فرهنگ صحیح آپارتمان نشینی از منظر اسلام

د)چیدمان داخلی

1.مبلمان

استفاده از مبل و صندلی امروزه در آپارتمان ها شایع است. در واقع روی صندلی نشستن و غذا خوردن به عنوان یک فرهنگ در آپارتمان نشینی به رسمیت شناخته شده است. هرچند این فرهنگ وارداتی باعث می شود که آپارتمان نشینان بتوانند راحت از مهمان پذیرایی کنند؛ اما در آموزه های اخلاقی اسلام روی کرسی (اعم از صندلی و مبل) نشستن از اخلاق متکبران و سلاطین است. وقتی این مسئله به فرهنگ تبدیل شود، مشکلات اخلاقی بعدی را نیز به همراه خواهد داشت. در روایتی از ابن عباس نقل شده است: «پیامبر(ص) بر روی زمین می نشست، روی زمین غذا می خورد، شیر گوسفندان را می دوشید و دعوت بردگان را برای خوردن نان جو اجابت می کرد».[19] بنابراین بهتر است آپارتمان نشینان خود را به نشستن روی زمین عادت دهند تا احساس زندگی و پذیرایی سرپایی را از خود دور کنند. روی زمین نشستن علاوه بر اینکه نشان از تواضع افراد دارد، حالت صمیمی بیشتری نیز بین افراد حاکم می کند.

باید به دو مطلب توجه کرد. اول اینکه استفاده از مبل و صندلی در ادارات و اماکن عمومی به دلیل موقت بودنشان با خانه که جای قرار و سکون و آرامش است، نباید مقایسه شود. دوم اینکه در آیاتی از قرآن کریم در وصف حالت بهشتیان آنها را تکیه داده به انواع زیبایی از مبل ها توصیف کرده است که قابل تعمیم به این دنیا نیست؛ چراکه بهشتیان حالاتی دارند که از نظر اخلاقی در این دنیا نشانه تکبر است، ولی در آخرت پاداشی است که از سوی پروردگار عالمیان برای آنها در نظر گرفته شده است. البته ایجاد سکو در ورودی منازل جهت پوشیدن کفش، جوراب و شلوار مطلوبیت دارد؛ چراکه ایستاده پوشیدن این موارد در دین مبین اسلام و فقه اسلامی مکروه است.[20]

2.دکوراسیون

در روایات فراوانی بر زیبایی و سادگی خانه تأکید شده است. سادگی دکوراسیون روح انسان را از بسیاری از آشفتگی ها رها می سازد، در حالی که شلوغی آن انسان را به آشفتگی فکری و روانی مبتلا می کند. عدم استفاده از تصاویر ذی روح (انسان و حیوان)، عدم استفاده از طلا و جواهرات و تزیین دیوارها با رنگ های مناسبی مثل سفید و کرمی از سفارشات مؤکد روایات درباره محیط داخلی است. محیط آپارتمان در اغلب موارد کوچک و تنگ است؛ اگر جای تنگ و کوچک با تزئینات شلوغ شود، بر آسیب زایی اش افزوده می شود. می توان با رنگ ها مناسب و استفاده از آیینه های بزرگ مقداری از آسیب زایی این فضا را کاست. البته باید در استفاده از آیینه های بزرگ به شاخص های دیگری مثل حیا و عفت نیز توجه کرد و سعی کرد طوری آیینه ها تعبیه شوند که اعضای خانواده در دید غریبه ها نباشند.

وجود مبلمان بر شلوغی و تنگی خانه می افزاید و تختخواب، اگرچه فی نفسه نهی خاص و صریحی از روایات و آموزه های اسلامی بر آن نشده است ممکن است تأیید هم شده باشد، اما در محیط آپارتمانی چند آسیب مهم دارد؛ الف) به طور ویژه تخت های دونفره حیاگریزی را تشدید می کنند؛ چراکه بچه ها، غریبه ها و بیگانه ها به طور مرتب جای خواب پدر و مادر و زن و شوهر را می بینند. دیدن جای خواب یک زن و شوهر از یک سو حیای صورت آن دو را از بین می برد و از سوی دیگر بر بیننده نیز اثر روانی سوء برجای می گذارد. این کار برای فرزندان بلوغ زودرس را به همراه دارد که اثرات منفی آن بر همه متخصصین روشن است. بنابراین در مقابل دید دیگران بودن رختخواب و تختخواب در آموزه های اسلامی نهی شده است. ب) فضای زیادی از یک یا دو اتاق را اشغال می کند و بخشی از خانه را از کارآیی ساقط می کند. ج) خیلی از تختخواب ها و تشک های مورد استفاده در تختخواب ها غیر استاندارد است، در حالی که روی پتو یا تشک پشمی بر روی زمین خوابیدن هم از لحاظ طبی مفید است و هم ضررهایی مثل کمر درد و... را ندارد. شهید پاک نژاد در مورد خوابیدن بر روی تختخواب های فنردار می نویسد: «چه بسیار دررفتگی های بین مهره که به علت خوابیدن بر آنها پیش آمده و شخص را به درد کمر یا سیاتیک مبتلا ساخته است».[21]