كبد بیمار چه بلایی بر سر پوست می آورد؟
شنبه 15 تیر 1398 12:00 PM
افرادی كه به بیماری سیروز کبدی مبتلا هستند به دلیل سوختگی خون رنگ پوستشان تیره و متمایل به سیاه میشود
كبدتان را چقدر میشناسید؟ آیا میدانید رابطه مستقیمی بین سلامت كبد و روشنی و زیبایی پوست شما وجود دارد؟ بهتر است هیچ وقت كبدتان را دست كم نگیرید. كبد یكی از بزرگترین و مهمترین عضوهای داخلی بدن است. این عضو با وزنی بین یك تا یك و نیم كیلوگرم، 500 وظیفه متفاوت حیاتی را بر عهده دارد. وظایف این عضو مهم طیف گستردهای از متابولیسم درشتمغذی ها یعنی قندها، چربیها و پروتئینها، ذخیرهسازی مواد معدنی و ویتامینهای گوناگون را دربرمیگیرد. تولید صفرا برای هضم چربیها و خنثی سازی آمونیاك كه مادهای بسیار سمی و مضر است، از دیگر وظایفی است كه كبد برعهده دارد. تا حدودی با نقش كلیدی این عضو آشنا شدید. بیماریهای كبدی بسیار متفاوت هستند كه از مشهورترین آنها میتوان به هپاتیت، سیروز كبدی، كبد چرب و انسداد مجاری صفراوی اشاره كرد. هر كدام از این بیماریها قادرند علائمی را روی پوست باقی بگذارند.
در ادامه دكتر سعید صانعی، مشاور گیاه درمانی در این زمینه توضیح بیشتری میدهد.
اگر كبد در یكی از عملكردهای خود (تامین انرژی، نیازهای دارویی، دفع سموم و...) كوتاهی كند، بیماریهای مختلفی ممكن است به وجود آید. به عنوان مثال بعد از خوردن گوشت، اسید اوریک در بدن ترشح میشود؛ وظیفه كبد این است كه حدود 95 درصد آن را به اوره تبدیل كند تا از طریق كلیه دفع شود اما اگر به هر دلیلی كبد در این كار كوتاهی كند، میزان زیادی از اسیداوریک وارد خون شده و فرد در معرض ابتلا به نقرس قرار میگیرد یا سنگهای اسیداوریکی در بدنش تشكیل میشود. ممكن است كبد از نظر بافتشناسی و فیزیولوژیكی مشكلی نداشته باشد اما كوچكترین نقص در عملكردش میتواند پیامدهای خطرآفرینی را برای فرد به همراه داشته باشد. برای همین توصیه میشود در حفظ سلامتی این بخش از بدن بكوشید. در كل بیماریهای كبدی میتوانند با بروز برخی عوارض پوستی در بیماران همراه باشد. در مورد هورمونها، متابولیسم چربی و كلسترول، اگر كبد به درستی عمل نكند ممكن است عواقبش به پوست فرد هم سرایت كند و آكنه و جوشهای پوستی ایجاد شود. سیروز كبدی (اصطلاحی پزشكی است كه برای توصیف تخریب تدریجی كبد، در نتیجه وارد آمدن آسیب مزمن به این اندام به كار میرود) نیز یكسری عارضههای پوستی را در افراد ایجاد میكند.
افرادی كه به بیماری سیروزی مبتلا هستند به دلیل سوختگی خون رنگ پوستشان تیره و متمایل به سیاه میشود اما چطور خون دچار سوختگی میشود؟ عفونتهای ویروسی مثل هپاتیت B و C بهطور فعال تولید مثل میكنند و به دلیل ضعف سیستم ایمنی باعث تخریب سلولهای كبدی میشوند. از تخریب سلولهای كبدی سمومی ترشح میشود كه قادرند خون را هم دچار اختلال كنند. این اختلالها باعث خفگی خون و تیرگی آن شده كه به آن خون سوخته میگویند. تیرگی خون به مرور زمان روی پوست رسوب میكند كه سیاهی پوست در این افراد ناشی از این فرآیند است.
خیلی از اوقات شنیدهاید كه میگویند فرد كبدش چرب است اما تا به حال شده از خود بپرسید كه این چربی به چه معناست؟ وقتی پای چربیهای اشباع شده (بدترین نوع چربی) مثل روغن پالم كه در روغن نباتیها موجود است به برنامه غذایی افراد باز شود، باید منتظر عواقب آن هم باشیم. این چربیها به مرور راه مویرگهایی را كه وظیفهشان خونرسانی به سلولهای كبدی است، مسدود میكنند؛ در نتیجه سلولهای كبدی دچار كمخونی و سپس مرگ میشوند و جای این سلولها چربیها قرار میگیرند. بعد از طی این فرآیند میتوان گفت كبد فرد چرب است كه البته انواع مختلفی دارد (كبد نوع 1، نوع 2، نوع 3 و نوع 4). چربی كبد تاثیر زیادی روی پوست نمیگذارد، فقط ممكن است گاهی اوقات باعث ورم و باز شدن منافذ پوستی شود.
ترشح صفرا یكی از مهمترین عملكردهای كبد است كه در تمیزسازی كبد و جذب چربی غذا از روده نقش بسیار مهمی دارد. صفرا از طریق مجاری صفراوی به كیسه صفرا میریزد و از آنجا به لوزالمعده و روده كوچك وارد میشود. اما كوچكترین اختلال در مسیر حركت صفرا ممكن است باعث افزایش سطح صفرا در جریان خون شود. به همین دلیل اگر با زردی پوست و زردی چشمها (قسمت سفیدی چشم) مواجه شدید، بدانید كه در مسیر صفرای شما اختلالاتی ایجاد شده است. همچنین نشانه دیگر آن خارش گسترده و شدید پوست است. اگر این مشكل به موقع تشخیص و درمان نشود، این زردی پوست به مرور زمان تغییر حالت و رنگ داده و به تیرگی و لك منجر میشود. شاید برخی از خانمها و آقایان با این لكههای تیره رنگ بیشتر در ناحیه پوست سینه و كتف برخورد كرده باشند كه ناشی از بروز این مشكل است.
تا اینجا به اختلال عملكرد كبد اشاره كردیم اما بعضی از عوامل مثل قرصهای ضدحاملگی یا دوران حاملگی هم ممكن است روی كبد اثرات بدی بگذارند؛ تغییرات هورمونی در دوران بارداری و مصرف قرصهای ضدبارداری كه هورمونی هستند، فشار مضاعفی به كبد وارد میكنند. این فشارها رسوباتی ایجاد میكنند كه مانع ترشح صفرا میشوند؛ همین موضوع باعث میشود به مرور لكههایی روی پوست ظاهر شود. به همین دلیل برخی از خانمها ممكن است در دوران بارداری با این لكهها مواجه شوند.
بیماریهای كبد در پزشكی حدود 14 هزار صفحه است كه بهطور خلاصه با برخی از عمدهترین آنها تا حدودی آشنا شدید اما چه كار كنیم تا كبدمان دچار مشكل نشود؟! اولین نكتهای كه باید رعایت كنیم، تغذیه مناسب است. از آنجایی که كبد قادر به از بین بردن همه سموم بدن نیست، برخی از مواد غذایی به راحتی قابل هضم و تجزیه نیستند و كبد را دچار مشكل خواهند كرد.
توصیه میشود كه اگر فرد طبع گرمی دارد، پس از خوردن گوشت شتر آب انار، كاهو یا سكنجبین بخورد كه طبع گرمش را خنثی كند. گوشت گاو سردی است و بهتر است بعد از آن سیر، آویشنو... مصرف شود. گوشت گاو نباید به همراه ماست خورده شود زیرا باعث چرب شدن كبد میشود.
منبع : مجله سیب سبز