منبر و محراب در زمان پیامبر ( ص)

یکی از مکان‌های مقدس و قابل احترام در مسجدالنبی(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، محل منبررسول‌خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌باشد. پیامبر‌اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ابتدا و به هنگام سخنرانی در مسجد مدینه به نیم تنه‌ای ازدرخت خرما تکیه می‌داد و به ایراد سخن می‌پرداخت. سپس به عللی که به آنها اشاره می‌شود، منبری برای ایشان ساخته شد. (در این که چه کسی منبر را برای پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ساخته است، اختلاف است.) ]

نقل شده، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) روزهای جمعه کنار ستونی در مسجد ایستاده خطبهمی‌خواند، چون ایستادن برای حضرت مشکل بود یکی از اصحاب گفت: آیا برای شما منبری به آن گونه که در شام دیده‌ام، بسازم؟ پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) پس از مشورت بامسلمانان به این کار راضی شد. عباس بن عبدالمطلب پیشنهاد کرد غلامش که در این کار مهارت دارد، آن را بسازد. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: به او بگو بسازد. غلام عباس عموی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) منبر را ساخت. این منبر دو پله داشت و جایگاهی برای نشستن، غلام آن را در مسجد قرار داد.
همچنین از سهل بن سعد نقل شده است که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به سراغ یکی از بانوان فرستاد و فرمود به خدمت کارت که نجار است دستور بده برای من از چوب وسیله‌ای بسازد که هنگام گفتگوی با مردم بر آن بنشینم، بانوی مذکور دستور داد و خدمتکارش منبر را با چوب‌هائی ساخت. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دستور فرمود، تا منبر را در محلش بگذارند و روی به مردم کرد و فرمود: «ای مردم این منبر را ساختم که متوجه من باشید و کیفیت نماز گزاردن را فرا گیرید». 
انس بن مالک این روایت را چنین آورده است که «روزهای جمعه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) معمولا به تنه خرمائی که در مسجد نصب کرده بودند، تکیه می‌داد و خطبه ایراد می‌فرمود، مردی رومی پیش آمد و گفت آیا اجازه می‌دهید که برای شما چیزی تهیه کنم که بر آن بنشینید و مثل این که ایستاده باشید سخنرانی نمائید؟ و پس از اجازه منبری ساخت که دو پله داشت و آن حضرت در مرتبه سوم آن می‌نشستند.» 
به هر حال، «تجلیل خاص قرآن از پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) باعث شد که بعضی از اطرافیان و اصحاب آن حضرت به ایشان پیشنهاد کنند که به خاطر کثرت جمعیت مسلمانان‌ و این که آنها دوست دارند به هنگام سخنرانی، ایشان را ببینند، منبری ساخته شود

^[۵]

 و این کار انجام شد.