آنچه از تحقیقات مختلف مشخص می‌شود، حفظ سبک زندگی سالم، مؤثرترین روش برای افزایش باروری برای مردان و زنان است.

عواملی که احتمال بارداری را کاهش می‌دهند

زیاد تمرین و ورزش کردن
ورزش می‌تواند قدرت باروری را افزایش بدهد، خصوصاً در خانم‌هایی که با عارضه چاقی مواجه‌اند؛ اما ورزش بیش از حد می‌تواند بیشتر مضر باشد تا مفید. پزشکان می‌گویند تمرینات شدید و سنگین می‌توانند بر سطح هورمون‌ها اثر گذاشته و در سیکل قاعدگی تداخل ایجاد کنند و پروژسترون را کاهش دهند. این اتفاق می‌تواند جلوی لانه‌گزینی یک تخمک بارور را بگیرد. زنانی که اغلب ورزش می‌کنند و قصد کاهش وزن دارند، بیشتر احتمال دارد که کالری محدودی دریافت کنند و رژیم غذایی نامتعادلی داشته باشند. اگر یک زن با شدت زیادی تمرین کند، استرس زیادی به بدنش وارد شده و احتمال باروری‌اش کاهش می‌یابد. البته منظور ما این نیست که باید ورزش کردن را متوقف کنید؛ اما باید به بدنتان خوب گوش دهید و هر وقت لازم بود، شدت و حجم تمرین خود را کاهش دهید تا بهتر نتیجه بگیرید.

هم داشتن وزن اضافه و هم کمبود وزن، علت مهمی در ناباروری هم در زنان و هم در مردان است و 12 درصد از موارد ناباروری را تشکیل می‌دهد

استرس زیاد
ارتباط دقیق بین ناباروری و استرس هنوز ناشناخته است؛ اما خیلی از پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که استرس روحی روانی و اضطراب، بر احتمال باردار شدن اثر می‌گذارد. برخی از خانم‌ها ممکن است نسبت به بقیه، بیشتر تحت تأثیر استرس باشند. ضمناً خیلی از خانم‌ها به دلیل نگرانی در مورد عدم توانایی خود برای بارداری، دچار افسردگی و استرس بیش از حد می‌شوند و در نتیجه چرخه‌ای معیوب شکل می‌گیرد که گرفتار آن خواهند شد.
کورتیزول و آدرنالین زیاد می‌تواند بر عملکرد بدن اثر بگذارد. این تأثیر، عوارض مزمن سلامتی را تشدید کرده و احتمال بروز بیماری‌های جدید را افزایش می‌دهد، مانند چاقی و ناهنجاری‌های متابولیکی. تمرین ذهن آگاهی و یاد گرفتن تکنیک‌های غلبه بر استرس می‌تواند به کاهش تأثیر استرس بر بدن کمک کند.

افزایش سن
تعداد تخمک‌هایی که یک زن در طول زندگی خود دارد وقتی که متولد می‌شود مشخص شده است. با افزایش سن یک زن، تخمک‌ها پیرتر شده و از کیفیت‌شان کاسته می‌شود. در دهه بیست زندگی، احتمال باردار شدن یک زن، 25 تا 30 درصد در هر ماه است. این احتمال، با رسیدن به 40 سالگی، به 5 درصد کاهش می‌یابد. البته این آمار و ارقام در زنان مختلف، متفاوت است و این امکان وجود ندارد که نتیجه‌ی تلاش یک زن برای باردار شدن را پیش‌بینی کرد؛ اما پزشکان هشدار می‌دهند که سن، فاکتور بسیار مهمی است که بر احتمال بارداری و حتی درمان IVF اثر می‌گذارد.

وزن ناسالم
هم داشتن وزن اضافه و هم کمبود وزن، علت مهمی در ناباروری هم در زنان و هم در مردان است و 12 درصد از موارد ناباروری را تشکیل می‌دهد. وزن ناسالم می‌تواند مشکلاتی در سطح هورمون‌ها ایجاد کرده و در نتیجه منجر به اختلالات تخمک‌گذاری و بی‌نظمی در قاعدگی شده و ریسک سقط جنین را افزایش می‌دهد. خوشبختانه این علت از ناباروری معمولاً قابل رفع است. 70 درصد از زنانی که وزن خود را به میزان سالمی می‌رسانند، بدون نیاز به درمان اضافی می‌توانند باردار شوند. زنان باید مطمئن شوند که شاخص توده بدنی‌شان در طیفی سالم قرار دارد.
یک بررسی منظم در سال 2015 که داده‌های باروری 115158 شرکت کننده را مورد بررسی قرار داد، نشان داد که مردان چاق ممکن است به طور قابل توجهی ناباروری را تجربه کنند. کمبود وزن هم می‌تواند یک عامل ناباروری در مردان باشد.

قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی
ما فرض می‌کنیم محصولات آرایشی و بهداشتی که برای بدن خود به کار می‌بریم و مواد شیمیایی پاک کننده‌ی خانگی که استفاده می‌کنیم بی‌ضررند اما همیشه این‌طور نیست. تحقیقات نشان می‌دهد برخی از مواد شیمیایی، مانند فتالات‌ها و پارابن‌ها می‌توانند سبب اختلال در غدد درون‌ریز و سایر عوارض شوند. مطالعات نشان می‌دهند هر چند اگر این مواد شیمیایی در تست‌های آزمایشگاهی بی‌ضرر نشان داده شده‌اند، اما باز هم دانشمندان مطمئن نیستند این مواد چگونه در بدن با هم تداخل ایجاد می‌کنند. هر چند به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما باز هم احتیاط بهتر از هرگونه مشکل احتمالی است.

نسبت به محصولاتی که برای واژنتان استفاده می‌کنید نیز محتاط باشید. برخی از محصولات بر سطح pH واژینال اثر می‌گذارند و محیطی نامناسب برای باردار شدن فراهم می‌کنند. مثلاً می‌توانند منجر به ایجاد عفونت‌های واژینال و عفونت‌های مجاری ادراری شوند. انتخاب روان کننده‌ی واژینال نامناسب نیز می‌تواند تلاش‌هایتان برای باردار شدن را با شکست روبرو کند. بهتر است از روان کننده‌هایی استفاده کنید که حاوی ترکیبات مضر نیستند. این محصولات از جهت pH خنثی بوده و شبیه ترشحات دهانه‌ی رحم بوده و به اسپرم آسیبی نمی‌زنند یا تداخلی در حرکت اسپرم ایجاد نمی‌کنند.

داشتن عادات بد خوابیدن
برخی مطالعات تحقیقاتی ارتباط بین عادت‌های بد خواب و عادت ماهانه‌های نامنظم را پیدا کرده‌اند و همان‌طور که می‌دانید دوره‌های نامنظم می‌تواند نشانه ناباروری باشد.
همچنین یک مطالعه کوچک حاکی از افزایش میزان سقط جنین در پرستاران شاغل در شیفت شب بود.
از طرفی عادات بد خواب مانند دیر خوابیدن همچنین می‌تواند موجب افزایش وزن در زنان و مردان شود که این عامل همان‌طور که در بالا نیز اشاره شد خود باعث ایجاد مشکلاتی در باروری زوجین می‌شود.

عواملی که احتمال بارداری را افزایش می‌دهند

یوگا تمرین کنید
یوگا نه تنها یک راه عالی برای فعالیت بدنی در سطحی متعادل است بلکه می‌تواند برای زنانی که قصد بارداری دارند نیز مفید باشد. حرکات بخصوصی از یوگا سبب افزایش جریان خون به سمت لگن شده و عملکرد سیستم غدد درون ریز را بهبود می‌دهند. یوگا از میزان استرس و اضطرابتان کم می‌کند و تأثیر منفی بر باروری‌تان دارد. یوگا، حرکات متنوعی برای تقویت باروری‌تان دارد.

تغذیه متعادل و متنوعی داشته باشید
علاوه بر رعایت اصول اولیه‌ی تغذیه، مثلاً مصرف فیبر و چربی‌های سالم و پرهیز از هله‌هوله و فست فودها، باید از مواد غذایی متنوعی استفاده کنید تا تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را به بدنتان برسانید. مثلاً گریپ فروت سرشار از پلی آمین پوترسین است که می‌تواند سلامت تخمک را افزایش داده و ویتامین C موجود در آن نیز می‌تواند منجر به تعادل هورمون‌ها شود.

ویتامین‌های خاصی را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید
کمبود برخی از ویتامین‌ها می‌توانند احتمال باروری را کاهش دهند. تمام ویتامین‌ها در بدن باید متعادل باشند اما برخی از آن‌ها نقش مهم‌تری در لقاح و حفظ یک بارداری سالم دارند، از جمله:
. فولیک اسید: فولیک اسید برای آماده کردن بدن برای بارداری یک ضرورت است زیرا احتمال مشکلات رشد و تکامل جنین در هفته‌های اول بارداری را کاهش می‌دهد.
. زینک (روی): زینک منجر به افزایش کیفیت تخمک‌ها می‌شود و احتمال باروری‌شان را بالاتر می‌برد و توانایی آن‌ها برای آبستنی را افزایش می‌دهد.
. اسیدهای چرب امگا 3:‌ امگا 3، سلامت عمومی‌تان را بهبود می‌بخشد و قدرت باروری‌تان را بیشتر می‌کند.
. آهن: آهن برای حفظ انرژی و پیشگیری از کمبود تخمک‌گذاری ضروری است.

مصرف کمتر کافئین
خوشبختانه لازم نیست شما مصرف کافئین را کلاً قطع کنید اما کارشناسان توصیه می‌کنند مصرف کافئین را زمانی که قصد باردار شدن دارید محدود کنید. سعی کنید بیشتر از دو فنجان در روز قهوه ننوشید.

ترک سیگار
برخی تحقیقات از منابع معتبر علمی نشان داده‌اند که استعمال دخانیات می‌تواند تأثیر منفی بر کیفیت اسپرم بگذارد و شانس موفقیت در تولیدمثل را کاهش دهد؛ بنابراین ترک دخانیات می‌تواند باعث افزایش باروری در مردان شود.
استعمال دخانیات در زنان نیز می‌تواند موجب ناباروری شود به صورتی که در سطوح هورمون‌ها اختلال ایجاد کرده و باعث یائسگی در سنین پایین شود. یک بررسی منظم از 11 مطالعه نشان داد که استعمال دخانیات با یائسگی زودرس ارتباط معنی‌داری دارد. بنابراین ترک سیگار می‌تواند باعث افزایش باروری در زنان شود.