چرا قم که به استناد روایت منتسب به امام صادق (ع) بلا از آن دور است گرفتار بیماری کرونا شد؟

این روزها که مردم شریف و متدین قم و سایر شهرهای میهن اسلامی ایران با بیماری وویروس کرونا دست و پنجه نرم می کنند عده ای خواسته یا ناخواسته وگاهی بااستناد به احادیث به ایجاد شبهه دراذهان مردم مومن می پردازند. 

یکی از آن روایات، حدیثی است که ازامام صادق(ع) نقل شده است که فرمودند:
«إِذا عَمَّتِ الْبُلْدَانَ الْفِتَنُ فَعَلَيْكُمْ بِقُمَّ وَ حَوَالَيْهَا وَ نَوَاحِيهَا فَإِنَّ الْبَلَاءَ مَدْفُوعٌ عَنْهَا»؛ زمانی که فتنه‌ها در همه جا فراگیر شد، به قم وحوالی آن بروید زیرا بلا از قم دور است.
و یا این روایت که امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِذَا أَصَابَتْکُمْ بَلِیَّةٌ وَ عَنَاءٌ فَعَلَیْکُمْ بِقُمَّ فَإِنَّهُ مَأْوَی الْفَاطِمِیِّینَ وَ مُسْتَرَاحُ الْمُؤْمِنِینَ 
چون بلا و رنجی به شما رسد، بر شما است که به قم روید که جایگاه بنی فاطمه و آسایشگاه مؤمنان است...

سوال این است که اگر قم به عنوان پناهگاه و محل امن معرفی شده، چگونه اکنون گرفتار بیماری وویروس کرونا گردیده است؟
پاسخ این شبهه را درقالب چند نکته اساسی بیان می کنیم، ان شاء الله موجب تنویر افکار عمومی گردد.

۱ .شبهه افکنی نسبت به تشیع واماکن مقدسه مذهبی سابقه بسیار طولانی دارد و کسانی که هرگز نتوانسته اند این مذهب راباور نمایند با هربهانه به تشویش اذهان عمومی پرداخته اند وتابتوانند علاوه بر رنج و غمی که مردم به آن گرفتار شده اند،روحیه دینی جامعه را با تلقینات ووسوسه های خناسانه مضطرب کنند و بدون تردید جامعه مومنین متوجه این دسیسه شیطانی هستند. و هوشیار تراز همیشه به خداوند متعال توکل کرده اند و این روزهای سخت را پشت سرخواهند گذاشت.

۲ . میزان ارزش هرشهر و مکانی به ارزش و منزلت افرادی است که درآن شهر ساکن هستند و به هراندازه که مردمان یک سرزمین از درجات ایمان و دیانت بالاتری برخوردار باشند، ارزش و اعتبار بیشتری به آن شهر میدهند.
شهرمقدس قم ازاولین شهرهایی ایران بوده که اسلام را باآغوش باز پذیرفت و ازهمان قرن اول تاکنون پایگاه شیعه درجهان اسلام مطرح بود و اندیشمندان ازسراسر عالم به قم عزیمت داشتند و بدین سبب مورد خشم حاکمان زور وتزویر قرار داشت و بارها مورد هجوم و آسیب قرار گرفت.

۳-جهان هستی برپایه حکمت آفریده شده است وخداوند حکیم است. ابتلائات و مصیبت ها هم براساس حکمت الهی است و جهان بدون سختی ها و مشکلات و امتحان ها مکانی مناسب برای تکامل برآمده ازاختیار و اراده نیست. بدون تردید جوهر کمال انسان درمسیر بلاها و سختی ها شکوفا میشود.
مصائب و سختی ها لازمه نظام احسن است، چنانکه نعمت و نقمت و عطا و سلب نعمت نیز مقدمه رشد و تکامل انسانی است.

سلامتی و بیماری و فقرو رفاه یکی از ابتلائات است که برای همه انسانها پیش میآید؛ چنانکه درآیات متعدد بیان شده است.
حتی انبیاء وامامان و اولیای الهی ازقاعده و سنت الهی مستثنا نیستند. فقر و بیماری حضرت ایوب، غم حضرت یعقوب درفراق حضرت یوسف، ابتلائات پیامبر اکرم (ص) درطول 23 سال، رنج فراوانی که امیر مومنان درطول 25 سال ازرحلت پیامبر اعظم متحمل شد.و مصیبت جانکاه حماسه کربلا که برسید الشهداء علیه السلام و اهل بیت ویاران او وارد شد که در بزرگی این مصیبت همین بس که امام مجتبی (ع) فرمودند: «لایوم کیومک یااباعبدالله علیه السلام.»

تاریخ اهل بیت علیهم السلام وتاریخ اسلام و تشیع پراز برگ هایی است که گویای این ابتلائات گوناگون است.
البته از نگاه انسانهای خردمند و اولیای الهی مصیبت ها و سختی های اگرچه بظاهر رنج آور و آزار دهنده است،اما پیامهای سازنده به همراه دارد. 
درسایه این مصیبتها، گوهر صبر و شکیبایی انسان به کمال می رسد و انسان را به مقام صابران می رساند تابتواند به پاداش عظیم که از حسابگری انسان فراتر است نائل شود چنانکه که پروردگار می فرماید:
« إِنَّما يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ » (زمر،10) فقط صابران، پاداش خویش را كامل و بدون حساب دريافت خواهند كرد.
بنابراین، برفرض که این روایت ازامام صادق (ع) نقل شده باشد، و نیز روایات دیگر به این مضمون هرگز بدین معنا نیست که مردم قم مصون از هر بلا وگرفتاری ورنج و بیماری اند، بلکه برپایه حدیثی از امام کاظم (ع): مومن هراندازه که ایمانش بیشتر باشد. گرفتاری و ابتلایش بیشتر میشود.

۴. آنچه از احادیث که درمدح و عظمت قم بیان شده است بر فرض صحت سند که در جای خود باید بحث شود ، ناظر به بعد معنوی این شهر است نه جنبه مادی آن. و لذا قم نیز مانند سایر بلاد درمعرض بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و طوفان است و ازاین رو سفارش معصومین علیهم السلام به توجه و یا سکونت در شهر قم واطراف آن برای محفوظ ماندن از فتنه هایی است که به ایمان انسان آسیب میزند.
قابل توجه اینکه حتی مسجد الحرام که به عنوان خانه امن الهی در قرآن معرفی شده است، بارها دچار ابتلائات شدید مثل سیل و ویرانی و آتش سوزی و ... گردیده است.

بنابراین؛ مقصود از امن بودن مسجد الحرام و حرم اهل بیت عبارت از امنیت معنوی است نه امنیت مادی و جسمی.