ضرورت، اهمیت و کارکردهای ازدواج از نگاه دین

راهبردهای کیفی در موضوع ازدواج "به موقع، آسان، آگاهانه و پایدار"
1- آماده و به موقع تصمیم گرفتن
از نظر اسلام برای ازدواج باید به سن بلوغ رسید و بهترین سن وقتی است که بلوغ اجتماعی و عقلانی نیز حاصل گشته باشد. گرچه انسان قبل از بلوغ اجتماعی و عقلانی به بلوغ جنسی نایل می¬گردد و توان توالد و تناسل را دارد ولی بعد از گذشت چندین سال پس از بلوغ جنسی است که بلوغ اجتماعی و عقلانی حاصل می¬شود و می توان به ازدواج اقدام کرد. منظور از کلمه به موقع، نزدیک کردن هر چه بیشتر سن ازدواج به سن بلوغ جنسی می¬باشد. البته شروط و لوازم دیگری نیز برای ازدواج مورد نیاز است از جمله بلوغ عقلی، مسئولیت¬پذیری و حداقل¬های اقتصادی و مالی.
بر این اساس سن 27-18 برای دختران و سن 30-21 برای پسران، سن بهنگام ازدواج است. چنانکه طبق آمار، بیشترین ازدواج نیز در سن 20-15 سال اتفاق می‌افتد، سن 24-18 برای دختران و 27-21 برای پسران مطلوب است.
علاوه بر مشکلات اقتصادی، آنچه بیش از همه خودنمایی می‌کند عدم توانایی جوانان برای قبول مسئولیت زندگی است. در این میان نقش خانواده‌ها در آماده‌سازی فرزندان قابل توجه است که باعث می شود جوان در اثر ازدواج احساس مسئولیت بیشتری بکند و افق¬های جدیدی به روی او باز شود.
چون ازدواج آمادگی‌های زیادی را طلب می‌کند بنابراین سن تقویمی، ملاکی جهت ازدواج نمی‌تواند باشد. جهت ازدواج نخست باید به بلوغ عقلانی رسید سپس به فکر ازدواج افتاد. شایان ذکر است که جنبه‌های اقتصادی را نمی‌توان از نظر دور داشت. اما جنبه‌های اقتصادی برای اصل ازدواج جایگاه اصلی را ندارد.
2-  آگاهانه و پایدار
در دنیای کنونی به دلیل پیچیده‌تر شدن جوامع، مشکلات نیز متنوع و گسترده‌تر شده‌اند و به ویژه زندگی جوانان را با چالش‌های جدیدتری روبرو کرده‌اند. اگر جوانان، مهارت‌های لازم برای رویارویی با این مسایل را نداشته باشند، ممکن است به آسیب‌های مختلفی دچار شوند. امروزه آموزش و مشاوره، قبل از ازدواج امر ضروری و اجتناب‌ناپذیری می‌باشد. این آموزش‌ها به جوانان کمک می‌‌کند تا آمادگی‌های لازم را برای زندگی متأهلی کسب کنند؛ در انتخاب همسر تصمیمات درستی اتخاذ نمایند و از مهارت‌های کافی برای زندگی برخوردار شوند. افزایش توانمندی‌های جوانان سبب می‌شود تا ازدواج به عنوان یک فرآیند در مسیر مشکلات زندگی طراوت خود را از دست ندهد و افراد همچنان با رضایتمندی و خشنودی زندگی کنند در چنین شرایطی طبیعتاً جوی مطلوب برای تولد و پرورش فرزندان فراهم می‌شود.
3-  آسان و ساده ازدواج کردن
این خواسته به خود جوانان بیشتر سرایت می‌کند که آثار زیان¬بار مضاعفی در ازدواج و همچنین شکاف نسل‌ها خواهد داشت.
یکی از مشکلات مهم برای خانواده دختر تامین جهیزیه است که با ساده¬تر کردن این سنت پسندیده و تهیه مایحتاج اولیه و ضروری می-تواند از این مشکلات بکاهند.
اقوام و فامیل با درایت و بزرگواری می‌توانند به عنوان راهنما به خانواده¬های طرفین تفهیم کنند که مراسم هر چه ساده¬تر برگزار و جهیزیه هر چه ضروری¬تر و مفیدتر تهیه گردد.
برای کمتر و سبک¬تر شدن بار مخارج ازدواج، با جلوگیری از تجمل¬گرایی و چشم و هم چشمی در برگزاری مراسم و جشن ساده تر بکوشند و از بدهی¬های سنگین پس از ازدواج رهایی یابند.
گاهی دختر و پسر تمایل به ازدواج کم¬هزینه و آسان دارند اما خانواده¬ها مخالف هستند. پس فرهنگ¬سازی در بین خانواده¬ها ضروری است. این امر می¬تواند از طریق رسانه¬های گروهی مخصوصاً صدا و سیما، انجمن اولیاء و مربیان آموزش و پرورش و دانشگاه¬ها، نماز جمعه و جماعات صورت پذیرد.