پاسخ به:همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی (دیدگاهها، عوامل تقویت، تهدیدها و راهکارها)
سه شنبه 21 بهمن 1399 12:10 PM
همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی، آثار، نتایج و پیامدهای بسیاری دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می گردد.
از جمله مهم ترین پیامدهای همبستگی اجتماعی و در نتیجه، مشارکت عمومی را می توان کارآمدی نظام و تثبیت نظام سیاسی قلمداد کرد. در نظامهای سیاسی با پشتوانه مردمی که وفاق و انسجام اجتماعی بالاست مردم حامی واقعی نظام هستند، زیرا آنان نظام را متعلق به خود می دانند و در مشکلات و بحرانها به کمک نظام می شتابند. از این رو، نظام کارآمد و باثبات می باشد. این امر لازمه هر نظام مردمی و پویاست. عوامل زیادی در کارآمدی نظام مؤثرند، از جمله هماهنگی میان اجزا و قوا و نهادهای زیر مجموعه یک نظام است. یعنی اگر نظامی که مردم حاکمان را از خود می دانند، روابط صمیمانه با آنان داشته باشند و میان اجزای نظام، قوای سه گانه و لایه های زیرین با هم همدلی و هماهنگی وجود داشته باشد، قطعاً چنین نظامی کارآمد و با ثبات خواهد بود. از سوی دیگر عامل مؤثر در کارآمدی نظام را تناسب بین اجزای نظام تشکیل می دهد، یعنی اگر عناصر درون نظام و اجزا و بدنه قدرت از نوک هرم تا قاعده آن همه و همه در خدمت نظام باشند کارآمدی و تثبیت آن نظام تضمین خواهد شد. در کنار این دو عامل، عامل بسیار مهمی که در کارآمدی نظام بسیار مؤثر است، مدیریت کارآمد می باشد. وجود مدیران لایق، کارآمد، متعهد، پرتلاش و خدمتگزار موجب همسویی، هماهنگی و تناسب بیشتر بین اجزای نظام می شود.
تعاون، همکاری و همیاری اجتماعی از مهم ترین پیامدهای همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی است. اساس زندگی اجتماعی بر تعاون و همیاری پایه ریزی شده است و نظام بنیادین اسلام قوانین اقتصادی و اجتماعی خود را بر اصل تعاون استوار کرده است. از این رو قرآن کریم برای تثبیت روحیه مشارکت، بر تقویت روح تعهد و عزم عمومی تشویق نموده و می فرماید:
وَ تَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوی وَ لا تَعَاوَنُوا عَلَی الاِْثْمِ وَالْعُدْوانِ.
حضرت علی(ع) همه مردم را نیازمند یکدیگر دانسته و این نیاز را همیشگی و همچون نیاز انسان به اعضا و جوارح خویش معرفی می کند و می فرماید:
از خداوند مخواه که تو را از مردم بی نیاز کند، زیرا انسانها همچون اعضای بدن به یکدیگر وابسته اند، چه وقت انسان از دستش یا پایش بی نیاز می شود؟
بنابراین اگر در جامعه ای روحیه تعاون، همیاری و همکاری تقویت و نهادینه شود، شاهد جامعه ای یکدست، یکرنگ و منسجم خواهیم بود.
دشمن جرئت نفوذ در جامعه ای را ندارد که دارای وحدت، انسجام و وفاق اجتماعی است و با همدلی و وفاق به همنوعان خویش کمک کرده و همواره حضوری فعال در صحنه های فردی و اجتماعی دارد، چرا که نه با یک حکومت که با یک ملت باید مبارزه کند. وحدت و همدلی اکسیری است که دشمن را در توطئه های خویش علیه یک ملت ناکام می گذارد. مقام معظم رهبری در این باره می فرماید:
دشمنانی که هنوز درصددند نسبت به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، نیات خصمانه و شومشان را اعمال بکنند، چشم امید به اختلافات بسته اند. آنها از وحدت و یکپارچگی شما مردم می ترسند این را متوجه باشید. ملت ایران به هیچ قیمت نباید وحدت و یکپارچگی خودش را از دست بدهد.
یکی دیگر از پیامدها و نتایج انسجام ملی و اجتماعی و مشارکت عمومی، وجود امکانات بالقوه و بالفعل و منابع انسانی و مادی فراوان و آماده برای آبادانی و توسعه کشور و نیز حضور فعال مردم در صحنه های اجتماعی و عرصه های فرهنگی و امنیت پایدار اجتماعی است. این مهم نیز مورد تأکید منابع دینی، آیات و روایات می باشد، به گونه ای که خدمت رسانی مسئولان به مردم و کمک، همیاری و صرف مال در راه اصلاح جامعه و رفاه عمومی و دستگیری از نیازمندان و رسیدگی به امور عام المنفعه و رسیدگی به خویشان، محرومان و بیچارگان علاوه بر آبادانی کشور و بهبود وضع عمومی جامعه، نزول برکات و عنایات الهی را در پی دارد.
در پرتو همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی، استقلال و عزت اسلامی برای امت اسلامی به ارمغان خواهد آمد. جامعه اسلامی در صورت وحدت، همبستگی، انسجام و وفاق و پای بندی کامل به اصول و ارزش های دینی و تحمل مشکلات، موانع را یکی پس از دیگری از سر راه برداشته و به عزت اسلامی که همانا مخصوص مؤمنان و اولیای الهی است نایل خواهد آمد، چون به فرموده قرآن:
عزت مخصوص خدا و رسولش و مؤمنان است.
