غار تاریخی کرفتو؛ سکونتگاه قدیمی انسان

کرفتو (Karaftou) نام يکي از غارهاي مهم ايران است که در استان کردستان قرار دارد. اين غار در دل صخره هاي مرتفع، در 74 کيلومتري شرق سقز واقع شده است که از ديدگاه هاي مختلف از جمله زمين شناسي، باستان شناسي و بويژه ژئوتوريسم بسيار مهم، قابل توجه و بي نظير مي باشد. غار کرفتو از دو بخش طبيعي و دست ساز (آثار معماري صخره اي) تشکيل شده است و اکنون شامل چهار طبقه مجزا مي باشد. اين غار در سينه يک رشته کوه آهکي و در شمال دره اي عميق قرار گرفته که آثار متعددي از پناگاه ها، دخمه ها و حفره هايي نيز در کنار دهانه غار اصلي ديده مي شوند. اين غار در طول دوران مختلف با تغييراتي جزئي و کلي محل امني براي زندگي انسان ها بوده است. نهشته هاي آهکي ضخيم لايه که غار کرفتو در ميان آن ها تشکيل شده متعلق به دوره اليگوميوسن بوده و از لحاظ چينه شناسي معادل سازند قم در نظر گرفته مي شوند. اين غار با طول حدود 750 متر از لحاظ بافت ساختماني بي نظير است به گونه اي که ارتفاع دهانه ورودي آن از سر تپه به بيش از 25 متر مي رسد که در گذشته راهي بس دشوار و مشکل براي ورود به درون آن بوده است. با توجه به مطالعات باستان شناسي، احتمالا از اواخر هزاره پنجم پ.م. تا هزاره چهارم پ.م. اين غار مورد استفاده قرار گرفته و از دوره سلوکي به بعد، يعني در دوره هاي اشکاني، ساساني و اسلامي نيز از آن براي سکونت استفاده شده است. لازم به ذکر است که اين غار بسيار زيبا و پر رمز و راز، ثبت آثار ملي (به شماره ثبت 330) گرديده است