دلیل عدم تمرکز نوجوانان + درمان
چهارشنبه 8 اردیبهشت 1400 11:25 AM
عدم تمرکز در نوجوانان
عدم تمرکز نوجوانان امروزه بسیار زیاد دیده می شود و والدین نگرانی های زیادی نسبت به آن دارند. همه ما می دانیم که نوجوانی ، یکی از مهم ترین مقاطع زندگی انسان است ، زیرا در این مقطع است که انسان تصمیم هایی را می گیرد که در ادامه ی زندگی اش بسیار مهم است.
تصمیم هایی مانند این که باید چه رشته ای بخوانند ، دوست های واقعی را انتخاب کنند ، عادت های خوب را پیدا کنند و از عادت های بد دوری کنند و بسیاری تصمیم های دیگر.
پس با توجه به این حجم از تصمیمات مهم ، یک نوجوان باید روی زندگی اش تمرکز کند تا بتواند انتخاب های درستی انجام دهد.
والدین ، از خیال پردازی ها و تمام نکردن کارها و نیمه رها کردن آن ها توسط فرندشان به این نتیجه می رسند که نوجوان آن ها تمرکز ندارد.
این را در نظر داشته باشید که کمی عدم تمرکز نوجوانان و حواس پرتی در این سن طبیعی است. زیرا نوجوانی مقطعی است که فرد در آن تغییرات زیادی می کند و درگیر مسائل زیادی می شود. خصوصا در ایران که تمامی نوجوانان موضوع کنکور و پسران موضوع سربازی را نیز در پیش دارند.
در دنیای امروز ، عوامل زیادی وجود دارند که می توانند تمرکز نوجوانان را بر هم بزنند. محیط ، همیشه مهم ترین عامل برای بر هم زدن تمرکز بوده. محیط نا آرام و ناامن و پر سر و صدا مثالی از محیط هایی است که تمرکز را بر هم می زنند.
پس مهم ترین درمان هم این است که نوجوان شما باید از این گونه محیط ها دور باشد.
شما به عنوان پدر و مادر، مهم ترین افراد و بهترین افراد برای حل مشکلات فرزندانتان هستید. پس کمی در محیط جستجو کنید تا بتوانید عامل اصلی عدم تمرکز در فرزندانتان را بیابید. گاهی اوقات به مدرسه او سر بزنید و رفتار و عملکرد او را از معلم ها و مدیر مدرسه بپرسید. مشکلات مدرسه از عواملی است که می تواند فکر یک نوجوان را در خارج مدرسه نیز درگیر کند.
دوستان نوجوان خود را بشناسید و سعی کنید با آن ها رابطه برقرار کنید و بفهمید که فرزندتان در جمع دوستان چگونه است.
دلایل عدم تمرکز در نوجوانان
همانطور که پیش تر گفتیم ، محیط اصلی ترین عامل برای بر هم زدن تمرکز در نوجوانان است. دیگر عوامل و دلایل بر هم زدن تمرکز را در ادامه می خوانید.
نداشتن هدف ثابت در زندگی
این در بین همه نوجوانان بین 15 تا 20 ساله مشترک است که فرد می خواهد همه ی کار هایش را با هم انجام بدهد. ساده تر بگوییم این که فرد نمی تواند برای کار های خود اولویت بندی کند و به همین دلیل همه ی کار های او به نتیجه نمی رسند و اغلب نیمه کاره رها می شوند.
هدف در زندگی هر شخصی باعث می شود تا برای رسیدن به آن ، شخص پشت کار بیشتری داشته باشد و انگیزه او برای انجام دادن کار های سخت بالاتر برود.
اگر هدف مشخصی در زندگی یک نوجوان وجود نداشته باشد ، وقتی نوجوان در حال درس خواندن است ، با خود می گوید که چرا من باید درس بخوانم؟ نتیجه درس خواندن چیست؟ من می توانم به جای درس خواندن کارهای دیگری کنم و ...
در نتیجه تمرکز نوجوان از کار اصلی دور می شود و به خیال پردازی می پردازد.
بی هدفی یکی از علل های عدم تمرکز در نوجوانان
دوستان مختلف
معمولا نوجوانان ، دوستان خود را بسیار کور کورانه و بدون فکر کردن دنبال می کنند.
فرض کنید نوجوانی چهار دوست مختلف داشته باشد ، دوستان او هر کدام تفکراتی متفاوت و رویاهایی متفاوت نسبت به یک دیگر دارند. پس اگر این نوجوان بخواهد کاری کند که از نظر دوستش بی فایده باشد ، او انگیزه خود برای انجام این کار را از دست می دهد. در نتیجه روی آن کار تمرکز نمی کند.
رسانه های اجتماعی
رسانه های اجتماعی نیز یکی از مهم ترین دلایل در حواس پرتی و عدم تمرکز در نوجوانان است.
امروزه انواع مختلفی از رسانه های اجتماعی وجود دارند که افراد به استفاده از آن ها معتاد شده اند. به راستی چه کسی است که از تفریح و خنده بدش بیاید؟ درست است هیچ کس!
اما بزرگتر ها می توانند به دلیل تجربه های خود ، کار های خود را اولویت بندی کنند و تفریح را در اولیت های آخر قرار بدهند اما یک نوجوان نمی تواند.
فضاهای مجازی با توجه به جذابیت هایی که دارند مانند شادی ، هیجان و ابراز حس همدردی به یکدیگر به صورت آزاد تر و راحت تر ، به فرد احساس خوبی می دهند. این احساس با ترشح هورمون دوپامین در بدن شکل می گیرد.
رفته رفته و با ترشح این هورمون ، بدن و مغز ما نسبت به فضای مجازی معتاد می شود و کم کم چک کردن این فضا ناخودآگاه می شود. و این گونه وقت بسیار زیادی را در فضای مجازی هدر می دهیم.
برای این که این عادت بد را حذف کنید ، به نوجوان خود تفریحات سالم تری پیشنهاد بدهید. تفریحات سالم زیادی وجود دارند که حتما فرزند شما حداقل به یکی از آن ها علاقه دارد، مانند: ورزش های مختلف ، یادگیری موسیقی ، و...
فکر کردن زیادی به آینده
من نمی گویم که نباید به آینده فکر کرد و بالعکس فکر کردن به آینده بسیار مفید است زیرا باعث انتخاب هدف و سخت کوشی و امید به آینده در فرد می شود.
اما درست مثل هر کار دیگری ، در این کار نیز باید تعادل را پیش بگیریم هر کاری اگر از حد خودش بگذرد ، مضر می شود..
زیاد فکر کردن به آینده منجر به دو تفکر متفاوت می شود. یا این که فرد از آینده نا امید می شود و خود را با دیگران مقایسه می کند و یا اینکه به خود مغرور می شود و در رویا و خیال خود گیر می کند.
اگر فرد زیاد به آینده فکر کند ، غرق در خیال پردازی های خود می شود و خیال پردازی مانعی برای ادامه کار ها است.
زندگی کردن در خیالات ، گذراست و حقیقی نیست! در حال زندگی کنید.
تفکر زیاد درباره اینده و تاثیر ان در تمرکز نوجوانان
کمبود خواب
همه ما تجربه کردیم و می دانیم که خواب کم در شب ، می تواند کل روز را خراب کند. آشفتگی ، خستگی ، عصبانیت ، عدم هوشیاری کامل و عدم تمرکز همه و همه بدنبال یک خواب کم می آیند.
حالا شما به آن جا فکر کنید که یک نوجوان به هر دلیل نتواند خواب کافی داشته باشد. پس به همین دلیل همیشه و همیشه بی حوصله است و نمی تواند تمرکز کند.
مانیتور ها و نور های مصنوعی ، امروزه یکی از مهم ترین عوامل کم خوابی در جهان شده است. پیشنهاد می شود از یک ساعت قبل خواب ، تلویزیون و تلفن های همراه را خاموش کنید.
اضطراب
اضطراب نیز یکی از عوامل بر هم زدن تمرکز است. اگر اضطراب کنترل نشود ، به دنبال خود افسردگی و عصبی بودن را نیز می آورد.
اضطراب و استرس با کاهش دادن فعالیت مغز ، نمی گذارد که عقلانی فکر کنید و به موضوعاتی مهم تری فکر کنید.
اگر عامل استرس و اضطراب نوجوان خود را می دانید ، سریعا آن عامل را حذف کنید و یا به نوجوان کمک کنید با آن کنار بیاید. و اگر نمی دانید که عامل این استرس و اضطراب چیست ، باید به یک روانشناس خوب مراجعه کنید.
استرس و اضراب در نوجوانان
همیشه این را به یاد داشته باشید که پدر و مادر و یک دوست خوب می توانند بهترین افراد ، برای کمک کردن حل یک مشکل است. زیرا پدر مادر بهترین و صمیمی ترین افراد هر فردی در زندگی او است. گاهی اوقات نیز موضوعاتی پیش می آید که نوجوان نمی تواند آن ها را با خانواده بازگو کند به همین دلیل نیز یک دوست خوب می تواند در این شرایط به او کمک کند.
نخست شما باید به عنوان پدر و مادر ، با فرزند خود دوست باشید و بعد از این باید علت هر رفتار او را جویا باشید تا بتوانید با از بین بردن عامل تحریک کننده و یا با کمک کردن به فرزند تان برای کنار آمدن با آن عامل ، بتوانید آن رفتار بد را درمان کنید.
1. عوامل از بین بردن تمرکز را حذف کنید
همانطور که گفتیم ، محیط یکی از اصلی ترین عوامل از بین رفتن تمرکز است. اگر می دانید چه عاملی باعث از بین رفتن تمرکز در نوجوان شما می شود ، آن را از بین ببرید و یا به نوجوان خود کمک کنید با آن کنار بیاید.
مثلا خاموش کردن تلویزیون در زمان انجام دادن تکالیف مدرسه و یا خواندن درس ها.
و یا گرفتن تلفن همراه از نوجوان تا پایان تکالیف که البته این کار زیاد پیشنهاد نمی شود و بهتر است که با حرف زدن و معلوم کردن ساعاتی ، استفاده از تلفن همراه را محدود کنید.
درمان عدم تمرکز در نوجوانان
2. تقسیم کردن کار های بزرگ به قسمت های کوچک
حتما برای شما نیز پیش آمده که برای این که بتوانید یک کار بزرگ را به پیش ببرید ، ان را به قسمت های کوچکتری تقسیم می کنید و برای هر روز ، قسمتی از آن را انجام می دهید.
وقتی که این کار را می کنید در واقع برای خود یک نقشه راه تعیین کرده اید و با این کار سر در گم نخواهید شد و از انجام دادن این کار ها کم تر خسته می شوید.
به نوجوان خود نیز بیاموزید که چگونه این کار را انجام دهد تا کار خود را در میانه کار رها نکند.
3. ورزش
مطالعات نشان داده است که ورزش و فعالیت باعث می شود که فعالیت مغزی افزایش بیاید و باعث افزایش حافظه افراد می شود.
اگر نوجوان در خانه بی قراری میکند و دائم در حال راه رفتن و تحرک های بی فایده است ، این نمونه ای از کم تحرکی است که باعث ایجاد عدم تمرکز نوجوانان می شود.
4. برای نوجوان خود یک منطقه مطالعه ایجاد کنید
منظور از منطقه مطالعه جایی است که تمام وسایل مورد نیاز مطالعه و انجام تکالیف فراهم باشد.
همچنین این منطقه نباید هیچ عاملی برای از دست دادن تمرکز داشته باشد. مثلا باید بی سر و صدا باشد و نور کافی و استاندارد داشته باشد.
ایجاد کردن یک محیط کامل و عاری از هرگونه تحریکات خارجی ، برای تمرکز بسیار عالی است.
5. یک برنامه کاری منظم برای او درست کنید
داشتن برنامه ریزی برای هر فردی در زندگی مهم است. برنامه ریزی کمک می کند تا در انجام کار های روزانه سر در گم نشویم و بتوانیم در انجام دادن کار ها اولویت بندی کنیم.
راه حل برای عدم تمرکز نوجوانان: نوشتن برنامه
6. نوجوان خود را مسئولیت پذیر بار بیاورید
نوجوان باید انجام دادن تکالیف را مسئولیت خود بداند و شما باید دائما به آن ها سرکشی کنید تا ببینید که کار ها به درستی انجام شده یا خیر و اگر کار ها به درستی انجام نشده دلیل آن را جویا باشید.
برای سرکشی خود نیز یک برنامه منظم داشته باشید، مثلا هر روز عصر.
برای هر کاری یک روال مشخص تعیین کنید این یعنی برای انجام دادن هر کاری یک برنامه و زمان مشخص داشته باشید.
7. استراحت و خواب کافی
همانطور که گفتیم نداشتن خواب کافی به خودی خود عامل بسیاری از بیماری ها و اخلاق نامناسب است. پس یک برنامه و ساعت خواب و بیدار شدن منظم برای نوجوانان تعیین کنید تا هم خستگی روز را دفع کنند و هم برای روز بعد آماده باشند.
8. عادت های سالم نوجوانان را تشویق کنید
در تربیت فرزندان همیشه روش تنبیه و تشویق جواب داده است. خیلی خوب است که برای یک عادت خوب جدید ، نوجوان را تشویق کنید. خریدن یک هدیه ماندگار و به یاد ماندنی می تواند یک تشویق بسیار خوب باشد تا هر وقت نوجوان به آن هدیه می افتد ، دلیل آن را به یاد بیاورد و از کار خود راضی باشد.
تشویق عادت برای افزایش تمرکز نوجوانان
جمع بندی کلی
در نهایت باز هم تکرار می کنم که کمی حواس پرتی و عدم تمرکز در نوجوانان کاملا طبیعی است و شما به عنوان پدر و مادر باید کمک کنید تا این سر در گمی ها بیشتر نشوند. گاهی اوقات با کمی جستجو و تفکر در محیط اطراف ، می توانید به راحتی عامل حواس پرتی را پیدا و آن را حذف کنید.
ابراز حس همدردی به نوجوان خود و خاطراتی از خودتان در این مقطع ، می تواند به او کمک کند تا راحت تر از این حواس پرتی ها بیرون بیاید.
گردآوری : بخش کودکان بیتوته