مسجد میرزاتقی

یکی از قدیمی‌ترین نیایشگاه‌های همدان، مسجد میرزا تقی یا محراب سنگی است که قدمت آن به دوره ایلخانی می‌رسد. این بنا در حاشیه شرقی خیابان تختی و نزدیکی میدان امام(ره) واقع شده و چندین بار تجدید بنا شده است.

اثر ارزشمند و قابل‌توجه این مسجد، محرابی سنگی به ابعاد 180×220 سانتی‌متر است که به‌صورت یکپارچه از سنگ خاقانی شتری تراشیده شده است.

این محراب از نظر فرم کلی، جزء گروه محراب‌های دو طاق‌نما با قوس جناغی ویژه عصر ایلخانی است که گرداگرد آن را قابی مستطیل شکل در برگرفته است.

این قاب در زمینه‌ای از نقوش اسلیمی مشتمل بر کتیبه‌ای قرآنی به خط ثلث است که متأسفانه بخش‌هایی از آن از بین رفته است. دومین کتیبه محراب که طاق نمای بزرگ‌تر را گرداگرد در برمی‌گیرد به خطی شبیه »نسخ» مشتمل بر آیه‌های قرآنی است که بخش اعظم آن تخریب شده است.

کتیبه دیگری هم به خط کوفی، پیشانی قوس جناغی طاق نمای اصلی محراب را می‌پوشاند که به دلیل رسوب‌گذاری بسیار گسترده، قابل‌خواندن نیست.

در لچکی‌های دو طرف طاق نمای اصلی محراب، دو فرورفتگی مدور دیده می‌شود که با توجه به نمونه‌های مشابه آن، بی‌شک محل تزیین قبه مانندی بوده و دو طرف طاق‌نماهای محراب با دو ستون نما هم با سرستون‌های گلدانی شکل نماسازی شده است.