-گويش محلي در لامرد

لهجه شكلي از يك زبان است كه كلمات آن در تلفظ با هم تفاوت‌هايي دارند. اين تفاوت‌ها گاهي در صامت‌ها و گاهي در صوت‌هاست. شهرستان لامرد سه گونه گويش دارد:
1- گويش « اشكنان» كه همان‌گويش « لاري» است،
2- گويش« لري» كه در منطقه گله‌دار وجود دارد.
3- لهجه لامردي كه در بخش مركزي و علامرودشت با تفاوت‌هايي وجود دارد.



كلمات مربوط به اشيا و وسايل

رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 آرويز - غربال - الک -Arviz
2 آندسه - آهن دسته -Andasse
3 اَسـُّم- كف‌گير - Assom
4 اَوسار - افسار -Awsar
5 بازينك - اسباب بازي - Bazinak
6 بِجِلّي - چراغ قوه - Bejelli
7 بُگليت- چراغ اتو مب-يل Baglayt
8 بيگك- عروسک- Baygak
9 پاتيل- قابلمه- Patil
10 پاكش- جوراب- Pakas
11 پلَيت-ي حلبي- Palayti
12 پيشتو- کُلت- Pistaw
13 پيلَه- کيسه- Pila
14 جـُوتي- کفش- Juti
15 جـُومي- ظرف آبخوري- Jumi
16 چاكون- سبد- Cakun
17 چُمبيلَه- زنبيل- Cambila
18 خـُرچه- ناودان- Xorca
19 خيط- رشته- Xayt
20 دِرام- بشکه - Deram
21 سيزن- سوزن - Sizan
22 سيويچ - کلي-د Sivic
23 طّياره - هواپيما - Tayyare
24 فـَنـَر- فانوس - Fanar
25 كارذي- کارد - Karzi
26 كتري- قوري- Ketri
27 كـُلف- قفل - Kolf
28 كِلِنِكس - دستمال کاغذي - Keleneks
29 كـُلُهم - کلوخ- Kolom
30 کَلُون- قليان - Kalun
31 کِم- قيف - Kem
32 کَنچين- قندچين- Kancin
33 گاري- فرغون- Gari
34 گِلاس - ليوان- Gelas
35 مايتاوَه- ماهي تابه - Maytave
36 مَجومه- سيني بزرگ- Majume
37 مَختَک- گهواره- Maxtak
38 مَلَکه - پستانک - Makala
39 ملوند- گردنبند - Molvand
40 مَلين- النگو- Malin
41 مُندَه- تير برق- Monda
42 مَيارو- ترازو- Mayru
43 ميل پا - خلخال- Milpa
44 نعلين- دم پايي- Nalayn
45 واي-ر سيم برق - Vayer
46 هيلَو - تاب- Hilaw




كلمات مربوط به انسان

رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 آرگ لثه Arg
2 آشنيک آرنج Asnik
3 بُچ دهان Boc
4 بُرم ابرو Borm
5 تُفتَه آب دهان Tofta
6 چِش چشم Ces
7 خِر گلو Xer
8 دُماخ بيني Domex
9 زاني زانو Zani
10 سه لُچ لب شکري Seloc
11 سيريکو سکسکه Siriku
12 کاچ لوچ Kac
13 کَپ دهان Kap
14 کَپ فراخو خميازه Kapfaraxu
15 کِترِم پاي لنگ Ketrem
16 کَچ چانه Kac
17 کُخ قوز Kox
18 کُک سرفه Kok
19 کَلَمُچ استخوان Kalamoc
20 کُم شکم Kom
21 کول کتف Kul
22 گارِشت آروغ Garest
23 گِريخ گريه Gerix
24 گيچَنگ گل مژه Gicenak
25 ليوير لب Livir
26 مُچَل چُلاق Mocal
27 مُل گردن Mol
28 مين مو Min
29 وخشه عطسه Vaxsa




كلمات مربوط به اسم ها

رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 بآ پدر Ba
2 باپيرو پدر بزرگ پدري Bapiru
3 باخالو پدر بزرگ مادري Baxalu
4 بيگ عروس Bayg
5 چيپون چوپان Cipun
6 خالو-خال دايي Xalu-Xal
7 خُلَو خاله Xalaw
8 داذا خواهر Daza
9 دَي مادر Day
10 دي خالو مادر بزرگ مادري Day Xalu
11 دي با مادر بزرگ پدري Day baw
12 زيفه زن ناشناس Zayfe
13 عامو عمو Amu
14 عَمَّو عمه Ammaw
15 فامه- فاطي فاطمه Fama-Fati
16 کاکا برادر Kaka
17 کَلَکو پسر ناشناس Kalaku
18 گِنا ديوانه Gena
19 مِشي سن مشهدي حسن Mesay san
20 مِشي سين مشهدي حسين Mesay sayn
21 مِشي مَه مشهدي محمد Mesay ma




كلمات مربوط به ميوه ها و خوردني ها

رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 آلو سيب زميني Alu
2 آو آب Aw
3 باکِرين ته ديگ Bakerayn
4 باکِلَه باقلوا Bakela
5 تُروَزه تربچه Torvaza
6 تماته گوجه فرنگي Tamata
7 چاکِلَيت شکلات Cakelayt
8 خاگ تخم مرغ Xag
9 خاگ تماته املت Xag tamata
10 خَرَک خارک Xarak
11 خُشکو کشک Xosku
12 خيار خربزه Xiyar
13 علوچ آدامس Aluc
14 کَتِخ آبگوشت Katex
15 کيلي نان Kili
16 کَلّه کُمه کله پاچه Kalla koma
17 نيمور ليمو Nimur



كلمات مربوط به حيوانات و حشرات


رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 اسپ شيطون سنجاقک Aspe saytun
2 بالين مرغ يک ساله Balin
3 بچيله جوجه Bacila
4 بُنجير گنجشک Bonjir
5 بيذي کور جغد Bizikur
6 پازن بز نَر Pazan
7 پخشَه پشه Paxsa
8 پرپروک پروانه Parparuk
9 پيليسير پرستو Pilisir
10 تَتَک سوسک Tatak
11 جِلِلَو عنکبوت Jelelaw
12 جُنگه گاو نر Jonga
13 چُخُو چکاوک Coxu
14 چَکَل بز نر Cakal
15 چيکو جوجه کوچک Ciku
16 دي مارو مار مولک Day maru
17 ستور شغال پير Satur
18 طوره شغال Tura
19 کلاغ جيرو زاغ نوک سرخ Kala jiru
20 کَلبُک قورباغه Kalbok
21 کَموتر کبوتر Kamutar
22 کموتر چَهي فاخته Kamutare cahi
23 کموتر کُرّو کبوتر صحرايي Kamutare korru
24 کَهره بزغاله Kahre
25 کوگ کبک Kawg
26 گا گاو Ga
27 گِرَه مورچه Gera
28 گُروه گربه Gorva
29 گُنج زنبور Goni
30 گُنج زردو زنبور زرد Gonje zardu
31 گُنج کَمرو زنبور قرمز Gonje kamaru
32 گووَر گوساله Guvar
33 گوش مارک هزار پا Gosmarak
34 گيسه بز ماده Gisa
35 لُف آفتاب پرست Lof
36 لوشي راسو Lusi
37 ماين ماهي Mayn
38 مُشک موش Mosk
39 مَيگ مَلخ Mayg
40 نووَر گوساله ماده Nuvar



كلمات متفرقات


رديف کلمه برگردان آوانويسي
1 اَخَلوک گرد باد Axaluk
2 اَرو خارشتر Aru
3 اَفتو آفتاب Aftaw
4 اَور ابر Awr
5 اَو رَو جوي آب Aw raw
6 بُلگرمه خاکستر Bolgarma
7 بون بام Bun
8 پاچه شلوار Paca
9 پَسين عصر Pasin
10 پِشکل فضله بز و گوسفند Peskal
11 پِش برگ نخل Pes
12 پَلَشت کثيف Palast
13 پيسَه پول Paysa
14 تش آتش Tas
15 تماّک تنباکو Tammak
16 چاس ظهر- ناهار Cas
17 حوضين حوض Howsin
18 خَجَه هيزم Xaja
19 خَس باغچه- باغ Xas
20 دِروْ زبر Derv
21 سرگين فضله گاو Sergin
22 شمشيرک برق آسماني Samsieak
23 شِي زير- پايين Si
24 فَضا حياط خانه Faza
25 فَصيل نهال نخل Farsil
26 کُپَّه برآمدگي Koppa
27 کَميس پيراهن Kamis
28 کُلفَه زخم Kolfa
29 کَلَه سوراخ Kala
30 گار قير Gar
31 گَپ صحبت Gap
32 گُت بزرگ Got
33 مُخ نخل Mox
34 مُدبخ آشپز خانه Modbax
35 مستراح توالت Mostarah