سلامت نیوز:اگر به افراد جامعه دقیق نگاه کنیم، کسانی را می‌بینیم که حرکاتی در بدن یا حالاتی در چهره آنها هست که عامه مردم آن را به تیک می‌شناسند. تیک‌ها معمولا انواع مختلفی دارند. عمدتا تیک‌ها در بیست و چهار درصد کودکان رخ می‌دهد و بعد از مدتی هم خصوصاً با بی‌توجهی اطرافیان، رفع می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آفتاب یزد ، اما در صورتی که یک تیک خیلی ادامه دار شود اقدامات درمانی و مراجعات حضوری توصیه می‌شود. کودکان زیادی مبتلا به تیک‌های عصبی هستند و والدین آنها بسیار از این موضوع رنج می‌برند و نمی‌دانند چگونه باید آن را درمان کنند لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر پروانه کریم زاده، متخصص اطفال، فوق تخصص مغزواعصاب کودکان، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفتگو کرده است.

وی در اینباره می‌گوید: اختلالات تیک، گروهی از اختلالات روانشناسی عصبی ـ تحولی هستند که عموماً در دوران کودکی و نوجوانی شروع می‌شوند و ممکن است در طول زمان ثابت باشند یا به طور متناوب تشدید و کم شوند. کریم زاده خاطرنشان کرد: تیک‌ها فعالیت‌های حرکتی یا آوایی غیرارادی، سریع، مکرر و کلیشه‌ای و معمولاً کوتاه ‌مدت هستند.

تیک‌های منفرد به ندرت بیش از یک ثانیه طول می‌‌کشند اما معمولاً در دوره‌های حاد فواصل بین تیک‌ها کم می‌شود.این فوق تخصص مغزواعصاب کودکان ادامه داد: تیک‌ها در طول روز به دفعات و تقریباً هر روز یا به تناوب روی می‌‌دهند. تیک‌های حرکتی و نیز تیک‌های صوتی را می‌‌توان برحسب دوره آنها به مزمن یا گذرا طبقه‌بندی کرد.

دکتر کریم‌زاده بیان کرد: کودکانی که دچار تیک عصبی می‌شوند از لحاظ تکاملی و معاینه عصبی اکثرا سالم هستند اما دچار حرکات تکراری وغیر ارادی می‌شوند که در نوع ساده شامل چشمک زدن، حرکات پرتاب کردن، بالا انداختن شانه و حرکت‌هایی مثل شکلک‌گونه صورت و رفتارهایی چون قیافه گرفتن است.این فوق تخصص مغزواعصاب کودکان افزود: نوع دیگر تیک می‌تواند ترکیبی از تیک‌های ساده باشد و مدت زمان بیشتری به‌طول می‌انجامد.

از جمله پریدن و یا فحش دادن، چشمک زدن همزمان با حرکت سر و یا قدم برداشتن به‌طریق مشخص.این فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان خاطرنشان کرد: تیک عصبی در کودکان در حقیقت نوعی پرش ناگهان یا انقباض غیرارادی عصبی است که می‌تواند به صورت مزمن یا زودگذر در کلام یا رفتار ظاهر شود و اگر از کودک بخواهیم جلو تیک عصبی را بگیرد، بیشتر می‌شود.

وی بیان کرد: در حقیقت تیک‌ها غالبا زمانی ظاهر می‌شو‌ند که کودک دچار فشار روانی یا خستگی شود و با اجرای این حرکات به آرامش می‌رسند.دکتر کریم‌زاده مطرح کرد: به لحاظ اینکه رفتارهای تیک گونه در کودکان غالبا با فشار روحی، تشدید می‌شوند عناصری را باید در زندگی کودک جست‌وجو کرد مانند اینکه آیا آنان تلاش می‌کنند از تکالیف مدرسه و درس‌ها عقب نمانند و یا مواردی از این قبیل که ممکن است منشاء ناراحتی یا نگرانی او می‌شود تا بتوان مشکل را برطرف کرد.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی متذکر شد: والدین برای کاهش تنش‌های احتمالی کودکان تا آنجا که ممکن است برای ایجاد آرامش و اطمینان و حذف موقعیت‌های فشارزا باید بکوشند زیرا تیک‌ها هیچ‌گاه ارادی نیستند، پس این تیک‌ها با عصبانی شدن کودک تشدید می‌شود و هنگام آرامش کودک کاهش می‌یابند به همین دلیل آرامش در محیط زندگی کودک مبتلا به تیک از اهمیت بسیاری برخوردار است.وی ابراز کرد: وظیفه اطرافیان در رفتار با کودکان دارای تیک بسیار اهمیت دارد.

آنها نباید به این حرکات کودک اهمیت داده و به روی بچه آوردند یا دائما به او گوشزد کنند که چرا این کار را انجام می‌دهد زیرا با آگاهی یافتن فرد از این مشکل، رفتارش روی آن متمرکز می‌شود و در همین مواقع است که تیک افزایش می‌یابد که والدین در این شرایط باید حواس کودک را به جای دیگر پرت کنند تا از آن حالت خارج شود.دکتر کریم زاده تصریح کرد:

حرکات تیک عصبی در کودکان معمولا مرتبا تغییر می‌کند به طور مثال اول تیک عصبی به حالت چشمک و بعد پا‌ها تکان می‌خورد و...لذا امکان دارد نوع تیک عوض شود.

این فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان اظهار کرد: تیک عصبی به صورت اختلالات صوتی مانند صاف کردن مرتب صدا، سرفه کردن و... نیز می‌تواند خود را نشان دهد.

دکتر کریم زاده اظهار داشت: درصورت مراجعه کودکان به پزشک متخصص مغز و اعصاب بررسی‌های لازم جهت درمان وی صورت می‌گیرد تا علت پیدا شود که آیا کودک به دلیل ابتلا به کدام بیماری‌های مغز و اعصاب یا اضطراب دچار تیک عصبی شده است و بعد از آن تصمیم نهایی برای درمان گرفته می‌شود.وی افزود: پزشک متخصص جهت درمان بیماری تیک عصبی در کودکان بعد از انجام MRI و آزمایشات لازم،درمان دارویی را جهت از بین بردن یا تخفیف در بیماری توصیه می‌کند.

این فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان عنوان کرد:به غیر از درمان دارویی انجام برخی موارد مانند رعایت بهداشت خواب، یافتن علت اضطراب و از بین بردن آن،عدم استفاده از بازی‌های کامپیوتری و هیجانی نیز توسط خانواده‌ها می‌تواند در کنار دارو درمانی به کاهش یا از بین رفتن تیک عصبی در کودکان کمک کند.وی افزود: انجام سرگرمی‌های مورد علاقه کودک مثل نقاشی، موسیقی، بازی‌ها و... می‌تواند در بهبود تیک‌ها موثر باشد پس فعالیت‌هایی همچون بازی یا برنامه‌های شادی بخش را بیشتر کنید تا تخلیه هیجانی بیشتری را تجربه کند.

در آغوش گرفتن و نوازش نیز میزان اضطراب کودک را کم می‌نماید. ایجاد آرامش از طریق ورزش‌های تنفسی به مرور زمان نیز این عارضه را کاهش می‌دهد پس تغییر شیوه زندگی کودک می‌تواند اثربخش باشد.دکتر کریم زاده متذکر شد: در کودکانی که دچار بیش فعالی و حالت اضطراب هستند،بازی‌های کامپیوتری بیماری تیک عصبی آنها را تشدید می‌کند. این فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان در پایان گفت: اهمیت دادن به اختلالات تیک به دلیل جنبه‌های مختلفی است.

اول اینکه در برخی از انواع اختلالات تیک بیماری سیر مزمن دارد و مانند هر بیماری مزمن دیگری تاثیرات زیادی بر زندگی فرد مبتلا و خانواده وی می‌گذارد. دوم اینکه، به دلیل عدم شناخت کافی نسبت به اختلال در جامعه، در اغلب نمونه‌ها روند تشخیص طول می‌کشد و باعث بروز انواع احساسات ناتوان‌کننده در فرد مبتلا و خانواده وی می‌شود لذا شناسایی تیک در کودکان توسط والدین و انجام اقدامات آگاهانه کمک شایانی به کاهش این دسته از مشکلاتکودکان می‌کند.

سلامت نیوز: علت ایجاد و تشدید تیک عصبی در کودکان چیست؟