وزن ستارگان چگونه اندازه گیری می شود
سه شنبه 3 خرداد 1401 12:19 PM
ستارگان در فاصله بسیاری دوری از سیاره زمین قرار دارند با این حال دانشمندان موفق به کشف روشهای متنوعی برای اندازهگیری وزن این اجرام آسمانی شدهاند.
ستارگان برای انسانهای روی زمین نقاط کوچک و درخشندهای در آسمان به شمار میروند، اما درواقع هر ستاره جسمی فوقالعاده بزرگ از جنس گازهای فوقالعاده داغ است؛ بنابراین سوال اینجاست که بشر چگونه میتواند وزن این اجرام آسمانی را از راه دور اندازهگیری کند؟
یکی از روشهای محاسبه وزن یک ستاره کشف ارتباط میان جرم ستاره و قدرت گرانشی است که تولید میکند. در ستارگان دارای سیارات، قدرت گرانش مشخص میکند که یک سیاره با چه سرعتی چرخش در مدار را کامل میکند. سپس با استفاده از قانون گرانش نیوتن میتوان جرم ستاره را محاسبه کرد. روش مشابهی برای اندازهگیری جرم سیستم ستارگان دوگانه (دو ستاره که به دور یکدیگر میچرخند) استفاده میشود.
محاسبه ستارگان منفرد دشوارتر است، اما این امر نیز با روشهای خاصی امکانپذیر است. متخصصان حوزه اخترفیزیک ارتباطی موفق به کشف ارتباطی میان توان خروجی یک ستاره و جرم آن شدهاند، بدینترتیب با محاسبه درخشندگی یک ستاره میتوان وزن آن را به صورت تقریبی به دست آورد.
یک روش دیگر برای اندازهگیری جرم ستارگان، محاسبه اثرات ظریف گرانش بر نور است. براساس نظریه گرانش اینشتین، جرم با تحریف بستر فضا زمان باعث ایجاد گرانش میشود. این امر بر اشعههای نوری که از نزدیکی اجرام عبور میکنند، اثر گذاشته و مانع از عبور مستقیم آنها میشود. در سال