دیدنی های تهران، قلب تپنده ایران (قسمت اول)

تهران پرترافیک، بزرگ‌ترین شهر و پایتخت ایران است. جاذبه‌های دیدنی بسیار زیادی دارد که تحسین هر بیننده‌ای را برمی‌انگیزد.

تهران از زمانی که در دوران قاجار پایتخت شد، مورد توجه بزرگان قرار گرفت و رفته‌رفته مردم از سراسر کشور، برای داشتن زندگی بهتر به تهران مهاجرت کردند. در ایام عید بیشتر ساکنان تهران به مسافرت یا شهر خود می‌روند؛ به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم آرامش تهران را در ایام عید ببینید. در این مقاله می‌خواهیم دیدنی‌های تهران را به شما معرفی کنیم که کمتر در مورد آن‌ها می‌بینیم یا می‌شنویم.

عمارت مسعودیه

عمارت مسعودیه بنایی به یادگار مانده از دوران قاجار در تهران است. این عمارت در میدان بهارستان واقع شده و به دستور مسعود میرزا، حاکم اصفهان (که به ظل‌السلطان شهرت دارد) و فرزند ناصرالدین شاه ساخته شد و به همین دلیل نام آن را عمارت مسعودیه گذاشته‌اند.

این بنا در سال ۱۲۹۵ هجری قمری و در زمینی به وسعت ۴ هزار متر مربع ساخته شده و معمار آن استاد شعبان معمارباشی بود که با نظارت میرزا رضا قلی‌خانی (ملقب به سراج‌الملک) این عمارت را بنا کرد. این عمارت از یک اندرونی و بیرونی تشکیل شده است و چند سازه‌ی دیگر در آن وجود دارد. عمارت‌های اصلی این بنا عمارت دیوان خانه، عمارت سفره‌خانه، حیاط سید جوادی، عمارت سید جوادی، حیاط مشیری، عمارت مشیرالدوله، حیاط خلوت، عمارت حیاط خلوت سردر پیاده‌رو، عمارت سردر کالسکه‌رو و باغ دیوان‌خانه است. 

موقعیت عمارت مسعودیه روی نقشه

عمارت مسعودیه در گذشته شاهد اتفاقات تاریخی بسیاری بوده؛ برای مثال در جریان جنبش مشروطه، به دلیل نزدیکی به میدان بهارستان و با توجه به اختلاف ظل‌السلطان با برادرش مظفرالدین شاه و فرزندش محمد علی شاه، این عمارت به مرکزی برای مشروطه‌خواهان و مخالفان شاه تبدیل شده بود. پس از به توپ بستن مجلس، عمارت مسعودیه به رگبار بسته شد. نخستین کتابخانه و موزه‌ی ملی ایران در گوشه‌ای از عمارت مسعودیه تاسیس شد. بعدها به مدت کوتاهی این عمارت را به دانشکده‌ی افسری تبدیل کردند. در سال ۱۳۴۵ نیز این عمارت به نخستین وزارت‌خانه‌ی آموزش و پرورش تبدیل شد. این بنا در تاریخ ۲۷ دی ماه ۱۳۷۷ با شماره‌ی ۲۱۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

میدان و برج آزادی

میدان آزادی بزرگ‌ترین میدان شهر تهران است و قبل از انقلاب آن را میدان شهیاد می‌نامیدند. این میدان در بخش غربی تهران قرار دارد و در سال ۱۳۴۹ شمسی، برای یادبود جشن‌های ۲۵۰۰ ساله‌ی شاهنشاهی ایران طراحی و ساخته شد. بعد از انقلاب نام این میدان و برج را به آزادی تغییر دادند. 

میدان و برج آزادی یکی از مشهورترین نمادهای تهران است و کسانی که از فرودگاه مهرآباد و از بزرگراه لشگری وارد تهران می‌شوند، با این بنا روبه‌رو می‌شوند. میدان آزادی به شکل بیضی ساخته شده و برج آزادی هم در مرکز آن قرار گرفته است. مساحت این میدان ۵۰ هزار متر مربع است و یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های ایران محسوب می‌شود. برج آزادی هم با ارتفاع ۴۸ متر، یکی از مشهورترین نمادهای تهران است.

طراح میدان آزادی مهندس حسین امانت بود. نقشه‌ی این میدان را از سقف مسجد شیخ لطف‌الله اقتباس کرده و فقط تغییرات کوچکی در آن اعمال کردند. 

کاخ گلستان

کاخ گلستان قدمتی ۴۴۰ ساله دارد و یکی از عمارت‌های متعلق به دوران زندیه و قاجار است. نام «گلستان» را از یکی از تالارهای این عمارت گرفته‌اند که ساخت آن در زمان آقا محمدخان قاجار شروع شد و در دوران فتحعلی شاه به پایان رسید. ساخت بنای اولیه‌ی کاخ گلستان از دوران شاه عباس صفوی آغاز شده و در ادوار مختلف تکمیل شده است. با این حال محوطه‌ی امروزی کاخ گلستان را به دوران کریم‌خان زند نسبت داده‌اند. 

از بناهای موجود در کاخ می‌توان به شمس‌العماره، تالار سلام، تالار آینه، ایوان تخت مرمر، تخت مرمر، حوض‌خانه، کاخ ابیض، خلوت کریم‌خانی، عمارت بادگیر، تالار عاج، تالار الماس، تالار برلیان و حوض‌خانه‌ی عمارت بادگیر اشاره کرد.

موقعیت کاخ گلستان روی نقشه

بعد از انقراض سلسله‌ی قاجار، رضا خان در این کاخ تاج‌گذاری کرد و اساس حکومت پهلوی را بنیان نهاد. محمدرضا پهلوی هم بعدا در همین کاخ تاج‌گذاری کرد. این عمارت در ۱۱ بهمن ماه ۱۳۳۴ با شماره‌ی ۴۱۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. همچنین در دوم تیرماه ۱۳۹۲، در سی و هفتمین اجلاس سالانه‌ی کمیته‌ی میراث جهانی سازمان یونسکو در کامبوج، کاخ گلستان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید. 

مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد

مجموعه‌ی سعدآباد شامل عمارت‌ها و کاخ‌هایی است که در دره‌ی دربند، شمالی‌ترین و خوش آب‌وهواترین نقطه‌ی تهران، در زمینی به مساحت ۱۱۰ هکتار قرار دارد. عمارت سعدآباد از شمال به کوه‌های البرز، از جنوب با تجریش، از شرق به گلاب‌دره و از غرب به ولنجک منتهی می‌شود و ۱۸۰ هکتار جنگل طبیعی، چشمه‌ها، قنات‌ها، باغ‌ها و گلخانه‌ها را در بر می‌گیرد.

قدمت این بنا به دوران قاجار باز می‌گردد و شاهان این سلسله تابستان‌ها در این کاخ اقامت می‌کردند. بعد از این که خاندان پهلوی روی کار آمد، بناها و عمارت‌های زیادی (بالغ بر ۱۸ کاخ) را به این مجموعه اضافه کرد که هر کدام متعلق به یکی از افراد این خاندان بود. جدیدترین کاخ مجموعه‌ی سعدآباد متعلق به لیلا پهلوی، کوچک‌ترین فرزند محمدرضا پهلوی بود.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مجموعه‌ی سعدآباد را به موزه تبدیل کردند. کاخ ریاست جمهوری نیز در نزدیکی مجموعه‌ی سعدآباد قرار دارد و از کاخ مادر برای پذیرایی از میهمانان خارجی استفاده می‌کنند. از بخش‌های مختلف این مجموعه می‌توان به کاخ بهمن، کاخ احمدشاهی، کاخ اختصاصی، کاخ ملکه مادر، کاخ سبز، کاخ‌موزه‌ی سفید، موزه‌ی آب، موزه‌ی استاد بهزاد، موزه‌ی برادران امیدوار، موزه‌ی چهره‌های ماندگار، موزه خط و کتابت میرعماد، موزه ظروف سلطنتی (کاخ اشرف پهلوی)، موزه مردم‌شناسی، موزه مینیاتور استاد آبکار، موزه فرشچیان، موزه‌ی نگارستان، موزه‌ی هنرهای زیبا، موزه هنر ملل و موزه نظامی اشاره کرد. 

مجموعه‌ی سعدآباد در ۲۴ دی‌ماه ۱۳۷۶ با شماره‌ی ۱۹۵۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.