حفظ هویت ایرانی - اسلامی در فرایند جهانی شدن

هویت ایرانی در روند جهانی شدن:

نگرش­های مثبت و منفی متعددی نسبت به جهانی شدن و هویت ملی وجود دارد. از دید مثبت گرایان، جهانی شدن موجب پویایی و بالندگی هویت ملی می شود. زیرا ارزش هویت در بازار رقابت جهانی به میزان توان آن در رقابت و خودآگاهی و اعتماد به نفس و آگاهی از شرایط جدید بین المللی بستگی دارد. (دهشیری،....:....)

اما هنگامی که جهانی شدن نه به­عنوان پروسه بلکه پروژه­ای که بخواهد تسلط همه جانبه فرهنگ غربی را در پی داشته باشد، نگاه شود، جای شک و محل تأمل است.

جهانی شدن یک­بار هویت ایرانی را به چالش طلبیده و فرایند جهانی شدن از رهگذر دگرگون کردن شالوده های نظری ـ رویکردهای منفی، فرآیند هویت سازی را دست­خوش تحولات جدی نموده است.

به بیان دیگر، جهانی شدن نوعی فرایند و تحول دیالیتیکی را سبب می شود که از رهگذر آن مرزهای سیاسی فرهنگی و هویتی به­طور فزآینده­ای فرو می­ریزد و جوامع مختلف در جامعه­ای جهانی ادغام می شوند. فرهنگ های خاص و گوناگون به یکدیگر نزدیک می­شوند و فرهنگ های عام شکل می گیرند و توسل به عناصر هویت بخش خاص فرهنگی نیز تشدید می شود.

حال این سئوال مطرح می شود که با کنار رفتن مرزها در فرآیند جهانی شدن چگونه باید حریم ارزشی و فرهنگی را حفظ نمود؟ چگونه از رهگذر «شناخت» آینده به ساختن فردایی پرداخت که در آن امنیت هستی شناختی (هویتی) انسان و جامعه ایران تضمین شده باشد؟

چگونه می توان چشم فرهنگی انسان ایرانی را گشود که طور دیگری (متفاوت از گذشته) به خود و دگرخود بنگرد و طرحی نو برای آینده فرهنگی و هویتی خود در اندازد؟

بی گمان ایران جهانی شده نیز در حفظ هویت خویش، بیش از یک ایران منزوی و عقب مانده موفق خواهد بود چرا که بدون جهانی شدن ما ایرانی نخواهیم داشت. جامعه ایرانی نیازمند تلاش برای یافتن جایگاه و منزلتی است که بتواند خود را به عنوان موجد و معمار حوادث اتفاقیه در محیط ملی و فراملی مطرح نمایند. (تاجیک: جهانی شدن هویت)