يكى از دوستان امام باقر (عليه السلام) به نام ابى عبيده مىگويد: در سفر، رفيق و همراه، امام باقر (عليه السلام)
بودم.در طول سفر هميشه نخست من سوار بر مركب مىشدم و سپس آن حضرت بر مركب خويش سوار مىشد. (و اين نهايت احترام و رعايت حرمت بود) .
زمانى كه بر مركب مىنشستيم و در كنار يكديگر قرار مىگرفتيم، آن چنان با من گرم مىگرفت و از حالم جويا مىشد كه گويى لحظاتى قبل در كنار هم نبودهايم ودوستى را پس از روزگار دورى جسته است.
به آن حضرت عرض كردم:
اى فرزند رسول خدا! شما در معاشرت و لطف و محبت به همراهان و رفيقان به گونهاى رفتار مىكنيد كه از ديگران سراغ ندارم، و براستى اگر ديگران دست كم در اولين برخورد و مواجهه، چنين برخورد خوشى با دوستانشان داشته باشند، ارزنده و قابل تقدير خواهد بود.
امام باقر (علیه السلام) فرمود: آيا نمىدانى كه مصافحه (نهادن دست محبت در دست دوستان و مؤمنان) چه ارزشى دارد؟ مؤمنان هر گاه با يكديگر مصافحه كنند و دست دوستى بفشارند، گناهانشان همانند برگهاى درخت فرو مىريزد و در منظر لطف خدايند تا از يكديگر جدا شوند. (1)
علاوه بر اين، محبت به دوستان و برادران دينی مظاهر مختلفی در سخنان حضرت داشته است، زمانی که فرمود:
دعايى كه بيشتر اميد اجابت آن مىرود و زودتر به اجابت مىرسد، دعا براى برادر دينى است در پشت سرِ او،(2) و چنين بیان داشت که: مؤمن برادر مؤمن است ، او را دشنام نمي دهد ، از او دريغ نمي کند ، و به او گمان بد نمي برد .(3) و به دوستانش توصیه فرمود که :
با منافق با زبانت مدارا کن ، و مؤمن را از دل دوست بدار ، و اگر با يهودی نيز
همنشين شدی ، خوشرفتاری کن .(4)
و در نهایت یکی از مهمترین کارهای مومن را هميارى مالى با برادر (دينى) بر شمرد.(5)
( برگرفته از کتاب ” زندگى سياسى امام باقر(عليه السلام)” ، تألیف : احمد ترابى)
منابع:
1 ـ عن ابى عبيدة قال: كنت زميل ابى جعفر (علیه السلام) و كنت ابدا بالركوب ثم يركب هو، فاذا استوينا سلم و ساءل مساءلة رجل لا عهد له بصاحبه و صافح، قال: و كان اذا نزل نزل قبلى فاذا استويت انا و هو على الأرض سلم و ساءل مساءلة من لا عهد له بصاحبه، فقلت: يا ابن رسول الله انك لتفعل شيئا ما يفعله من قبلنا، و ان فعل مرة لكثير، فقال: اما علمت ما فى المصافحة، ان المؤمنين يلتقيان فيصافح احدهما صاحبه فما تزال الذنوب تتحات عنهما كما يتحات الورق عن الشجر و الله ينظر اليهما حتى يفترقان. (اصول کافی ، جلد 2 ، صفحه 179 )
2- عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ : أَوْشَكُ دَعْوَةٍ وَ أَسْرَعُ إِجَابَةٍ دُعَاءُ الْمَرْءِ لِأَخِيهِ بِظَهْرِ الْغَيْبِ ( اصول كافي ، جلد2 ، صفحه 507، باب الدعاء للإخوان بظهر الغيب )
3- و قال الباقر (علیه السلام) : إن المؤمن أخ المؤمن لا يشتمه و لا يحرمه و لا يسيء به الظن ( تحفالعقول ، صفحه 296 )
4- عن أبي جعفر محمد بن علي (علیه السلام) إنه قال : صانع المنافق بلسانك و أخلص ودك للمؤمن و إن جالسك يهودي فأحسن مجالسته ( الأماليللمفيد صفحه 185)
5- قالَ الْباقِرُ (علیه السلام): اَشَدُّ الْاَعْمالِ ثَلاثَةٌ: ذِكْرُ اللَّهِ عَلى كُلِّ حالٍ وَاِنْصافُكَ مِنْ نَفْسِكَ وَمُواساةُ الْاَخِ في الْمالِ (کشف الغمة ، جلد 2 ، صفحه 133)
