آیا تنها 313 پیامبر مرسل داریم؟

خلاصه پرسش

آیا تنها 313 پیامبر مرسل داریم؟ و آیا الیاس، خضر و ادریس(ع) از آنان به شمار می‌آیند؟

پرسش

آیا خضر نبی، الیاس و ادریس (ع) جزو 313 نفر پیامبران برتر هستند؟

پاسخ اجمالی

هر پیامبری از پیامبران خدا حاوی رسالتی است که باید آن را به سرانجام برساند و با این نگاه می‌توان تمام انبیا را رسول بشمار آورد، اما می‌توان تعریفهای دیگری هم از واژگان «رسول» داشت که با آن تعاریف، تعداد کمتری از پیامبران را می‌توان در محدوده آن دانست و روایاتی که تنها تعدادی از پیامبران را رسول به شمار می‌آورند، ناظر به این تعریفهای محدودتر می‌باشند.
در بخشی از روایتی که به پرسش‌های ابوذر از پیامبر اسلام(ص) می‌پردازد، چنین می‌خوانیم:
«قُلْتُ یَا رَسُولَ الله کَمِ النَّبِیُّونَ قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ وَ أَرْبَعَةٌ وَ عِشْرُونَ أَلْفَ نَبِیٍّ قُلْتُ کَمِ الْمُرْسَلُونَ مِنْهُمْ قَالَ ثَلَاثُ مِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ جَمّاً غَفِیراً»؛[1] به پیامبر(ص) عرض کردم، پیامبران چند نفر بودند؟ فرمود 124هزار پیامبر! گفتم چند نفر از آنان مرسل بودند؟ فرمود تعداد بسیاری! 313 نفر!
طبق روایت فوق؛ تنها 313 پیامبر مرسَل(دارای مقام رسالت)[2] داشتیم، اما نام تک‌تک پیامبران مرسل در آن ذکر نشده است. البته در قرآن کریم، برخی از پیامبران، «نبیّ مرسل» خوانده شده‌اند. از جمله این افراد، حضرت الیاس(ع) هستند.[3] اما درباره حضرت ادریس(ع) و حضرت خضر(ع)، چنین تعبیری در قرآن به کار نرفته است. با این حال؛ در برخی روایات، حضرت خضر(ع)[4] نیز مرسَل دانسته شده است.

[1].  شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص 333، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق.

[2]. برای آگاهی از معنای «رسول» و «نبی» ر. ک: «معنای وصی، وحی و رسول»، سؤال 4285؛ «تفاوت امام و پیغمبر»، سؤال 3094.

[3]. «وَ إِنَّ إِلْیاسَ لَمِنَ الْمُرْسَلینَ»؛ صافات، 123.

[4]. «إن الخضر کان نبیا مرسلا، بعثه الله تبارک و تعالى إلى قومه...»؛ بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص 645، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، 1416ق.