شاخصههای سبک زندگی که میتوان از واقعه دحوالارض به دست آورد
سه شنبه 15 تیر 1400 7:08 PM
به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، دَحْوُالْأرْض به معنای گستراندن زمین، روز بیرون آمدن زمین از زیر آب است. برخی آن را به گسترش دادن خشکیهای زمین و بعضی به حرکت زمین معنا کردهاند. بنا بر منابع روایی، گسترده شدن زمین در روز ۲۵ ذیالقعده بوده است. همچنین براساس منابع حدیثی و تاریخی، نخستین جایی از زمین که از آب بیرون آمده است، مکه یا کعبه بوده است که این اتفاق دارای شاخصههایی برای ترسیم سبک زندگی الهی برای انسان است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید
حجت الاسلام و المسلمین سید صادق میرمحمدی سخنران و کارشناس مذهبی، در گفتگو با خبرنگار ما گفت: دحوالارض روزی است که چهره زیبای زمین را دیگر طاقت مستور بودن نبود؛ پس خداوند پردههای آبی را از رخسار زمین خاکی کنار زد و مکان کعبه را از دل آبها بیرون کشید تا هم مکانی برای سکونت انسان و هم محلی برای عبادت و بندگی او باشد. با تأمل در روایات، اعمال و دعاهای وارد شده در این روز میتوان شاخصههایی را به دست آورد که در سبک زندگی انسان تأثیرگذار است و میتواند نقشه راه یک زندگی الهی و انسانی را برای او ترسیم کند.
شاخصه اول: زندگی بر محور توحید
این کارشناس مذهبی درباره شاخصههای روز دحوالارض گفت: توحید و نگاه توحیدی در انسان با تفکر در این واقعه بزرگ تقویت شده و یک زندگی موحدانه را برای او به ارمغان میآورد. در دعای مخصوص این روز و همچنین روایات وارد شده درباره این روز به این اصل مهم اعتقادی اشاره شده است. دحو الارض روزی است که نشانههای قدرت الهی نمودِ بیشتری دارد و آثار توحید بیشتر جلوه گری میکند. یکی از این نشانهها و جلوه گریها، گسترده شدن زمین از زیر کعبه است. زمینی که آب تمام سطح آن را پوشانده بود به دست قدرت لایزال الهی به تدریج از آب بیرون آمده و برای سکونت انسان مهیا میشود؛ از اینرو در دعای وارد شده در این روز فقط خدا را گستراننده کعبه دانسته و میگوییم: «اللَّهُمَّ دَاحِی الْکعْبَةِ؛ خدایا ای گستراننده کعبه.»
وی ادامه داد: در این روز امام رضا (ع) به اصحاب خود فرمودند «صُومُوا فَاِنَّنی اَصْبَحْتُ صائِما؛ روزه بگیرید، من امروز را روزه گرفتهام.» اصحاب گفتند: «فدایت شویم، امروز چه روزی است؟» حضرت فرمودند: «یَوْمٌ نُشِرَتْ فیه الرَّحْمَةُ وَدُحِیَتْ فیهِ الاَرْضُ وَنُصِبَتْ فیهِ الْکَعْبَةُ وَهَبَطَ فیهِ آدَمُ؛ روزی است که در آن رحمت خداوند فراگیر شده و زمین گسترش یافته است، کعبه نصب شده و حضرت آدم (ع) به زمین فرود آمده است.» در این روایت اشارههایی به صورت غیر مستقیم به توحید شده است.
حجت الاسلام و المسلمین سید صادق میر محمدی بیان کرد: اشاره اول دستور به روزه داری است که عبادتی برای تمرین و تقویت توحید است؛ چراکه روزه از بیریاترین و خالصانهترین عبادتهاست. در حدیث قدسی آمده است: «الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِهِ؛ روزه برای من است و من خودم پاداش آن هستم. اشاره دوم، نصب کعبه در این روز، کعبهای که نماد توحید و قبلهگاه همۀ مسلمانان موحد عالم است. اشاره سوم، هبوط حضرت آدم (ع) که سرآغاز بعثت انبیای الهی برای پرورش و تربیت انسانهای موحد است.
شاخصه دوم: زندگی بر محور معاد
وی بیان کرد: دحوالارض تناسب خاصی با قیامت و معاد نیز دارد؛ به این معنا که سرآغاز حیات زمین است و هر سرآغازی را سرانجامی خواهد بود؛ یعنی همان طور که زندگی انسان بر روی این زمین خاکی با دحوالارض آغاز شده با قیامت پایان مییابد و زندگی جدیدی در عالم دیگری برایش رقم میخورد. در فرازی از دعای مخصوص این روز آمده است: «وَ احْفَظْنِی مِنْ شَوَائِبِ الدَّهْرِ إِلَی یوْمِ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ؛ و از گرفتاریهای روزگار تا روز قیامت و برانگیخته شدن حفظم کن.» بنابراین، یاد مرگ و قیامت یکی از مهمترین درسهایی است که باید از دحوالارض آموخت و روش زندگی و بندگی را براساس آن ترسیم کرد.
شاخصه سوم: زندگی بر محور ولایت
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: دحوالارض یومالله است و بر اساس برخی روایات روز قیام خاتمالاولیاء بقیه الله امام مهدی (عج) نیز یکی از ایامالله است. درنتیجه دحوالارض رابطه مستقیمی با بحث ولایت دارد. در فرازی از دعای مخصوص این روز ظهور و فرج خاتمالاولیاء امام مهدی (عج) را از خدا میخواهیم و میگوئیم: «وَ أَظْهِرْ بِالْحَقِّ قَائِمَهُمْ وَ اجْعَلْهُ لِدِینِک مُنْتَصِرا؛ و قائم آنان را به حق آشکار کن، و او را یاری رسان دینت بدار.» از این ارتباط دحوالارض با بحث ولایت و نیز توصیه و تذکر معصومین (ع) درباره این روز بزرگ، میتوان فهمید که زندگی انسان مومن با ولایت اهل بیت علیهم السلام عجین شده است.
وی در پایان گفت: دین دستور العملی برای زندگی انسان است به طوری که با دقت و تأمل در تعالیم و آموزههای آن میتوان نکات راهبردی فراوانی را به دست آورد که هرکدام شاخص و راهنمایی برای یک زندگی ایده آل خواهد بود. مسئله دحو الارض هم از این قاعده مستثی نیست و میتواند شاخصههایی از یک زندگی ایده آل را به ما ارائه دهد؛ شاخصههایی چون زندگی برمحور توحید، معاد و ولایت.