بازی کردن کودک با والدین – بخش سوم
* بازی هایی که کودکان در آنها قدرت رقابت ندارند : بازی هایی که در آنها نه تنها بخت و اقبال موثر نیست ، بلکه مهارت ، قدرت ، تفکر ، استعداد ، ترکیب ، تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی دخیل است ، بیشتر مسئله سازند. در این نوع بازی ها روشن و آشکار است که بزرگترها پیشی می گیرند.
گرچه بازی شطرنج و بازی های شبیه به آن مخصوص کودکان بزرگتر است ، کودکان 5 تا 6 ساله نیز قادرند چنین بازی هایی را فرا گیرند. اما چگونه پدر و مادر میتوانند در حین بازی آن را به کودکان خود بیاموزند؟
اگر پدر و مادر با مهارت کافی بازی کنند، کودکان هیچگونه امکانی برای برنده شدن ندارند. آنان به سرعت شکست می خورند و خیلی زود به ادامه ی بازی بی علاقه میشوند و حتی ممکن است بازی با پدر و مادر را امری ناخوشایند بشمارند.
بعضی از پدر و مادرها به عمد اشتباه می کنند و یا همیشه تنها نیمی از توانایی خود را به کار می اندازند. عمل اولی صادقانه نیست و دومی ، در طول زمان ، لذت بازی کردن را از بازیکنان سلب می کند.
عده ای دیگر از پدر و مادرها ، با چشم پوشی از تقلب های کودکان در بازی ، سعی می کنند ناتوانی آنان را جبران کنند. از این طریق نیز کودکان به ندرت رفتار منصفانه را در بازی کردن می آموزند. برای جلوگیری از اشتباهات یاد شده در میان بازیکنان ، تنها یک راه وجود دارد تا همه ی شرکت کنندگان بتوانند با توان کافی به بازی ادامه دهند و آن بدین صورت است که در ابتدای بازی به کودک کمی ارفاق شود.
میتوان برای کودک توضیح داد که چنین ارفاق ها یا پیش کمک هایی در ورزش ، مثلا در اسب سواری ، معمول است. در این ورزش اسب های مقدمی ( تیزرو – دونده تر ) که در مسابقات گذشته همیشه برنده بوده اند ، از نقطه ی آغاز مسابقه کمی عقب تر می ایستند.
اغلب کودکان چنین ارفاق هایی را در مقابل بازیکن قوی تر می پذیرند و آن را منصفانه و درست می دانند و خود نیز در مقابل بازیکن های ضعیف تر چنین ارفاق هایی را قایل می شوند.
در اکثر بازی ها میتوان نحوه ی تعیین ارفاق را پیش از شروع مشخص کرد و آن را ، بر طبق شرایط بازی یا قدرت همبازی ، تغییر داد.
در مسابقات دو ، شنا یا قایقرانی فرد ضعیف تر زود حرکت را شروع می کند و همینطور در میان خواهر برادرها همچنین قوانینی صدق می کند. برای مثال ، در هنگام بازی شطرنج فرد بزرگتر از داشتن یکی از مهره های اصلی صرف نظر می کند و بدین ترتیب به فرد کوچکتر امکان بیشتری برای برنده شدن می دهد. در این صورت ، بازی برای هر دو پر لذت خواهد بود.
به مرور زمان میتوان میزان یا تعداد ارفاق ها را تنزل داد و شرایط بازی را مساوی کرد ، به طوری که هر دو بازیکن در آغاز باز ی، شرایط برابر داشته باشند. پس از آن ، تنها زمان میخواهد تا پدر و مادر اظهار نظر کنند : (( در دویدن ، شنا کردن ، قایقرانی و.... در مقابل فرزندمان امکان برنده شدن نداریم و حتی در بعضی از بازی ها خود به ارفاق نیازمندیم. ))
اتاق کودک ( کودکان نیاز به مکانی دارند که متعلق به خودشان باشد )
در بیشتر خانه ها ، همه چیز برای رفاه و آسایش بزرگسالان ساخته شده است و بچه ها با اشکال میتوانند جایی برای خود در آن پیدا کنند.
کودکان به مکانی تنها متعلق به خودشان نیاز دارند. داشتن محلی کوچک و اختصاصی به کودک کمک می کند تا احساس مالکیت کند. احساس مالکیت برای رشد استقلال خواهی و شخصیت کودک مفید و سازنده است.
کودکان ، در سال های اولیه ، نه تنها از لحاظ جسمی و ذهنی ، بلکه از نظر قوای درونی نیز رشد می کنند. به همین دلیل ، لازم است که محیط زندگی کودک را طوری طرح ریزی کنیم که او مکانی ویژه خودش داشته باشد. داشتن محیط اختصاصی برای نگهداری وسایل شخصی مثل اسباب بازی ها ، لباس های اضافی ، کتاب ها ، مجلات تصویری و... به رشد شخصیت کودک کمک میکند.