مراسم قبله دعا
دوشنبه 21 مرداد 1398 11:05 AM
قبلۀ دعا از مراسم قدیمی مردم استان هرمزگان است که تا به امروز همچنان زنده است . این مراسم برای مردم بومی جنبۀ مقدسی پیدا کرده است . در سالهایی که باران به موقع نمیبارد و آب برکهها و چاهها کم میشود و شتها و صحراها سبز نمیشوند، امام جماعت و پیشوای مذهبی شهر که در عین حال مردی با تقوا و پرهیزگار است، مقدمات رفتن مردم به مصلا و اجرای مراسم قبل دعا را فراهم میسازد .
اولین گروهی که فرمان امام جماعت را اجابت میکنند، کودکان هستند؛ به این ترتیب که عدۀ زیادی از کودکان برای خبر کردن مردم و دریافت پول و تنقلات، دسته دسته باهم در کوچه ها و بازارها به راه میافتند و سرودها و شعرهای مربوط به باران را میخوانند . آنها به دو گروه تقسیم میشوند .
یک گروه قسمتی از شعر را میخوانند و گروه دیگر ، در جواب شان ایشاءالله یا انشاءالله میگویند :
موشکو ایشاءالله
گردن ریشکو ایشاءالله
خدا بارون هادیت ایشاءالله
به مسکنین هادیت ایشاءالله
به جوکارون هادیت ایشاءالله
انشاءالله بارون بده ایشاءالله
انشاءالله ، انشاءالله ایشاءالله
و بار دیگر از ابتدا شروع و تکرار میکنند .
کودکان این اشعار را میخوانند و به درِ خوانهها میروند و در میزنند و رد همان جا همجنان به خواندن ادامه میدهند. صاحب خانه بیرون میآید و هدیه ای به بچهها میدهد و اگر کودکی توی خانه باشد، همراه کودکان داخل کوچه راه میافتد و به درِ خانههای دیگر میروند. این کار تا مدتی از شب و گاهی تا دو روز ادامه مییابد. با آمدن کودکانف به کوچه و خیابان ها، مردم میفهمند که امام جماعت میخواهد به قبلۀ دعا بروند. فردای آن روز ، به دستور اما م جماعت عده ای از مردان در شهر جار میزنند و به مردم خبر میدهند که برای خوردن خوراک نذری به قبلۀ دعا بیایند . عده ای از مردم ، صبح زودف به محل قبلۀ دعا میروند و محل را آب و جارو میزنند و جمعی دیگر ، دیگهای بزرگ غذا را سربار میگذارند و برای ظهر غذای مفصلی میپزند و در همانجا بین فقیران توزیع میکنند .
احسان غذا به فقیران و یتیمان و درماندگان تا دو روز طور میکشد و بعد به دستور اما جماعت ، مردم شهر روزۀ باران میگیرند و در مسجدهای شهر جمع میشوند و قرآن میخوانند و روز چهارم پشت سر امام جماع به سمت محل قبلۀ دعا عزیمت می کنند . در زو استسقاء یا طلب باران ، مردم به دستور پیشنماز روزه میگیرند؛ زیرا معتقدند همان طور که پیامبر (ص) فرموده است، دعای روزه دار مستجاب میشود. در روز اجرای مراسم، مردم روزه دار، تدریجاً تا ساعت هشت صبح به محل قبلۀ دعا وارد میشوند. همۀ مردم لباس سفید و تمیز میپوشند. دو رکعت نماز میخوانند و سپس اما دو خطبه می خواند و دعا میکند و در حالی که اشکل از چشمانش سرازیر شدهاست ، به درگاه خدا استغاثه کرده و تقاضای باران میکند و مردم ((آمین )) میگویند .
بعد از خطبه ، شش نفر از جوانان پانزده تا بیست ساله از جمعیت جدا میشوند و پیش میافتند و یک نفر از آنان شعر و دعای باران را میخواند و جوانا و مردم نیز جواب میدهند . قسمتی از شعر باران به این شرح است :
ای خداوندا به ما باران بده رحم فرمات و ، به ما باران بده
هم به حق مصطفی ختماالرُسُل هم به حق مرتضی ، باران بده
ما ضعیفیم و ذلیلیم ای خدا لطف فرما تو ، به ما باران بده
ما به درگاه تو روی آورده ایم کن اجابت این دعا ، باران بده
مرد و زن ، پیر و جوان ، خرد و بزرگ منتظر هستند به ما باران بده
سال بگذشت و نیامد رحمتی قحط گشته خالقا، باران بده
شیر گشت خشک در پستانها چون نبارد از سماء باران بده
ما گنه کاریم و از جرم و گناه عذر خواهیم ، ای خدا باران بده
نه زراعت ، نه گیاهی از زمین آمده بیرون ای خدا بران بده
یا غیاث المستغین اسقنا تو کریمی ایخدا باران بده
هم به جاه حضرت خیرالانام هم به جام مرتضی باران بده
بندگانت عاجزانند ای خدا لطف و احسانی نما باران بده