روانشناسی بالینی چیست و روانشناس بالینی چه می کند؟

روانشناسی بالینی شاخه ای از روانشناسی است که به ارزیابی و درمان بیماری های روانی، رفتارهای غیر عادی و مشکلات روانپزشکی مربوط می شود. این رشته، علم روانشناسی را با درمان مشکلات پیچیده انسانی ادغام می کند، و آن را به یک انتخاب شغلی هیجان انگیز برای افرادی تبدیل می کند که بدنبال کار در یک زمینه چالش برانگیز و با ارزش هستند.

روانشناسی بالینی چیست؟

روانشناس بالینی به عنوان یک تخصص، به افراد و خانواده ها در طول زندگی و به همه پیشینه های قومی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین گروه ها و جوامع خدمات ارائه می دهد.

روانشناسانی که خدمات بالینی یا مشاوره ای ارائه می دهند ، اختلالات روانی ، عاطفی و رفتاری را ارزیابی و درمان می کنند. آنها از علم روانشناسی برای درمان مشکلات پیچیده انسانی و ترویج تغییر استفاده می کنند .آنها همچنین انعطاف پذیری را ارتقا می دهند و به مردم کمک می کنند نقاط قوت خود را کشف کنند.

تاریخچه روانشناسی بالینی

تأثیرات اولیه در زمینه روانشناسی بالینی شامل کار روانکاو اتریشی زیگموند فروید است. وی یکی از اولین کسانی بود که به این ایده توجه داشت که بیماری روانی چیزی است که با گفتگو با بیمار قابل درمان است و این توسعه رویکرد گفتاردرمانی وی بود که اغلب به عنوان اولین استفاده علمی از روانشناسی بالینی ذکر می شود.

روانشناس آمریکایی لایتنر ویتمر اولین کلینیک روانشناسی را با تمرکز ویژه در کمک به کودکانی که دارای ناتوانی در یادگیری هستند در سال 1896 افتتاح کرد. همچنین ویتمر بود که اولین بار در مقاله ای در سال 1907 اصطلاح "روانشناسی بالینی" را مطرح کرد.

امروزه، روانشناسی بالینی یکی از محبوب ترین زیرشاخه ها و بزرگترین حوزه اشتغال در روانشناسی است.

رویکردهای روانشناسی بالینی

روانشناسان بالینی که به عنوان روان درمانگر کار می کنند ، معمولاً هنگام کار با مشتری از روشهای مختلف درمانی استفاده می کنند. در حالی که برخی از پزشکان بر روی چشم انداز درمانی بسیار خاصی تمرکز دارند ، بسیاری از مواردی که به عنوان "رویکرد التقاطی" نامیده می شود استفاده می کنند. این شامل استفاده از روشهای مختلف نظری برای تهیه بهترین برنامه درمانی برای هر بیمار خاص است.

برخی از دیدگاه های اصلی نظری در روانشناسی بالینی عبارتند از:

رویکرد روان پویایی: این دیدگاه در اثر کار فروید رشد کرد. او معتقد بود که ذهن ناخودآگاه نقش مهمی در رفتار ما دارد. روانشناسانی که از درمان روانکاوی استفاده می کنند ممکن است از روش هایی مانند ارتباط آزاد برای بررسی انگیزه های اساسی و ناخودآگاه مشتری استفاده کنند.

دیدگاه شناختی رفتاری: این رویکرد در روانشناسی بالینی از مکاتب فکری رفتاری و شناختی شکل گرفته است. روانشناسان بالینی با استفاده از این دیدگاه نحوه تعامل احساسات ، رفتارها و افکار مشتری را بررسی می کنند. درمان شناختی-رفتاری (CBT) اغلب بر تغییر افکار و رفتارهایی است که به پریشانی روانشناختی کمک می کنند.

 دیدگاه انسان گرایانه: این رویکرد در روانشناسی بالینی ناشی از کار اندیشمندان اومانیستی مانند آبراهام مزلو و کارل راجرز است. این دیدگاه با نگاه کلی تری به مشتری نگاه می کند و بر مواردی مانند خود واقعی سازی متمرکز است.

الزامات آموزش روانشناسی بالینی

در اکثر کشورها ، روانشناسان بالینی معمولاً دکترای روانشناسی دارند و در زمینه های بالینی آموزش می بینند. الزامات آموزشی برای کار در روانشناسی بالینی کاملاً دقیق است و اکثر روانشناسان بالینی پس از کسب مدرک لیسانس بین چهار تا شش سال را در زمینه تحصیلات تکمیلی سپری می کنند.

پس از اتمام برنامه تحصیلات تکمیلی، روانشناسان بالینی باید یک دوره آموزش تحت نظارت را بگذرانند. شرایط خاص صدور مجوز در کشورهای مختلف متفاوت است .

زمینه های کاری روانشناسان بالینی

روانشناسان بالینی در محیط های مختلف (بیمارستان ها ، کلینیک ها ، مراکز خصوصی ، دانشگاه ها ، مدارس و ...) کار می کنند. همه آنها می خواهند که از تخصص خود به روش های خاص و برای اهداف مختلف استفاده کنند.

برخی از نقش های شغلی انجام شده توسط کسانی که در روانشناسی بالینی کار می کنند می تواند شامل موارد زیر باشد :

ارزیابی و تشخیص اختلالات روانشناختی ، مانند شرایط پزشکی

 درمان اختلالات روانشناختی ، از جمله اعتیاد به مواد مخدر و الکل

 ارائه شهادت در تنظیمات قانونی

 تدریس ، اغلب در سطح دانشگاه

 انجام تحقیق

 ایجاد و اجرای برنامه هایی برای درمان و پیشگیری از مشکلات اجتماعی

 بعضی از روانشناسان بالینی ممکن است روی یکی از اینها یا چندین مورد تمرکز کنند و خدمات را ارائه دهند. به عنوان مثال ، کسی ممکن است به طور مستقیم با مشتریانی که به دلیل اختلالات روانشناختی در بیمارستان بستری شده اند کار کند ، در حالی که یک مطب خصوصی درمانی نیز دارد که خدمات سرپایی کوتاه مدت و بلند مدت را به کسانی که برای مقابله با پریشانی روانشناختی نیاز به کمک دارند ، ارائه می دهد.

مقایسه با سایر مشاغل بهداشت روان

روانپزشکی

 اگرچه می توان گفت روانشناسان بالینی و روانپزشکان هدف اساسی یکسانی دارند، تسکین پریشانی ذهنی. اما آموزش ، نگرش و روش آنها اغلب کاملاً متفاوت است. شاید مهمترین تفاوت این است که روانپزشکان پزشک مجاز هستند.

 به همین ترتیب ، روانپزشکان اغلب از مدل پزشکی برای ارزیابی مشکلات روانشناختی استفاده می کنند (به عنوان مثال ، کسانی که آنها را درمان می کنند به عنوان بیماران مبتلا به یک بیماری دیده می شوند) و می توانند از داروهای روانگردان به عنوان روش پرداختن به بیماری استفاده کنند.

روانپزشکان قادر به انجام معاینات بدنی ، سفارش و تفسیر تست های آزمایشگاهی و EEG هستند و ممکن است مطالعات تصویربرداری از مغز مانند CT یا CAT ،  MRI و اسکن PET را سفارش دهند.

روانشناسی مشاوره

 روانشناسان مشاوره از همان دقت در مطالعه برخوردارند و از بسیاری از مداخلات و ابزارهای مشابه روانشناسان بالینی، از جمله روان درمانی و ارزیابی استفاده می کنند. به طور سنتی ، روانشناسان مشاوره به افرادی که ممکن است مشکلات روانشناختی طبیعی، مانند احساس اضطراب یا غم ناشی از تغییرات عمده زندگی یا حوادث دارند کمک می کنند.

بسیاری از روانشناسان مشاوره نیز آموزش های تخصصی در زمینه ارزیابی شغلی ، گروه درمانی و مشاوره روابط را می بینند .برنامه های تحصیلات تکمیلی روانشناسی مشاوره کمتر از برنامه های روانشناسی بالینی است و آنها بیشتر در بخشهای آموزشی قرار می گیرند تا روانشناسی.

روانشناسان مشاوره بیشتر از مراکز مشاوره دانشگاه در مقایسه با بیمارستانها و روشهای خصوصی روانشناسان بالینی استفاده می کنند.

روانشناسی مدرسه

روانشناسان مدرسه در وهله اول به فکر رفاه تحصیلی ، اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان در یک محیط مکتبی هستند. در انگلیس ، آنها به عنوان "روانشناس تربیتی" شناخته می شوند. مانند روانشناسان بالینی (و مشاوره) ، روانشناسان مدارس دارای درجه دکترا به عنوان روانشناسان خدمات بهداشتی واجد شرایط مجوز هستند و بسیاری از آنها در شرایط خصوصی کار می کنند.

برخلاف روانشناسان بالینی، آنها آموزشهای بسیار بیشتری در زمینه آموزش ، رشد و رفتار کودک و روانشناسی یادگیری می بینند. مدارک معمول شامل درجه تخصصی آموزش (Ed.S.) ، دکتر فلسفه (Ph.D.) و دکتر آموزش (Ed.D.) است.

مددکاری اجتماعی بالینی

مددکاران اجتماعی خدمات متنوعی را ارائه می دهند که عموماً درگیر مشکلات اجتماعی، علل و راه حل های آنها هستند .با آموزش های خاص، مددکاران اجتماعی بالینی علاوه بر کارهای اجتماعی ، ممکن است مشاوره روانشناسی نیز ارائه دهند.

کار درمانی

کاردرمانی غالباً به اختصار OTعبارت است از "استفاده از فعالیتهای تولیدی یا خلاقیت در معالجه یا توان بخشی افراد دارای معلولیت جسمی ، شناختی یا عاطفی." به طور معمول ، متخصصین کاردرمانی با افراد معلول کار می کنند تا آنها را به حداکثر بهبودی ممکن برسانند.  

کاردرمان ها متخصصان ماهری هستند که تحصیلات آنها شامل مطالعه رشد و نمو انسان با تأکید ویژه بر اجزای جسمی ، عاطفی ، روانی ، فرهنگی اجتماعی ، شناختی و محیطی بیماری و آسیب است.

 آنها معمولاً در کنار روانشناسان بالینی در محیط هایی مانند بهداشت روانی سرپایی ، کلینیک های کنترل درد ، کلینیک های خدمات رشد کودک کار می کنند.

دانش پیشرفته علمی و نظری وابسته به تخصص روانشناسی بالینی:

درک آسیب های روانی و ملاحظات تشخیصی/ مداخله.

مسائل سلامت روان در طول زندگی بر اساس درک کاملی از آسیب های روانی.

ارزیابی: توانایی ادغام و ترکیب داده های تست شخصیت با دیگر اقدامات ارزیابی استاندارد.

مشاوره: امکان مشورت با سایر متخصصان و سازمان های بهداشتی و درمان رفتاری در مورد آسیب های روانی شدید، خودکشی و خشونت.

بر پایه تحقیق: استفاده از تحقیقات خاص و بررسی دقیق علمی، کسب آگاهی و استفاده از روش های مربوط به حوزه هایی که به عنوان روانشناسی بالینی متمایز هستند.

کلینیک مشاوره و روانشناسی خانه شیرین با هدف بالا بردن سطح سلامت روان در اجتماع پس از اخذ مجوز رسمی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره از سال 1389 با مدیریت دکتر شیرین ولی زاده نخبه کشوری و عضو انجمن روانشناسان امریکا, در محیطی آرام، تجهیزات به روز و تیمی با تجربه فعالیت خود را آغاز کرده و امیدوار است گامی هرچند کوچک در مسیر سلامت روان جامعه بردارد.

این مرکز طیف گسترده‌ای از مشکلات روانشناسی را پوشش داده که از جمله آن می‌توان به مشاوره و روانشناسی کودک و نوجوان, مشاوره فردی، زوج درمانی، مشاوره خانواده و گروهی, روانپزشکی و … اشاره نمود.