شفقنا آینده- در روزهای اخیر، حدود دو ماه بعد از خلف وعده طالبان در زمینه بازگشایی مدارس دخترانه افغانستان، توجه رسانه‌های آزاد یک بار دیگر به موضوع آزادی‌ها و حقوق زنان افغان معطوف شده است. به خصوص که اخیراً صدور دستورالعمل الزام پوشیدن برقع از سوی طالبان نیز فشارها را بر زنان افغانستان افزایش داده و روزنه‌های امید برای تجربه یک زندگی حتی معمولی را نیز برای این طیف از مردم این کشور مسدودتر از همیشه کرده است. ناامیدی تلخی که باعث جلب توجه رسانه‌های غیر رسمی افغانستان- در کنار آژانس‌های خبری از قبیل بی.بی.سی و الجزیره- شده و وضعیت نابسامان زنان و دختران افغان را به صفحات نشریات و رسانه‌های غربی کشانده است.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، آغازگر این روند اندیشکده افغانستانی قلب آسیا بود- که در تحلیلی تحت عنوان «ویرانی دختران و خانواده‌های افغان در اثر خلف وعده طالبان در زمینه آزادی آموزش و تحصیل برای زنان» تبعات روانی عدم پایبندی طالبان به تعهدات و شعارهایش بر مردم افغانستان را به ارزیابی نشست.
این مقاله با اشاره به اعلام رسمی آزادی تحصیل دختران افغان توسط طالبان آغاز می‌شود، که البته تنها دو روز بعد از انتشار گسترده در رسانه‌های افغانستان- که شادی عمومی میلیون‌ها دانش‌آموز و خانواده‌هاشان را به همراه داشت- عملی نشد و طالبان با اعلام این که «هنوز دستورالعمل جامع طالبان برای آموزش دختران نهایی نشده»، این وعده را زیر پا گذاشت.
نویسنده این اندیشکده در ادامه با اشاره به ناراحتی و نارضایتی عظیمی که این خلف وعده ایجاد کرد؛ نوشته:
سنگینی این اتفاق لحظه آخری چنان برای دختران و خانواده‌های افغان تحمل‌ناپذیر بود- که شوکه، دل‌شکسته، گریان و ناامید از این خیانت، علی‌رغم تهدیدهای طالبان به خیابان آمدند و خواستار حق اساسی تحصیل خود شدند. و البته این اتفاق که آینده دختران افغان را دوباره در هاله‌ای از ابهام فرو برد، برای کشورهای دیگر و فعالان اجتماعی و سیاسی هم نگران‌کننده بود.
نویسنده اندیشکده قلب آسیا با اشاره به این که «حالا دو ماه بعد از آن اتفاقات، لزوم پوشیدن برقع هم به محرومیت دختران از تحصیل اضافه شده و آینده ناروشن دختران و زنان افغانستان را مبهم‌تر و تاریک‌تر از همیشه کرده است»؛ ظهور دوباره طالبان در افغانستان را کابوسی هولناک خوانده که رویای بیست ساله جامعه مدنی و بهویژه زنان افغانستان برای دستیابی به آزادی و دموکراسی و حقوق برابر را بر سر شهروندان افغانستان آوار کرده است. تا جایی که بیراه نیست اگر بگوییم امروز زنان و دختران افغان آسیبپذیرترین و بیدفاعترین گروه جامعه در برابر نظام خشن طالبان هستند و شرایط برای آن‌ها چنان دشوار شده که خواسته‌های کوچکی مانند تحصیل نیز براشان رویایی دور از دسترس جلوه می‌کند.
بی.بی.سی هم یکی دیگر از رسانه‌هایی است که در روزهای اجباری شدن پوشش برقع به دشواری‌های زنان افغانستان پرداخت.گزارش‌نویس نسخه اینترنتی این آژانس خبری در گزارشی درباره رویای غیر قابل دسترسی تحصیل برای زنان و دختران افغان، بخش‌هایی از صحبت‌های عبدالله احمدی از مؤسسه صلح افغانستان را نقل می‌کند که «تعطیلی مدارس دخترانه» را «عامل از دست رفتن تمام دستاوردهای زنان افغان» و «عقب‌نشینی دوباره این کشور به سراشیبی و سقوط فرهنگی و اجتماعی» عنوان می‌کند. «یک عقب‌گرد جبران‌ناپذیر به دوره سیاه محرومیت چند نسل از دختران افغانستان از سواد و پیشرفت».
عبدالله احمدی با اشاره به این که «طالبان در افغانستان اکثر شهروندان، به خصوص زنان و دختران را- که نیمی از جمعیت کشور هستند- از اساسی‌ترین حقوق‌شان محروم کرده» می‌گوید: «مهم‌تر اما این که زنان نه تنها از حق تحصیل محرومند، که حتی اجازه فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را نیز ندارند و البته هم‌چنین بدون محرم اجازه سفر ندارند».
الجزیره در این میان به موارد و مسایل دیگری در زمینه فشار طالبان بر مردم- به خصوص زنان- اشاره کرده است.
به عقیده این خبرگزاری؛ با گذشت هر روز از حکومت طالبان، محدودیت‌ها در افغانستان بیشتر می‌شود و بیشتر معلوم می‌شود که طالبان کمترین تغییری نسبت به دوره پیشین حکومت‌شان نکرده.
نکته مهم دیگری که الجزیره به تاکید و صراحت گفته این است که به رغم این محدودیت‌ها، اما، دختران رهبران طالبان بیشتر در خارج از افغانستان در مدارس و دانشگاه‌های معتبر تحصیل می‌کنند.
- منابع:
https://heartofasiasociety.org/featured/analysis-taliban-reverses-its-pledge-on-girls-education-afghan-girls-and-families-are-devastated/
- https://www.bbc.com/news/world-asia-61470748
- https://www.aljazeera.com/podcasts/2022/3/28/the-uncertain-future-of-girls-