۴۰ راهبرد جهاد علمی در گام دوم انقلاب

بدون شک بیانیه چهل سالگی انقلاب هرگز نباید محدود به بررسی در نشست‌ها و همایش‌ها گردد بلکه به عنوان زیرساخت گام دوم انقلاب می‌بایست مبنای برنامه ریزی در تمامی تصمیم گیری‌های نظام اسلامی باشد.

بر این اساس نظر به اهمیت بخش نخست علم و پژوهش در استحکام بخشی به سنگ بنای زیرین انقلاب؛ ۴۰ راهبرد در حوزه‌های علم و پژوهش و فناوری ارائه می‌گردد.

۱- تشکیل هسته‌های جهاد علمی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی سراسر کشور با هدف بررسی توانمندی‌های علمی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور در جهت ایفای نقش در گام دوم انقلاب.

۲- تشکیل شورا‌های جهاد علمی متشکل از سرشاخه‌های علم و فناوری در حوزه‌های مختلف در هر یک از وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت درمان و آموزش پزشکی با هدف برنامه ریزی لازم برای کم کردن فاصله با قله‌های دانش جهان و عبور از مرز‌های کنونی دانش و نیز تشکیل شورا‌های متناظر نظارت بر جهاد علمی در جهت رصد حرکت علمی کشور در راستای اهداف پیش بینی شده در هر یک از وزارتخانه‌های ذیربط.

۳-ماموریت گرا نمودن هسته‌های جهاد علمی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور بر پایه توانمندی‌های علمی ارائه شده از سوی هسته‌های جهاد علمی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور.

۴- تشکیل شورا‌های نظارت بر جهاد علمی در جهت رصد حرکت علمی کشور در راستای اهداف پیش بینی شده در هر یک از وزارتخانه‌های ذیربط.

۵- تشکیل جام‌های مختلف علم و فناوری و راه اندازی مسابقات انتخاب لیگ برتر جهاد علمی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور و دسته بندی دانشگاه‌ها بر پایه رتبه‌های کسب شده در رقابتها.

۶- انتخاب برجسته‌ترین و توانمند‌ترین نیرو‌های علمی کشور از میان تیم‌های لیگ برتر جهاد علمی در حوزه‌های مختلف جهت ورود به شورا‌های جهاد علمی کشور.

۷- به میدان کشاندن کلیه توانمندی‌های علمی کشور از طریق فراخوان برنامه محور نیرو‌های نخبه علمی و فناوری و تاثیر گذار در پیشرفت کشور، در جهت دستیابی به مرز‌های نوین دانش و ورود توانمندی‌های علمی و فناوری کشور به چرخه تولید و پیشرفت کشور

۸- اتخاذ سازوکار لازم جهت تسهیل مشارکت نیرو‌های نخبه و توانمند علمی در عرصه‌ای مختلف جهت ایفای نقش در گام دوم انقلاب

۹- تحول در نظام آموزشی و پژوهشی کشور در راستای کار آمدی و شتاب در حرکت علمی و عبور از مرز‌های دانش و نوسازی دانشگاه‌ها متناسب با آغاز گاز گام دوم انقلاب.

۱۰- حذف جناح بندی‌های سیاسی و گروهی در مدیریت مراکز علمی و پژوهشی کشور با هدف بهره گیری از توانمندترین و شایسته‌ترین نیرو‌های وفادار به انقلاب در رأس نظام تصمیم‌گیری علمی و پژوهشی کشور در جهت بهره گیری از تمامی توانمندی‌های علمی و مدیریتی کشور در راستای نیل به اهداف بلند گام دوم انقلاب.

۱۱- تدوین برنامه علمی و فناوری گام دوم انقلاب بر پایه چشم انداز بیانیه چهل سالگی انقلاب و تعیین سهم کلیه دستگاه‌ها بر پایه شاخص‌های تعیین شده در برنامه.

۱۲- جلوگیری از رکود در مراکز پژوهشی و پارک‌های علم و فناوری کشور و اعطای اعتبار برپایه ایفای نقش در تبدیل علم به ثروت و شتاب در پیشرفت کشور.

۱۳- اتخاذ سازکار تشویقی و ترجیهی جهت ترغیب نخبگان و دانشمندان به پژوهش‌های فناورانه منجر به خود کفایی و پرهیز از انجام پژوهش‌های غیرضرور و ناکارآمد.

۱۴- توسعه مراکز تخصصی و تحقیقاتی استانداردسازی توسط بخش خصوصی بمنظور ارائه خدمات تخصصی در راستای بالا بردن سطح رقابت، نظارت و ارتقاء کیفیت محصولات صنعتی بر پایه استاندارد‌های به روزرسانی شده از سوی سازمان استاندارد ملی ایران و تشویق صنعتگران به ارتباط با این مراکز

۱۵- توسعه هدفمند و برنامه محور شرکت‌های تعاونی دانش بنیان بعنوان پل ارتباطی بین دانشگاه، صنعت و نیاز کشور

۱۶- برنامه‌ریزی تشویقی در جهت حمایت ویژه از توسعه فناوری‌های نانو و بیو و اتخاذ سازوکار لازم بمنظور تسهیل و تسریع در تجاری سازی این محصولات در راستای توسعه صادرات مبتنی بر فناوری‌های نوین و پیشرفته.

۱۷- احداث شهرک‌های صنعتی دانش بنیان و برنامه ریزی در جهت تسهیل در ارائه خدمات مشترک زیر‌بنائی، فنی و مهندسی، طراحی، IT و دیگر خدمات مورد نیاز واحد‌های مستقر با هدف کاهش سطح سرمایه گذاری و هم افزایی و ارتقاء بهره وری در کشور.

۱۸- برنامه‌ریزی لازم در جهت جذب نخبگان و نیرو‌های ماهر و متخصص در بدنه دستگاه‌های اجرایی و واحد‌های صنعتی در راستای ارتقاء سطح علمی کارشناسی دستگاه‌ها و توانبخشی علمی واحد‌های صنعتی.۱۹،

۱۹- هدایت هدفمند و ماءموریت گرای پارک‌های علم و فناوری در جهت توسعه شرکت‌ها و بنگاه‌های دانش‌بنیان با هدف خود اتکایی در تولید مواد اولیه صنعتی وارداتی مورد نیاز بخش صنایع کشور.

۲۰- بهره گیری از دیدگاه‌های تخصصی پژوهشگران، دانشمندان و نخبگان در جهت هدفمندسازی اعتبارات پژوهشی و تأسیس قطب‌های پژوهشی منجر به تولید کالا‌های با فناوری نوین و پیشرفته (HI-TECH) بر پایه مزیت‌ها و توانمندی‌های منطقه‌ای و استانی در کشور.

۲۱- ساماندهی فعالیت‌های پژوهشی و اقدامات نوآورانه در راستای توسعه و پیشرفت کشور از طریق تقاضا محور نمودن پژوهش، فناوری و نوآوری.

۲۲- رقابت پذیری در برگزاری سالانه جشنواره ورود یافته‌های پژوهشی و نوآوری به چرخه صنعت در راستای سرعت در پیشرفت و شتاب در تجاری سازی

۲۳- شناخت و تکمیل کلیه حلقه‌های مرتبط با صنعت در جهت سرعت در پیشرفت و شتاب در شکوفایی صنعتی کشور

۲۴- تأسیس حلقه‌های پژوهشی و فناوری دانش بنیان برپایه مزیت‌ها و توانمندی‌های استانی در دانشگاه‌ها بمنظور بهره گیری از توانمندی‌های علمی و عملی نیرو‌های نخبه و کارآمد در پیشرعت علمی و صنعتی کشور.

۲۵- برگزاری سالانه نمایشگاه‌های موضوعی متکی بر پژوهش و فناوری‌های برتر استانی در جهت اشاعه نگاه فناورانه و رقابت پذیر منجر به تولید و تقدیر از نخبگان و فناوران برجسته استانی و کشوری.

۲۶- اتخاذ سازوکار لازم در جهت تدوین واجرای شعار بر زمین مانده "نظام ملی علمی فناوری و نوآوری" در جهت تکمیل چرخه پژوهش، فناوری و تولید در کشور.

۲۷- برگزاری مسابقات موضوعی کیفی کالا‌های مبتنی بر فناوری برتر در جهت بالا بردن کیفیت رقابت پذیر محصولات صنعتی در سطح کشور؛ و معرفی آن‌ها به عنوان نشان‌های (برندهای) برتر کشوری

۲۸- تأسیس مراکز رشد علمی و عملی خصوصاً در مناطق محروم و مستعد توسط «واحد اقشار بسیج علمی، پژوهشی و فناوری سازمان بسیج مستضعفین» و حمایت از آن‌ها در جهت شکوفایی استعداد‌ها و توانمندی‌های محروم منطقه ای.

۲۹- رتبه بندی دانشگاه‌ها بر پایه پژوهش‌های فناورانه منجر به تولید به منظور ورود رقابت پذیر دانشگاه‌ها به چرخه صنعت و نیاز جامعه

۳۰- برگزاری سالانه و موضوعی جشنواره تجاری سازی پژوهش، فناوری و نوآوری‌های برتر کشوری در جهت سرعت بخشی در تبدیل علم به ثروت.

۳۱- ورود صاحب‌نظران و نخبگان به بررسی راهبرد مهم بر زمین مانده" اقتصاد علم" و "مدیریت فناوری کشور" در جهت ارتقاء بهره وری علمی و هدفمندی و هم افزایی در پیشرفت صنعتی کشور که متأسفانه کمتر به آن‌ها پرداخته شده است.

۳۲- تشکیل شورای هماهنگی راهبردی نوین آموزش عالی استانی با رویکرد جدید در جهت ایجاد هماهنگی و ساماندهی در پذیرش دانشجو، بازنگری در رشته‌های تحصیلی، هدفمندی در ایجاد رشته‌های جدید و توسعه تحصیلات تکمیلی، ارتقاء سطح علمی دانشگاهها، هماهنگی در پژوهش و هم افزایی در تبدیل علم به ثروت، ارتقاء نقش دانشگاه در ورود به چرخه پیشرفت صنعتی استان، حضور فعال دانشگاه در رفع موانع شکوفایی مزیت‌های استانی و تخصصی نمودن کارگرو‌های استانی با بهره گیری از سرمایه‌های علمی دانشگاه‌ها و...

۳۳- تأسیس موزه‌های نوآوری و شکوفایی بمنظور ارائه مستمر ابداعات و اختراعات، نوآوری‌ها و شکوفایی‌های استانی و کشوری در جهت ترغیب و رشد استعداد‌های برتر در راستای توسعه و پیشرفت کشور.

۳۴- رقابت هدفمند و موضوعی دانشگاه‌ها از طریق برگزاری مسابقات علمی بین دانشگاهی بمنظور رقابت در آموزش و ارتقاء کیفی دانشگاه‌ها و بهره‌گیری از استعداد‌های برتر دانشجویی در جهت توسعه و تعالی علمی کشور.

۳۵- تأسیس پارک‌های ایده پژوهی بمنظور نقد و بررسی و ارائه سیر علمی ایده‌های پژوهشی تا محصول در جهت شکوفایی استعداد‌های برتر و بالابردن قدرت خلاقیت و نوآوری در فضای فکری و اجتماعی جوانان.

۳۶- ترغیب و الزام دانشگاه‌ها به تأمین بخشی از اعتبارات خود از طریق ورود علمی و عملی دانشگاه‌ها به چرخه صنعت و پیشرفت کشور از طریق ارائه خدمات پژوهشی تقاضا محور و مأموریت گرا به واحد‌های تولیدی در جهت ارتقاء کیفی کالا‌های تولیدی و نوسازی واحد‌های صنعتی در سطح کشور

۳۷- تأسیس "پژوهشگاه‌های نوین فناوری و نوآوری" با هدف ارائه همزمان آموزش و پژوهش فناورانه از طریق پذیرش دانشجویان خلاق، مبتکر و فناور در جهت بکارگیری استعداد‌های برتر علمی و مهارتی در کسب پرشتاب قله‌های علمی و فناوری در توسعه و پیشرفت کشور.

۳۸- نوسازی مراکز آموزشی فنی و حرفه‌ای به تجهیزات مدرن و پیشرفته بمنظور ایجاد مهارت در فارغ‌التحصیلان سطوح عالی دانشگاهی در راستای کاربردی و مهارتی نمودن علوم.

۳۹- هماهنگی در آموزش و مهارت با هدف کاربردی نمودن آموزش و اعطاء مدارک علمی مهارتی از طریق ارتباط مستمر و هدفمند بین دانشگاه‌ها و مراکز تخصصی آموزشی فنی و حرفه‌ای در کشور

۴۰- برنامه‌ریزی لازم جهت تحول در آموزش از طریق نوآوری در تأسیس رشته‌های مبتنی بر کارآفرینی‌های نوین بر پایه کسب دانش و مهارت و نیاز آفرینی جدید در جامعه بمنظور بالا بردن زیرساخت‌های علمی، فنی و مهارتی در حوزه‌های مختلف مورد نیاز مردم در جهت رفاه، ایجاد اشتغال و ارتقاء دانش عمومی در جامعه.

فارس- ابراهیم کارخانه‌ای. دانشیار دانشگاه