امام جواد(ع)؛ بنیانگذار بحث آزاد در جامعه
یک شنبه 20 تیر 1400 12:49 AM
حوزه/ یکی از فعالان فرهنگی در یادداشتی با اشاره به سالروز شهادت امام جواد(ع) و ویژگی های شخصیتی آن امام همام، ضمن معرفی امام محمد تقی(ع) به عنوان بنیانگذار بحث آزاد در جامعه، بر لزوم توجه به سیره اهل بیت و ترویج آن در جامعه تاکید کرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در همدان، محمد جواد بیات، از فعالان فرهنگی در یادداشتی با اشاره به سالروز شهادت امام جواد(ع) و ویژگیهای شخصیتی آن امام همام، ضمن معرفی امام محمد تقی(ع) به عنوان بنیانگذار بحث آزاد در جامعه، بر لزوم توجه به سیره اهل بیت و ترویج آن در جامعه تاکید کرد.
در این یادداشت آمده است:
امام محمد تقی (ع) ملقب به جواد الائمه(ع) سال ۱۹۳ ه-ق در مدینه منوره دیده به جهان گشود. در ۱۶ سالگی به طوس رفت و با دختر مامون ازدواج کرد. بنی عباس از این ماجرا واهمه پیدا کردند و برای کوبیدن آن مقدماتی فراهم آوردند.
سید محمد حسین حجازی در کتاب چهل سخن، شرکت سهامی انتشار، ص ۱۸۴، آورده است: "یحیی بن اکثم قاضی القضات، هنگام عقد مسالهای پرسید و دهها جواب مستند شنید. امام دو سال در طوس اقامت نمود سپس به مدینه مشرف گردید. معتصم هراسناک او را به بغداد آورد. ناگهان در اواخر ذیعقده ۲۱۸ ه-ق درسن ۲۵ سالگی به شهادت رسید و در جوار مرقد مطهر و منور امام موسی کاظم(ع) به خاگ سپرده شد.
موسسه صهبا در کتاب انسان ۲۵۰ ساله، ص ۳۸۳ از ولی امر مسلمین حضرت آیت الله خامنهای مدظله العالی، نقل میکند: امام جواد (ع) مانند دیگر ائمه معصومین برای ما اسوه و مقتدا و نمونه بوده است، زندگی کوتاه این بنده شایسته خدا به جهاد با کفر و طغیان گذشت، در نوجوانی به رهبری امت اسلام منصوب شد و در سالهایی کوتاه، جهادی فشرده با دشمنان خدا کرد به طوری که در سن بیست و پنج سالگی یعنی هنوز در جوانی، وجودش برای دشمنان خدا غیر قابل تحمل شد و او را با زهر شهید کردند.
همان طور که ائمه دیگر ما با جهاد خودشان، هر کدام برگی بر تاریخ پر افتخار اسلام افزودند، این امام بزرگوار هم گوشه مهمی از جهاد همه جانبه اسلام را در عمل پیاده کرد و درس بزرگی را به ما آموخت و آن درس بزرگ این است که هنگامی که در مقابل قدرتهای منافق و ریا کار قرار میگیریم، باید همت کنیم که هوشیاری مردم را برای مقابله با این قدرتها برانگیزیم.
اگر دشمن، صریح و آشکار دشمنی کند و اگر ادعا و ریاکاری نداشته باشد، کار او آسان است، اما وقتی دشمن مانند مامون عباسی چهرهای از قداست و طرفداری از اسلام برای خود میآراید، شناختن او برای مردم مشکل است.
در دوران ما و در همه دورانهای تاریخ، قدرتمندان همیشه سعی کردهاند وقتی از مقابله و رویاروی با مردم عاجز شدند دست به حیله ریاکاری و نفاق بزنند.
امام علی بن موسی الرضا(ع) و امام جواد(ع) همت بر این گماشتند که این ماسک تزویر و ریا را از چهره مامون کنار بزنند و موفق شدند. امام جواد(ع) نمودار و نشانه مقاومت است، انسان بزرگی که تمام دوران کوتاه زندگیاش با قدرت، با ریا کاری خلیفه عباسی مامون، مقابله و معارضه کرد.
حضرت اولین کسی بود که به طور علنی "بحث آزاد" را بنیان گذاری کرد، آنهم در مقابل مامون عباسی و علماء و داعیه داران و مدعیان و موجهان، درباره دقیقترین مسائل بحث و استدلال کرد و برتری خود و حقانیت سخن خود را ثابت کرد.
بحث آزاد، میراث اسلامی ماست، بحث آزاد در زمان ائمه هدی رایج بوده است و در زمان امام جواد(ع) به وسیله ایشان به شکل نظیف انجام گرفته است.
در روضه بحار، ج۲، ص ۳۵۳ به نقل از امام جواد(ع) آمده است: با سرمایه امید به دنبال حوائج باید رفت. و در تحف االعقول، ص۴۴۲ میخوانیم: هرکه از هوس خود پیروی کند، گوئی آرزوی دشمن خود را بر آورده است و هر که راه ورود به کاری را نداند، راه فرار بر روی او بسته شود.
نگارنده معتقد است، مناسبتهای مذهبی فرصتی است مغتنم در واکاوی، تحقیق، پژوهش و ریکاوری ذهن در عمل به سیره ائمه هدی(س) در حفظ نظام دینی و سلامت جامعه اسلامی و نسخه شفا بخش و مفیدی که بیماری اخلاقی و اجتماعی را درمان و حیات دنیوی و اخروی را بیمه میسازد.
قدر مسلم دوری از قرآن و ذات مقدسه، موجب خسارت جبران ناپذیری است که امروز در نادیده گرفتن کرامت ذاتی انسان، جهان شاهد آن است.
حفظ تعظیم شعائر اسلامی، انسان ساز و شروع دوباره در بازگشت به خویشتن خویش و تجدید نظر در ایفای حقوق بشر در عرصه بینالملل است. دفع حقوق بشر غربی و کاربست حقوق بشر اسلامی که نوید بخش ایجاد تمدن نوین اسلامی است.
به نظر میرسد دنیا چارهای جز رجعت به اصلاح امور و دست یازیدن به صلح و آرامش، توسعه و پیشرفت در پرتو تعالیم ترقی خواه اسلام عزیز ندارد.
کاش جهان سالروز شهادت امام جواد و سخاوت و یا چنین مناسبتهایی را مبنای تغییر و تحول قرار میداد، هرچند زنگار غلیظ جهل و نادانی در عالم ذهن را از چنین آرزویی بلند دور میسازد لیکن در کوتاه قدم میتوان از خود و اطرافیان در ترک محرمات، انجام واجبات، التزام عملی به ولایت مطلقه فقیه در عصر غیبت، رعایت حقوق شهروندی که همان حق ناس و پیام بیست و نهم ذیعقده است آغاز نمود و آنگاه عالم گیر خواهد شد. ان شاء الله
یادداشت از؛ محمد جواد بیات