های تاریخی بروجرد در ایامسال مورد توجه مسافران و گردشگران است.
