ایران زیباست؛ کاروانسرای تاج آباد

کاروانسرای تاج آباد، از کمیاب‌ترین کاروانسراهای مدور ایران، در روستای تاج‌آباد در همدان قرار دارد. این کاروانسرا در سال ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۸۷۲ به‌عنوان یک اثر ملی ایران، ثبت شد. کاروانسراها در تمام دوره تاریخ ما نقش مهمی داشته‌اند، کاروانسراهایی وجود داشتند که افراد از آن برای اسکان چهارپایان خود استفاده می‌کردند که آن را رباط می‌خوانند. سنت ساخت کاروانسرا چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام در ایران جاری بود و بعد از اسلام هم کاروانسراهای زیبایی در ایران ساخته شد، کاروانسرای تاج‌آباد هم یکی از کاروانسراهای زیبای بعد از اسلام است که در عصر صفوی در روستای تاج‌آباد همدان ساخته شده است. مردم این روستا به زبان کردی باهم صحبت می‌کنند. کاروانسرا در بخش مرکزی روستا قرار دارد، بنا در کنار جاده همدان-کرمانشاه و بر سر راه زائران کربلا قرار دارد. کاروانسرای تاج‌آباد درواقع یک رباط بوده وبرعکس اکثر کاروانسراهای ایران که دارای پلانی مستطیل شکل هستند این کاروانسرا دارای پلان مدور است، این پلان در میان کاروانسراهای ایران بسیار کمیاب است و در منطقه غرب یکی از مهم‌ترین کاروانسراها به شما می‌آید. درب ورودی بنا از شرق دارای دو طاق‌نما تزئینی و نمایی مدرن است که دو لنگه درب چوبی بر روی آن قرار دارد. این قسمت محل ورود به اصطبل‌ها و حجره‌های پایین است. در جلو کاروانسرا ۲۶ حجره وجود دارد، کف حیاط کاروانسرا سنگ‌فرش است و ۲ چاه آب داخل بنا است. مصالح اصلی که در ساخت کاروانسرای تاج‌آباد از آن استفاده شده، آجر قرمز و ساروج است.

درب ورودی کاروانسرای تاج آباد، از شرق دارای دو طاق‌نما تزئینی و نمایی مدرن است که دو لنگه درب چوبی بر روی آن قرار دارد. این قسمت محل ورود به اصطبل‌ها و حجره‌های پایین است.

کاروانسرای تاج آباد به دست بانو جهان قاجار، از نوادگان فتحعلی شاه و حاج میرزا علی‌نقی کوثر همدانی ساخته شده است.

کاروانسرای تاج آباد، جدا از بخش رباط که مخصوص نگه‌داری احشام بوده، کاروانسرایی زیارتی به‌حساب می‌آید که زائران کربلا از آن استفاده می‌کردند.

در جلو کاروانسرای تاج آباد ۲۶ حجره وجود دارد، کف حیاط کاروانسرا سنگ‌فرش است و ۲ چاه آب داخل بنا است. مصالح اصلی که در ساخت کاروانسرای تاج‌آباد از آن استفاده شده، آجر قرمز و ساروج است.

کاروانسرای تاج آباد، یکی از کمیاب‌ترین کاروانسراهای مدور ایران است.

ساخت کاروانسرای تاج آباد از قدیم در خطه ایران‌زمین امری رایج بوده است و در جای‌جای سرزمین ما کاروانسراهای زیادی وجود دارد.

در سال ۱۳۸۸ دستور ترمیم کاروانسرای تاج‌آباد همدان صادر شد. بر اساس بررسی‌های دوران این موضوع مطرح شد که کاروانسرا نسبت به بقعه‌های مشابه وسعت بیشتری دارد و درنتیجه ترمیم و بازسازی آن زمان بیشتری را صرف خواهد کرد.

تنها سه نوع از این مدل کاروانسرای تاج آباد در ایران وجود دارد. نکته دیگری که در رابطه با این بنای زیبا وجود دارد این است که محدوده تقریبی زمان ساخت بنا تخمین زده شده، ولی هیچ‌گاه زمان دقیقی از ساخت بنا ارائه نشده و دلیل آن‌هم نبودن کتیبه و آجرکاری یا کاشی‌کاری در بنا است.

کاروانسرای تاج آباد ترکیبی است از کاروان، یا کاربان، به معنی گروهی مسافر که دسته‌ای سفر می‌کنند و سرا هم که از زبان پهلوی گرفته شده است، به معنای خانه و مکان است.

پلان کاروانسراها معمولا مربع یا مستطیل است. کاروانسراها ورودی‌هایی بزرگ و بدون تزئین دارند و دیوارهایی به‌عنوان بادگیر در انتهای ساختمان کاروانسرای تاج آباد تعبیه شده است.

سنت ساخت کاروانسرای تاج آباد چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام در ایران جاری بود و بعد از اسلام هم کاروانسراهای زیبایی در خاک ما ساخته شد، کاروانسرای تاج‌آباد هم یکی از کاروانسراهای زیبای بعد از اسلام است که در عصر صفوی در روستای تاج‌آباد همدان ساخته شده است.

محل دقیق قرارگیری کاروانسرای تاج‌آباد در روستای تاج‌آباد سفلی است. این روستا در غرب استان همدان و شهرستان بهار قرار دارد و درواقع نزدیک به جاده همدان به کرمانشاه است. مردم این روستا به زبان کردی باهم صحبت می‌کنند. کاروانسرا در بخش مرکزی روستا قرار دارد، بنا در کنار جاده همدان-کرمانشاه و بر سر راه زائران کربلا قرار دارد.

کاروانسرای تاج‌آباد درواقع یک رباط بوده وبرعکس اکثر کاروانسراهای ایران که دارای پلانی مستطیل شکل هستند این کاروانسرا دارای پلان مدور است، این پلان در میان کاروانسراهای ایران بسیار کمیاب است و در منطقه غرب یکی از مهم‌ترین کاروانسراها به شما می‌آید.

تشکرات از این پست

mohammad_43