ه ویژه کودکان می بخشد که می تواند بسیاری از آسیب های روانی آپارتمان نشینی را برطرف کند.
و)برنامه هایی برای تقویت جسم و روح
1)برنامه های معنوی
در آموزه های اسلامی وقتی انسان های با محیط های آسیب زایی مواجه می شوند، یاری گرفتن از صبر و معنویت توصیه می شود. هرچه آسیب زایی و مخاطرات بیشتر باشد، تکیه بر معنویت هم باید بیشتر باشد. بنابراین ساکنین آپارتمان ها که با آسیب های فراوانی مواجه هستند، لازم است برنامه های ثابت و منظمی در جهت معنویت افزایی خود و اعضای خانواده خود داشته باشند. این برنامه ها باید تنوعی از عبادت ها، دعاها و نمازهای فردی تا برنامه های معنوی جمعی را دربر بگیرد؛ چراکه برخی اوقات عبادت های جمعی و در برخی اوقات راز و نیازهای فردی گره گشا است. قرآن کریم می فرماید: «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرینَ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، از شکیبایی و نماز یاری جویید، زیرا خدا با شکیبایان است».[32] در این آیه به مسلمانان دستور داده می شود تا در برابر حوادث سخت زندگی از صبر و نماز یاری بجویند. انسان اگر در میان مشکلات متعدد و حوادث ناگوار به قدرت نامحدود الهی متصل نباشد، متلاشی می شود. انسانِ مرتبط با خداوند در حوادث و سختی ها خود را نمی بازد. هرچه پرواز معنوی فرد بیشتر باشد و بالاتر رود، دنیا و مشکلات آن کوچک تر می شود. در روایات می خوانیم که هرگاه کار سختی برای حضرت علی(علیه السلام) پیش می آمد، حضرت دو رکعت نماز می خواند. این سیره را بوعلی سینا نیز عمل می کرد.[33]
2)برنامه های فرهنگی ـ مذهبی
داشتن برنامه هایی مثل حضور در مسجد، هیئت های هفتگی، پایگاه بسیج، کانون فرهنگی، کانون های قرآنی، جلسات قرآنی، جلسات مربوط به ساختمان و... علاوه بر اینکه صمیمیت را در بین اعضای مجتمع ها و بلوک های آپارتمانی بیشتر می کند، جامعه پذیری و مسئولیت پذیری افراد را در قبال جامعه و محیطی که در آن زندگی می کنند را بالا می برد.
3)ورزش
ورزش در آپارتمان ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ چراکه با سلامتی انسان ها ارتباط تنگاتنگ دارد. کم تحرکی در آپارتمان ها باعث بسیاری از بیماری ها و آسیب های جسمی و روحی است. امام صادق(علیه السلام) توصیه فرمودند: «ولاتسمنوا تسمُّن الخنازیر للذبح: از چاق شدن همانند خوک هایی که برای ذبح نگهداری می شوند، بپرهیزید».[34] پیامبر اکرم(ص) فرمود: «المؤمن القوی خَیرٌ و أحَبُّ مِنَ المُؤمِنِ الضَّعیف؛ شخص با ایمان قوی و نیرومند از شخص باایمان ضعیف بهتر و دوست داشتنی تر است».[35]
آپارتمان نشینان باید برنامه منظم ورزشی، جمعی یا فردی، داشته باشند. ورزش جمعی علاوه بر نشاط و صمیمیت بیشتری بین همسایگان ایجاد می کند. شرکت در ورزش های جمعی یا ورزش های فردی و یا برگزاری مسابقات ورزشی می تواند برای ساکنین بسیار مفید باشد.
دوم) اساس نامه آپارتمان نشینی[36]
- ۱. از آنجا که آپارتمان محل سکونت افراد است و تمام اتفاقات و مراحل مختلف زندگی اعضای خانواده در همین محل شکل می گیرد، بهتر است که همه افراد برای ایجاد آرامش و آسایش بیشتر و در عین حال حفظ و ارتقای موقعیت اجتماعی و خانوادگی خود با قوانین اجتماعی مربوط به آپارتمان نشینی آشنایی کامل داشته باشند و در انجام و رعایت کامل آن بکوشند.
- ۲. نکاتی که در اینجا یادآور می شویم گوشه ای از قوانین اجتماعی آپارتمان نشینی است. اگر این قوانین اجرا شوند بیشتر مشکلات و سختی های مجتمع نشینی حل می شود و تا حدودی آرامش و آسایش خانه های قدیمی را به ارمغان می آورد.
- ۳. لازم است بپذیریم که آپارتمان ملک شخصی ما نیست و به نسبت واحدهای موجود در مجتمع دارای شریک هستیم.
- ۴. ما تنها به میزان مالکیتی که در آن مجتمع داریم حق دخالت در امور و ارائه نظر داریم.
- ۵. بهتر است از همان ابتدای اقامت از کلیه حقوق خود در آپارتمان مطلع شویم. محل پارک اتومبیل و انباری خود را طبق سند شناسایی کنیم و از اشغال پارکینگ و انباری دیگران به هر دلیلی بپرهیز کنم.
- ۶. مکان های عمومی آپارتمان مختص ما نیست و دیگران هم به همان نسبت حق استفاده دارند و هیچ کس حق تصرف مکان های عمومی را بدون رضایت و اجازه کامل سایر شرکا ندارد.
- ۷. گذاشتن کفش یا وسایل شخصی مانند گلدان، تابلو و غیره در راهروی آپارتمان و محل گذر سایر همسایه ها ممنوع است.
- ۸. صحبت کردن در راه پله ها یا از پنجره آپارتمان خلاف ادب و نزاکت است.
- ۹. ریختن آشغال در راه پله، حیاط و پارکینگ آپارتمان جایز نیست.
- ۱۰. هرگونه تغییر در نما و شکل ظاهری آپارتمان، ولو اینکه با هزینه خودتان باشد، باید با نظر سایر مالکین صورت پذیرد.
- ۱۱. پیش از برگزاری میهمانی و مراسمی که تا دیروقت طول می کشد و رفت و آمد و سروصدا افزایش می یابد باید تک تک همسایه ها را در جریان گذاشت و از آنها اجازه گرفت. در چنین مواقعی که همسایه شما را در جریان می گذارد و اجازه می گیرد بهتر است با روی خوش با او نهایت همکاری را داشته باشید.
- ۱۲. زمانی که قصد پختن غذا، نذری یا هر استفاده دیگری از آب، گاز و برق عمومی را دارید علاوه بر مسئولین ساختمان باید از تک تک همسایه ها اجازه بگیرید.
- ۱۳. اگر ناگزیر شدید از پارکینگ همسایگان استفاده کنید، از قبل با آنان هماهنگ نمایید و بدون اجازه اتومبیلی در پارکینگ دیگران پارک نکنید.
- ۱۴. در اوقات استراحت مانند ساعات پایانی شب، ظهرها و روزهای تعطیل از بازی بچه ها در پارکینگ و حیاط آپارتمان که منجر به آلودگی صوتی می شود جلوگیری کنید. در این زمان ها صحبت کردن با صدای بلند در فضای آپارتمان خلاف ادب است.
- ۱۵. جابه جا کردن میز و صندلی یا هر وسیله دیگر و ضربه زدن به دیوارها موجب می شود تا همسایه های شما مورد آزار و اذیت قرار بگیرند. حتی الامکان از این کارها جلوگیری کنید یا در زمان مناسبی نسبت به انجام آن اقدام کنید.
- ۱۶. گذشت، همکاری و همراهی با همسایگان از بایسته های اساسی آپارتمان نشینی است.
- ۱۷. از امکانات رفاهی و عمومی آپارتمان به نحو احسن و با دقت استفاده کنید.
- ۱۸. از قوانین آپارتمان که به تصویب ساکنین و مسئولین رسیده است، پیروی کنید.
- ۱۹. شارژ و هزینه های ماهیانه خود را به موقع پرداخت کنید.
- ۲۰. نظافت آپارتمان را رعایت کنید.
- ۲۱. با همسایگان دعوا و جر و بحث نکنید.
- ۲۲. به اموال همسایگان خسارت وارد نکنید.
- ۲۳. بدون اجازه به وسایل دیگران دست نزنید و آنها را جابه جا نکنید، حتی اگر در مکان عمومی باشد.
- ۲۴. به همسایگان امر و نهی نکنید؛ آنها هم به اندازه شما از آن آپارتمان سهم دارند. اگر هم سهم شان کم تر باشد بازهم حق امر و نهی به آنها را ندارید.
- ۲۵. پشت سر همسایه ای غیبت نکنید و مسایل شخصی آنها را برای دیگر همسایگان بازگو نکنید.
- ۲۶. همیشه در جلسات عمومی آپارتمان شرکت کنید و هنگام حل مشکلات ساختمان عصبانی نشوید و جر و بحث و توهین نکنید.
- ۲۷. صدای دعوا و جر و بحث خانوادگی شما ممکن است به بیرون از واحدتان منتقل شود و به گوش همسایگان برسد که تأثیر بسزایی در آبرو و شخصیت خانوادگی شما خواهد داشت.
- ۲۸. از همسایه ها انتظار بی مورد و بیش از اندازه نداشته باشید.
- ۲۹. اوقات استراحت سراغ همسایه ها نروید.
- ۳۰. از ارائه اطلاعات خصوصی همسایگان به غریبه ها و افراد بیگانه خودداری کنید.
- ۳۱. هنگام ورود خروج، در اصلی ساختمان را ببندید.
- ۳۲. در مصرف انرژی عمومی آپارتمان صرفه جویی کنید.
- ۳۳. تمامی همسایگان حق این را دارند که کلید قفل های تمام مکان های عمومی از قبیل پشت بام، حیاط عمومی و موتورخانه و غیره را داشته باشند.
- ۳۴. نگهبان و سرایدار ساختمان باید به یک میزان به اعضای ساختمان سرویس دهی کند.
- ۳۵. هرگونه خرابی را باید فوراً به مسئول ساختمان اطلاع داد یا با هماهنگی او نسبت به تعمیر آن اقدام کرد.
- ۳۶. نکاتی در مورد مسئولین ساختمان (مدیر یا هیئت مدیره)
- ۳۷. برای انجام بهتر کارهای آپارتمان و رفع مشکلات و نواقص و هماهنگی بین ساکنین، بهتر است که همسایگان از بین خود مسئول یا مسئولینی را انتخاب کنند تا در اداره امور ساختمان فعالیت نمایند و قوانینی ایجاد نمایند و نظم و انظباط به وجود آورند.
- ۳۸. مسئول و مسئولین ساختمان بهتر است توسط مالکین آپارتمان برای مدت مشخصی تعیین شوند و بعد از اتمام دوره یا مجدداً کاندید و انتخاب می شوند یا اینکه جای خود را به همسایگان دیگری می دهند. زمان مناسب به سلیقه و تعداد شرکا بستگی دارد اما عرف، بین یک تا دو سال برای هر گروه است.
- ۳۹. مسئولین نباید علایق و سلایق شخصی خود را به اجبار به سایرین تحمیل کنند.
- ۴۰. تمام هزینه های ساختمان باید توسط مسئولین انجام بگیرد و در پایان هر ماه بیلان ماهانه که متشکل از تمام ریزپرداخت هاست، با محاسبه کل و سهم هر واحد در تابلو اعلانات نصب گردد.
- ۴۱. مسئولین باید مبلغ شارژ ماهانه را در جلسه ای عمومی در حضور کلیه شرکا به گونه ای تعیین کنند که به مستأجرین آپارتمان اجحاف نشود. به عبارت دیگر مستاجر نباید مبلغ اضافی برای پس انداز ساختمان پرداخت کند، چراکه او وظیفه ای در قبال پرداخت هزینه های عمومی و استهلاک چند ساله آپارتمان ندارد و لازم است که مسئولین به این نکته توجه کنند تا ناخواسته زیر دین مستأجران قرار نگیرند.
- ۴۲. مسئولین وظیفه دارند مشکلات و نواقص آپارتمان را پیگیری کرده، در رفع آن تلاش کنند.
- ۴۳. اگر مسئول ساختمان یک نفر است باید در زمان غیاب خود جانشین تعیین کند و تمام امور را به دست او بسپارد.
- ۴۴. مسئولین ساختمان حق دخالت در مسائل شخصی افراد را به هیچ عنوان ندارند.
- ۴۵. مسئولین حق قضاوت و تصمیم گیری در اختلاف عقیده و نزاع سایر همسایه ها ندارند. این کار باید از طریق مراجع قضایی صورت پذیرد.
- ۴۶. سایر همسایگان مکلف اند به قوانین صادره از سوی مسئولین احترام بگذارند و نهایت همکاری را با آنها داشته باشند.
- ۴۷. مدیران ساختمان نباید به گونه ای رفتار کنند که سایر همسایه ها احساس کنند آنها خود را برتر و ارشد می دانند. همسایه ها نیز باید قدر زحمات و دلسوزی های مسئولین را بدانند و به آنها احترام بگذارند.
اسلام آموزه هایی پویا و گره گشا در زندگی فردی و اجتماعی دارد. این دین آسمانی مسائل اجتماعی را با محوریت عرف و عقل حل می کند و همواره راهکارهای آن تدریجی و متناسب با طبع انسان هاست.
معضلات و آسیب های آپارتمان نشینی از جمله مسائلی است که انسان های زیادی را درگیر خود کرده و مشکلاتی را برای آنها پیش آورده است. از این رو باید از متون اسلامی برای حل آنها راهکارهایی عملیاتی ارائه کرد. به گفته آقای قرائتی اسلام نظرات فراوانی درباره مسکن دارد که مهم ترین آنها عبارت اند از: «انتخاب مکان»، «با چه پولی خانه بسازیم»، «مساحت خانه چقدر باشد»، «مقدار زیربنا چقدر باشد»، «دیوارکشی و اهمیت آن»، «جای دستشویی و حمام و اتاق خواب کجا باشد»، «سفیدکاری و گچ بری»، «ارتفاع سقف از زمین»، «تجملات خانه»، «خرید و فروش خانه»، «خانه سازی برای دیگران اعم از فرزندان و خویشان و در بیابان برای کاروانسراها و مسافرین»، «اجاره دادن خانه»، «اشراف داشتن بر منزل دیگران»، «ناودان خانه ها»، «دولت و خانه سازی»، «محکم سازی خانه»، «خانه مسئولین مملکتی باید چگونه باشد»، «آپارتمان»، «امنیت در خانه و محدوده آن»، «محل نماز در خانه» و بالاخره «خانه ابدی».