دستان خالی اسرائیل در دیپلماسی ضد ایرانی با آمریکا
حسن شکوهی‌نسب
تهران- ایرنا- ازسرگیری مذاکرات در وین بستر را برای بروز اختلاف بین آمریکا و رژیم صهیونیستی هموار کرده‌است؛ اختلافاتی که به رویکرد متفاوت واشنگتن و تل‌آویو برمی‌گردد. بایدن دوگانه «دیپلماسی» و «تحریم» را برای دستیابی به توافق برگزیده اما اسرائیل از هر گونه توافق برد- برد غرب با ایران هراسان است.
در روزهای اخیر بار دیگر شاهد برگزاری مذاکرات هسته‌ای در پایتخت اتریش هستیم. اگر چه اخبار دریافتی از پایتخت اتریش همچنان از وجود برخی اختلاف‌نظرها بین دو طرف حکایت دارد ولی نفس مذاکرات و جدیت تهران در دستیابی به هدف باعث شده تا رژیم صهیونیستی و آمریکا راه خود را در قبال مواجهه با ایران از یکدیگر جدا کنند.
شاید مقامات اسرائیل انتظار حضور تیم دیپلماتیک دولت رئیسی را در وین نداشتند اما برخلاف تصور آنها، هیات ایرانی با سه سند ابتکاری در مذاکرات قدم گذاشته‌است. مخالفت غربی‌ها با این اسناد اگر چه باعث پیچیده شدن گفت وگوها شده ولی طرح این پیش‌نویس‌ها از جدیت و عزم جزم تهران برای رفع تحریم‌ها نشان دارد که به مذاق رژیم صهیونیستی خوش نیامده‌است.
به تازگی و همزمان با برگزاری مذاکرات جاری وین، روزنامه «نیویورک تایمز» در جمع‌بندی از مصاحبه با بیش از ۱۰ مقام آمریکایی و اسرائیلی نوشت: «اختلافات میان دولت جو بایدن با دولت نفتالی بنت بر سر ایران بالا گرفته و بنی گانتز و داوید بارنئا رئیس موساد که او نیز در روزهای اخیر در آمریکا بود، بدون دستاوردی برای اسرائیل، واشینگتن را ترک کردند.»
در دوره ترامپ، شاهد همسویی چشمگیر آمریکا و اسرائیل بودیم به گونه‌ای که رئیس‌جمهوری ستیزه‌جوی قبلی آمریکا تحت تاثیر ادعاهای نتانیاهو از برجام خارج شد. اگر تاثیرپذیری از نتانیاهو را نخستین یا مهمترین دلیل خروج ترامپ از برجام ندانیم اما دسیسه‌های محور عبری و لابی یهودی «ایپک» در آمریکا در وقوع این تصمیم بی‌تاثیر نیز نبودبه نوشته روزنامه آمریکایی، «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز چند روز پیش یک گفت‌وگوی تلفنی «سخت» در زمینه ایران با آنتونی بلینکن داشت. نیویورک‌تایمز آن مکالمه را «پرتنش» و رسیدن به حد مشاجره نامید و نوشت که مقامات اسرائیل بعد از آن گفت‌وگو، برآشفته شده و مقامات ارشد را راهی آمریکا کردند.
مذاکرات وین و رویکرد متفاوت بنت و نتانیاهو
از سال ۲۰۱۵ که مذاکرات هسته‌ای بین ایران و ۱+۵ در دولت‌های روحانی و اوباما به برجام منتهی شد، شاهد کارشکنی‌های آشکار و در عین حال ناکام «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی بودیم. به گونه‌ای که حتی در آستانه امضای توافق هسته‌ای، نتانیاهو بدون هماهنگی با اوباما راهی نیویورک شد و در کنگره علیه ایران به سخنرانی پرداخت اما اوباما صحبت‌های نتانیاهو را ادعاهای تکراری دانست که هیچ پیام و ایده جدیدی به همراه نداشت.
در دوره ترامپ، شاهد همسویی چشمگیر آمریکا و اسرائیل بودیم به گونه‌ای که رئیس‌جمهوری ستیزه‌جوی آمریکا تحت تاثیر ادعاهای نتانیاهو از برجام خارج شد. اگر تاثیرپذیری از نتانیاهو را نخستین یا مهمترین دلیل خروج ترامپ از برجام ندانیم اما دسیسه‌های محور عبری و لابی یهودی «ایپک» در آمریکا در وقوع این تصمیم بی‌تاثیر نیز نبود.
زمانی که بایدن در انتخابات ۲۰۲۰ امریکا بر رقیب خود یعنی ترامپ پیروز شد و به کاخ سفید راه یافت، در اسرائیل هنوز نتانیاهو بر مسند قدرت تکیه زده‌بود. تیره بودن روابط بایدن با نتانیاهو را می‌شد در تمایل نداشتن رئیس‌جمهوری جدید آمریکا به دیدار و گفت‌وگو با نخست‌وزیر وقت اسرائیل مشاهده کرد. نباید فراموش کرد که بایدن معاون اول اوباما بود و نوک پیکان انتقادهای نتانیاهو متوجه معاون اوباما نیز می‌شد.
پس از شکست نتانیاهو و تکیه «نفتالی بنت» بر کرسی نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی، آمریکا و اسرائیل به ترمیم مناسبات پرداختند. بنت تلاش کرد تا تغییری جدی در رویکرد قبلی اسرائیل به آمریکا ایجاد کند و از مجادله آشکار با کاخ سفید در مسائل گوناگون از جمله در زمینه ایران بپرهیزد و گفت‌وگوها همواره پشت درهای بسته برگزار شود.
به نظر می‌رسید که دولت بایدن نیز از رویکرد جدید اسرائیل خرسند بود؛ این موضوع را می‌توان در پیام تبریک بایدن به مناسبت پیروزی بنت مشاهده کرد. تنها ۲ ساعت پس از اعلام نخست‌وزیری بنت، بایدن به او تبریک گفت.
امروز گویا ازسرگیری مذاکرات وین به اختلاف میان واشنگتن و تل‌آویو دامن زده است؛ موضوعی که نیویورک تایمز به تازگی از آن پرده برداشته‌است و پیشتر نیز به جزییات آن اشاره شد.
این اختلافات به تفاوت دیدگاه بایدن و بنت نسبت به ایران و برجام مربوط می‌شود چنانکه آمریکا همزمان ابزار تحریم و مذاکره را برای دستیابی به توافق موثر می‌داند در حالی که برخلاف مقامات کاخ سفید، مقامات رژیم صهیونیستی همواره بر ابزار نظامی علیه ایران پافشاری و تلاش می‌کنند تا آمریکا را به رویارویی نظامی با ایران سوق دهند.
مقامات رژیم صهیونیستی همواره بر ابزار نظامی علیه ایران پافشاری و تلاش می‌کنند آمریکا را به رویارویی نظامی با ایران سوق دهندیک مقام ارشد امنیتی اسرائیل شامگاه شنبه ۲۰ آذر، گفت که« بنی گانتز» وزیر جنگ این رژیم در دیدارهای روز ۱۸ آذر با مقامات ارشد آمریکا در واشینگتن، دولت بایدن را از «جدول زمانی» ارتش اسرائیل برای حمله به ایران آگاه کرد. رسانه‌های اسرائیل نام این مقام را نبرده اما سخنان او را یکسان بازتاب داده‌اند. آنها این گمانه زنی را مطرح کرده‌اند که احتمالا این مقام «ارشد امنیتی» خود بنی گانتز باشد.
آمریکا که خود طی دهه‌های اخیر در باتلاق‌های مختلف همچون افغانستان و عراق گرفتار آمده و به تازگی از افغانستان خارج شده ، حاضر به تکرار این تجارب تلخ نیست. مقامات آمریکایی اگرچه بارها از قرار داشتن همه گزینه‌ها بر روی میز سخن به میان آورده‌اند، اما هرگز به گزینه نظامی علیه ایران اشاره نکرده‌اند و تاکنون تحریم، ابزار همیشگی آنها در مواجهه با ایران است.
نتیجه عکس اسرائیل از مواجهه با ایران
همان طور که اشاره شد، برخلاف انتظار سران تل‌آویو برای رویارویی آمریکا با ایران، کاخ سفید در شرایط کنونی علاقه‌ای برای ورود به یک تنش تازه در خاورمیانه ندارد و اتفاقا در دوره بایدن سیاست کاستن از حضور و تحرکات در این پهنه جغرافیایی در دستور کار قرار گرفته است.
مقامات آمریکایی به نیویورک‌تایمز گفته‌اند که «بررسی گزینه نظامی و تحریم‌ها، تلاش برای آرام کردن اسرائیلی‌ها و همچنین سیگنالی به ایران بود که نشان دهد صبر واشینگتن برای دستیابی به توافق در حال تمام شدن است.»
به نوشته این روزنامه آمریکایی، سران رژیم صهیونیستی نگرانند که کاخ سفید در نهایت تن به یک توافق هسته‌ای با ایران بدهد و به تبع آن دست اسرائیل را برای حملات خرابکارانه علیه تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ببندد.
این در حالی است که رژیم صهیونیستی طی دهه‌های گذشته به ویژه در فضای پسابرجام تلاش فزاینده‌ای را برای خرابکاری در تاسیاست هسته‌ای ایران به کار بسته اما نتیجه‌ای عکس دریافت کرده است.
طنز تلخ ماجرا اینجاست، رژیمی در پی تهدید نشان دادن ایران و ائتلاف‌سازی علیه تهران برآمده که خود ضمن برخورداری از ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای تاکنون عضو ان.پی.تی نشده و اجازه بازرسی به ماموران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نمی‌دهد
یکی از اختلافات بین آمریکا و اسرائیل به همین برایند اقدامات خرابکارانه برمی‌گردد. بنت همانند نتانیاهو معتقد است این اقدامات، برنامه هسته‌ای ایران را به تعویق انداخته و باعث کشاندن تیم ایرانی به پای میز مذاکرات شده اما آمریکایی‌ها بر این باورند که ترورها و خرابکاری‌ها تنها ایران را ترغیب کرده که تاسیسات هسته‌ای خود را با تجهیزات کارامدتر و به روزتر بازسازی کند.
رژیم صهیونیستی در گذشته اقدامات گوناگونی علیه ایران و برنامه هسته‌ای کشور انجام داده است، از ترور دانشمندان هسته‌ای گرفته تا خرابکاری در تاسیسات این حوزه. اما پس از هرگونه اقدام خرابکارانه صهیونیست‌ها، قطار هسته‌ای ایران شتاب بیشتری گرفته‌است که به چند مورد از آن اشاره می‌شود.
وقتی ۲۱ فروردین‌ماه امسال در حین برگزاری مذاکرات وین، شبکه توزیع برق تاسیسات هسته‌ای نطنز مورد حملات خرابکارنه عوامل رژیم صهیونیستی قرار گرفت، همزمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد ایران کارهای آماده‌سازی برای غنی کردن اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد را در این سایت تقریبا تکمیل کرده است. مقام‌های ایران این اقدام را پاسخی به تروریسم هسته‌ای اسرائیل عنوان کردند.
در جریان ترور دانشمندان هسته‌ای ایران نیز این روند ادامه یافت. چند روز پیش در جریان گزارش شورای حکام «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مقر سازمان‌های بین‌المللی در وین به همین نکته اشاره کرد و گفت که سیاست فشار حداکثری آمریکا و ترور محسن فخری‌زاده، دلیل اول تهران برای خودداری از اجرای پروتکل الحاقی به پیمان «منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» (NPT) عنوان می‌شود.
مهم نیست که نتانیاهو بر مسند نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تکیه زده‌باشد یا بنت؛ راهبرد اسرائیل در قبال ایران و مذاکرات یکسان است. آنها از هر توافقی که موقعیت‌شان را در منطقه تضعیف و به تقویت جایگاه ایران کمک کند، هراس دارنداعتراف به شکست اسرائیل در مواجهه با فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گزارش سه هفته پیش روزنامه «نیویورک تایمز» نیز به چشم می‌خورد. این روزنامه اعتراف کرد که حملات اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران تاثیر معکوس دارد و نوشت: در ۲۰ ماه گذشته، عوامل اطلاعاتی اسرائیل، محسن فخری‌زاده دانشمند ارشد هسته‌ای ایران را ترور کردند و انفجارهای بزرگی را در چهار تأسیسات هسته‌ای و موشکی ایران به راه انداختند، به این امید که سانتریفیوژهای تولیدکننده سوخت هسته‌ای را فلج کنند و روزی را که دولت جدید تهران ممکن است بتواند بمب بسازد به تعویق بیاندازند.
این روزنامه آمریکایی ادامه داد که «مقام‌های اطلاعاتی آمریکا و ناظران بین‌المللی می‌گویند این اقدامات نه تنها برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نکرد، بلکه ایرانی‌ها به سرعت امکانات خود را با نصب ماشین‌های پیشرفته‌تر که می‌توانند اورانیوم را با سرعتی بسیار سریع‌تر غنی‌سازی کنند، بازسازی کرده‌اند.»
اعتراف سیا بر غیرنظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران
این رویکرد ضد ایرانی درحالی پیگیری می شود که رئیس سازمان جاسوسی آمریکا«سیا» در اظهارات جدیدی با بیان اینکه شواهدی دال بر تصمیم مقامات ایران برای نظامی کردن برنامه هسته ای این کشور وجود ندارد، عملا به غیرنظامی بودن برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران اعتراف کرد.
اولیویا گازیس (Olivia Gazis) گزارشگر حوزه اطلاعات و امنیت شبکه آمریکایی سی بی اس در توییتی به نقل از ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا نوشت که هیچ شواهدی مبنی بر تصمیم مقام‌های ارشد ایران برای نظامی کردن برنامه هسته‌ای این کشور وجود ندارد.
این مقام ارشد اطلاعاتی آمریکا بدون اشاره به تحریم های واشنگتن علیه ملت ایران به عنوان اصلی ترین مانع پیش روی مذاکرات وین، در عین حال مدعی شد: تهران در حال حاضر مذاکرات وین را جدی نگرفته است. به زودی درمی‌یابیم که ایرانی ها تا چه حد جدی هستند.
هراس صهیونیست ها از هر توافق در مذاکرات
نکته حائز اهمیت این است که صهیونیست‌ها در پی تهدید نشان دادن ایران و ائتلاف‌سازی علیه تهران برآمده که خود ضمن برخورداری از ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای تاکنون به عضویت ان.پی.تی درنیامده و اجازه بازرسی به ماموران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نمی‌دهد در حالی که ایران فراتر از ان.پی.تی، در سال‌های اخیر حتی پروتکل الحاقی را نیز داوطلبانه اجرا می‌کرد.
در مجموع، مهم نیست که نتانیاهو بر مسند نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تکیه زده‌باشد یا بنت؛ راهبرد اسرائیل در قبال ایران و مذاکرات هسته‌ای که اینک تیم ایرانی از آن تحت عنوان «مذاکرات لغو تحریم‌ها» نام می‌برد، یکسان است. آنها از هر توافقی که موقعیت‌شان را در منطقه تضعیف و به تقویت جایگاه ایران کمک کند، هراس دارند.
می‌توان گفت نگاه آمریکا و اسرائیل به فعالیت‌های ایران یکسان نیست. اگرچه «ویلیام برنز» رئیس «سیا»، ۱۵ آذر تاکید کرد که هیچ نشانی از نظامی شدن برنامه اتمی ایران یا تصمیم رهبر ایران برای تولید بمب اتمی، وجود ندارد اما مقامات رژیم صهیونیستی در برهه‌های مختلف هموراه تلاش کرده‌اند تا با نزدیک نشان دادن «زمان گریز» هسته‌ای ایران، اجماعی جهانی علیه تهران شکل دهند.