گرگان از شهرهای تاریخی و زیبای شمال ایران محسوب می‌شود. با حقایق و نکات جالبی از این شهر همراه باشید.

گرگان از شهرهای شمالی ایران به شمار می‌رود. این شهر مانند سایر نقاط شمالی کشور از طبیعت بسیار زیبا و کم‌نظیری بهره‌مند است. از طرف دیگر، منطقه‌ی گرگان از قدیمی‌ترین و آبادترین سکونتگاه‌های بشر در زمان خود بوده است. جمع این موارد گرگان را به شهری دیدنی و البته مناسب گردشگری تبدیل کرده است.

با این مقدمه به سراغ حقایق و نکات جالبی از این شهر می‌رویم.

۱. گرگان مرکز شهرستان گرگان و استان گلستان است. همچنین این شهر دومین شهر پرجمعیت شمال کشور محسوب می‌شود.

۲. طبق آثار بسیار ارزشمندی که در مناطق حومه‌ای گرگان امروزی پیدا شده است، می‌توان قدمتی در حدود ۵ هزار سال را برای پیدایش شهر در این منطقه تخمین زد.

۳. «استرآباد» نام شهری باستانی است که در زمان‌های دور در منطقه‌ی فعلی شهر گرگان قرار داشته است. امروزه از این شهر تاریخی تنها تپه‌هایی باقی مانده‌اند که احتمالا مربوط به ارگ شهر در حدود ۳ هزار سال پیش است. باقی آثار استرآباد در طول سال‌ها از بین رفته است.

۴. به باور عده‌ای واژه‌ی «استرآباد» از دو واژه‌ی کهن «استر» به معنی «ستاره» و «آباد» به معنی «عمارت» تشکیل شده است. از طرفی دیگر برخی بر این باور هستند که «استر» نام همسر یهودی «خشایارشاه» بوده است. به هر ترتیب در زمان حکومت اول پهلوی بود که نام «گرگان» برای این منطقه انتخاب شد.

۵. گرگان مانند دیگر شهرهای شمالی ایران، از آب و هوایی معتدل، با تابستان‌های نسبتا گرم و مرطوب و زمستان‌هایی خنک برخوردار است. میانگین دمای این منطقه در روزهای گرم سال ۳۱ درجه و در روزهای سرد سال ۴ درجه است.

۶. اقلیم این منطقه نیز بسیار متنوع و گوناگون است. از کوه و جنگل تا شوره‌زار و تالاب، همگی از مشخصه‌های طبیعی گرگان هستند.

۷. قرن‌ها پیش در دوره‌ی ساسانیان، دیوار دفاعی بزرگی با نام «دیوار بزرگ گرگان» در این منطقه ساخته شد. این دیوار که با طول ۲۰۰ کیلومتری خود، از پیشرفته‌ترین ابزارهای تدافعی زمان خود بوده است، در قرن ۵ میلادی تکمیل شد. امروزه این دیوار تقریبا از بین رفته و تنها بخش‌هایی از آن باقی مانده است.

۸. بافت تاریخی گرگان، بی‌نظیرترین و منحصربه‌فردترین بافت تاریخی در شمال کشور محسوب می‌شود. این بخش از گرگان با مساحتی بیش از ۱۵۰ هکتار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

۹. شکل‌گیری و تجمع فضاهای مسکونی در بافت قدیم گرگان با توجه به عوامل و ویژگی‌های هر منطقه صورت می‌گرفت. برای مثال در محله‌ای که یک صنف کاری مشخصی در آن مشغول به کار بود، نام محله نیز مطابق با آن تعیین می‌شد.

۱۰. بافت قدیم شهر شامل ۵ دروازه بوده است. وجود این دروازه‌ها می‌توانند علل و شیوه‌ی رشد شهر را نشان دهند.

۱۱. امروزه گرگان جمعیتی نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است.

۱۲. مردم منطقه با گویش گرگانی صحبت می‌کنند. این گویش به زبان مازندرانی بسیار نزدیک است؛ همچنین رده‌پای گویش‌هایی از سمنان نیز در آن دیده می‌شود.

۱۳. آقا محمد خان قاجار متولد گرگان است. کماکان نیز خانه‌ی محل تولد و اولین مقر حکومتی وی در این منطقه پابرجا است.

۱۴. تاسیس بلدیه‌ی گرگان به سال‌های آغازین قرن ۱۴ خورشیدی باز می‌گردد. پس از آن با ساخته شدن بنای شهرداری، اداره‌ی بلدیه رسما از سال ۱۳۱۴ به عهده‌ی این نهاد داده شد.

۱۵. گلستان و به تبع شهر گرگان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بودند. پس از آن بود که به استانی مستقل تبدیل شد و در نتیجه خیلی زود در مسیر رشد قدم برداشت.

۱۶. بازار قدیمی «نعلبندان» در مرکز شهر گرگان واقع شده است. طبق اسناد، قدمت این بازار به قرن ۵ خورشیدی باز می‌گردد. همچنین همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، نام این بازار برگرفته از راسته‌ی نعلبندها در این منطقه است.

۱۷. از صنایع دستی این منطقه مانند سایر نقاط شمال می‌توان به جاجیم، قالی و پنبه اشاره داشت. همچنین حلوا، نان، شیرینی و زنجبیلی از خوراکی‌های محبوب گرگان محسوب می‌شوند.

۱۸. همان‌طور که اشاره شد گرگان از طبیعت سرسبزی برخوردار است. همین امر پدیده‌های طبیعی بسیاری را برای آن به ارمغان آورده است. در همین راستا تفرجگاه‌های طبیعی گرگان، مانند جنگل «ناهارخوران» و جنگل «النگدره»، از جاذبه‌های آن به شمار می‌روند.

۱۹. گرگان از وجود یک فرودگاه بین‌المللی نیز بهره می‌برد. این فرودگاه که در سال ۱۳۷۴ افتتاح شد، به طور میانگین ۱۰۰ پرواز در هفته را به خود می‌بیند.

۲۰. برای آخرین مورد می‌توان به نماد شهر اشاره کرد. امروزه «برج گرگان» نماد مدرن شهر گرگان محسوب می‌شود. این برج ۵۷ متری از کاربری‌های اداری و تجاری برخوردار است.