بررسی روزنامه ۸صبح نشان می‎‌دهد که پولیس شب‎‌هنگام در بسیاری از مناطق مرکزی و دروازه‎‌های ورودی شهر هرات حضور ندارد. براساس بررسی‎‌هایی که از وضعیت شهر هرات توسط روزنامه ۸صبح صورت گرفته است، حضور نیروهای پولیس در نیمه‎‌های شب اندک است و در برخی مناطق هیچ نیروی امنیتی وجود ندارد.

برخی فعالان مدنی نیز تأکید دارند که براساس چشم‎‌دید و بررسی آنان، در درواز‎ه‌های ورودی مهم شهر هم نیمه‎‌های شب پولیس حضور ندارد و رفت‌‎وآمدها به داخل شهر از سوی نیروهای امنیتی بررسی نمی‎‌شود.‌

فرمان‌‎‌‌دهی پولیس هرات می‎‌‌پذیرد که در برخی موارد پولیس در مناطق شهری حضور ندارد و به تازه‌‎گی شخص فرمانده پولیس هرات، با آمران شماری از حوزه‌‎های امنیتی و نیروهایی که در ایست‎‌‌های بازرسی و گزمه‌‎های شبانه غفلت کرده‌اند، برخورد کرده است.

نیمه‌‎‌های شب است، با موتر از یک ولسوالی در نزدیکی شهر هرات، به سوی مرکز شهر حرکت می‎‌کنیم‌. سایه‌‌ سیاه تاریکی شب، سکوت سنگینی بر فضا حاکم کرده و جز صدای رفت‌‌وآمد موترها و زوزه کشیدن حیوانات، صدای دیگری به گوش نمی‌‌رسد.

از کوچه‌‌های روستایی به خیابان اصلی می‌رسیم و پس از مدتی به یکی از خیابان‌‌های هرات وارد می‌‌شویم که شهر را به بزرگ‌راه‌ هرات – کابل وصل می‌‌کند. به این فکر می‌‌افتم که در مسیر کسی برای بررسی موترها حضور دارد یا خیر. تا رسیدن به دروازه ورودی شهر، از گزمه‌‌های شبانه پولیس و ایست‌‌های بازرسی خبری نبود.

در سرمای شب‌‌های سرد زمستانی، حتا در مقابل دروازه ورودی ساختمان ولسوالی انجیل، که فرمان‌‌دهی پولیس، مدیریت امنیت، دادستانی، شهرداری و چندین نهاد مهم دولتی در آن موقعیت دارند، چیزی به نام ایست بازرسی و گزمه شبانه وجود نداشت.

چند دقیقه گذشت، به دروازه ورودی قدیم شهر ‌رسیدیم؛ منطقه‎‌ای که از سال‌‌ها به این‌سو به نام «پُسته نمبر یک» مشهور است. همین چند ماه پیش بود که در این محل، از سوی فرمان‌‌دهی پولیس هرات، ساختمان یک پاسگاه جدید بنا شد، اما در این‌جا هم خبری از پولیس و ایست بازرسی نبود.

در ادامه مسیر، به منطقه «تانک مرکز» رسیدیم؛ جایی در چند متری اقامت‌‌گاه فرمانده پولیس هرات. باز هم پولیس و ایست بازرسی وجود نداشت. در امتداد همین مسیر به مقابل ساختمان ولایت هرات رسیدیم. در کمال ناباوری، باز هم چیزی به نام پولیس نبود و کسی به رفت‌‌وآمد موترها کاری نداشت.

در خیابان مرکزی شهر، از مقابل ساختمان ولایت به سمت مرکز شهر حرکت کردیم. در چهارراهی‌های معارف، آمریت، و چوک سینما، اثری از گزمه‌های شبانه نبود و کسی برای تأمین امنیت مردم و بررسی‌ موترها حضور نداشت.

تنها در چوک گل‌ها یک موتر رنجر پولیس بود که چند نیروی پولیس داخلش نشسته بودند و اصلاً به رفت‌وآمد موترها کاری نداشتند و نمی‌پرسیدند که چه کسی از کجا می‌آید و به کجا می‌رود؛ گویی در نیمه‌های ‌شب ‌هرات، مردم بیدار و پولیس در خواب است!

از مقابل موتر پولیس در چوک گل‌ها گذر کردیم. در مناطق چوک شهرنو، دروازه ملک و خواجه کله، جایی که در آن ده‌ها مسافرخانه موقعیت دارد و صدها مسافر که بیش‌ترشان افراد بازگشتی از ایران هستند رفت‌وآمد دارند، بازهم پولیس حضور نداشت.

برخی فعالان مدنی در هرات، پافشاری دارند که چشم‌دید آنان نیز نشان می‌دهد که پولیس نیمه‌شب‌ها در مناطق مرکزی و دروازه‌های ورودی شهر حضور ندارد. سیداشرف سادات، از فعالان مدنی هرات، به روزنامه ۸صبح می‌گوید که این مسأله سبب نگرانی شدید هراتیان شده است. او روایت می‌کند که همین چند شب پیش، نیمه‌های شب از ولسوالی گذره به سمت مرکز شهر حرکت کرده، اما در منطقه پشتون‌پُل، از مهم‌ترین دروازه‌های ورودی که شهر هرات، ولسوالی انجیل و ولسوالی گذره را به بزرگ‌راه هرات – کابل  وصل می‌کند، ایست بازرسی وجود نداشته است. این فعال مدنی می‌افزاید که نیروهای پولیس آغاز شب در چوک‌ها و چهارراهی‌ها حضور دارند، اما در نیمه‌های شب نظارتی بر ورود و خروج افراد از دروازه‌های هرات و رفت‌وآمد در مناطق شهری وجود ندارد.

آقای سادات می‌افزاید که فرمانده پیشین پولیس هرات، در نشستی با فعالان مدنی گفته بود که از میان حدود چهارهزار و ۵۰۰ نفر تشکیل پولیس در این ولایت،  حدود ۱۵۰۰ نفر سرگرم کارهای حاشیه‌ای و تأمین امنیت افراد برجسته هستند و حدود دوهزار و ۹۰۰  نفر برای تأمین امنیت مردم موظف‌اند.

فرمان‌دهی پولیس هرات می‌پذیرد که در برخی موارد نیروهای پولیس و آمران حوزه‌های امنیتی در اجرای گزمه‌های شبانه و حضور در مناطق شهری غفلت می‌کنند، اما بر‌اساس برنامه‌ریزی‌های امنیتی، تمام مناطق شهر باید از سوی گزمه‌های سیار و ایست‌های بازرسی شبانه پوشش داده شود.

عتیق‌الله وثیق، سرپرست دفتر رسانه‌های فرمان‌دهی پولیس هرات، در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گوید که شخص فرمانده پولیس هرات، نیمه‌های شب با حضور در سطح شهر و ولسوالی‌ها، از وضعیت امنیتی و حضور پولیس نظارت می‌کند. به گفته او، به تازه‌گی فرمانده پولیس هرات با شماری از نیروهای پولیس و آمران حوزه‌های امنیتی که در تأمین امنیت و انجام گزمه‌های شبانه کوتاهی کرده بودند، برخورد کرد و هشدار داد که نباید در تأمین امنیت غفلت شود.

از جانب دیگر، سیدوحید قتالی، والی هرات، می‌گوید او زمانی نگران عدم حضور شب‌هنگام نیروها در سطح شهر بود، اما مقام‌های امنیتی وی را قناعت دادند که بر‌اساس برنامه‌های امنیتی، گزمه‌های سیار را برای تأمین موظف کرده‌‌اند.

والی هرات می‌گوید: «یک شب بسیار انتقاد کردم، اما امنیتی‌ها من را قناعت دادند که تا پاسی از شب که تردد زیاد است، چک‌پاینت/ایست بازرسی دارند و از آن به بعد کار اوپراتیفی می‌کنند و گزمه‌های پیاده و گزمه‌های موترسایکلی داخل محلات دارند.» به گفته او، بر‌اساس ارزیابی نیروهای امنیتی حدود۹۰  درصد رویدادهای امنیتی در هرات، در اوقات مزدحم روی داده و در نیمه‌های شب هیچ‌وقت و هیچ‌گونه ترددی را مخالفان مسلح دولت در سطح شهر نداشتند، اما در ولسوالی‌ها برخی تحرکات در شب صورت گرفته است.

با این‌همه، در سکوت نیمه‌شب‌های هرات، زمانی که مردم در خیابان‌های خلوت و سوت‌وکور بیدار هستند و رفت‌وآمد می‌کنند، پولیس که وظیفه‌‌اش تأمین امنیت و مهار جرایم است، در بیش‌تر بخش‌های شهر خواب بوده و شهری به بزرگی هرات، شب‌ها به حال خودش رها است.