امروز 20 جمادیالثانی، روز ولادت حضرت زهرا(س) است.شاید برای برخی این روز تنها، بهانهای برای جشن گرفتن و تقدیر از زحمات مادر و همسر باشد اما از نگاهی دیگر فرصت مناسبی است تا بیشتر با ابعاد شخصیتی این بانوی بیهمتا آشنا شویم. به همین مناسبت «تبیان» در رابطه با ویژگیهای شخصیتی حضرت زهرا(س) گفتوگویی با حجتالاسلام حامد کاشانی، مدرس حوزه داشته است.
بیمعنا است که بگوییم من خدا را دوست دارم ولی حضرت زهرا (س) را دوست ندارم، این شدنی نیست و امکان ندارد. به همین خاطر دوست داشتن حضرت زهرا (س) نه تنها لازم است بلکه این محبت همانند اکسیری مشکلگشا بوده بهطوریکه و هر کاری از آن برمیآید.
تبیان: اگر بخواهیم یک ورود کاربردی به بحث داشته باشیم، باید از این سؤال شروع کنیم که چگونه میتوان حضرت زهرا (س) را بهعنوان یک بانوی فعال سیاسی و اجتماعی در مسیر حفظ دین اسلام معرفی کرد و شناخت؟
شهید آوینی جملهای معروف دارند که "گمنامی برای آدمهای شهرت پرست دردناک است والا همه اجرها در گمنامی است." مردان و زنان ما باید این نکته را از زندگی حضرت زهرا(س) بهعنوان الگو مدنظر داشته باشند که آدمی نباید همواره به دنبال دیده شدن باشد. بانوان ما باید به این باور برسند که خوب و کامل بودن به این نیست که همیشه در قالب ویترین در ملأعام دیده شوند. بدانیم خیلی از کمالات با گمنامی به دست میآید.
راضی به رضای خدا بودن، انسان را عزیز میکند
حضرت زهرا (س) با آن عظمت، نهتنها به تقدیر و تدبیر خداوند احترام گذاشته و اعتراضی ندارد، بلکه راضی به رضای اوست و وجود خود را جدای از حقیقت خداوند هیچ نمیداند. نتیجه این نوع بینش و اطاعت و بندگی مطلق این میشود که خداوند او را عزیز میکند.حضرت زهرا(س) محور اجتماع معصومین و نخ اتصال بین اهلبیتی میشود که بهترین انسانهای روی زمین از ابتدای خلقت تا انتها هستند. ایشان در کانون اهلبیت (ع) محور و ستون اصلی است تا جایی که خداوند به پیامبر(ص) میفرماید: "اگر تو پیامبر نبودی افلاک و آسمان و زمین را نمیآفریدم، و اگر علی نبود تو را نمیآفریدم. و اگر فاطمه نبود شما دو تا را خلق نمیکردم." این نشاندهنده آن جایگاه خاص است.
به خدا اعتماد داشته باشیم
عمق زندگی حضرت زهرا (س) در عین کوتاه بودنش، به ما یاد میدهد که اگر خدامحور بوده و به خدا اعتماد داشته باشیم، خود را به او سپرده، در برابر خدا برای خود جایگاهی قائل نبوده، و به او توکل کنیم، خداوند بهترینها را برای ما رقم خواهد زد.خود را در عرض خدا نبینیم، محو در خدا شویم و به خدا ایمان داشته باشیم. حضرت زهرا(س) نشان داد که خداوند در پرتو چنین سبک زندگی به انسان ارزش و مقام داده و او را عزیز میکند.
حضرت زهرا (س) با آن عظمت، نهتنها به تقدیر و تدبیر خداوند احترام گذاشته و اعتراضی ندارد، بلکه راضی به رضای اوست و وجود خود را جدای از حقیقت خداوند هیچ نمیداند. نتیجه این نوع بینش و اطاعت و بندگی مطلق این میشود که خداوند او را عزیز میکند.
تبیان: عدهای معتقدند باتوجه به اینکه شاکله خلقت وجودی حضرت زهرا(س) متفاوت است، جایگاهی برای الگوگیری از ایشان در این زمانه وجود ندارد. در این رابطه چه نگاهی دارید؟
درست است حضرت زهرا (س) انسان بزرگ، با جایگاه والایی هستند اما این باعث نمیشود خود را از ایشان جدا بدانیم . هرکسی متناسب با توانائی و درجه شخصیتی خود میتواند در مسیر زندگی ایشان حرکت کند.
یادمان باشد هرکسی برحسب داشتههای خود موردسنجش و ارزیابی قرار میگیرد. دربیانی اهلبیت (ع) میفرمایند: "شما نمیتوانید مثل ما شوید، اما میتوانید در مسیری که ما معرفی میکنیم، حرکت کنید." این بدین معنا است وقتی فردی تمام تلاش و ظرفیت خود را در مسیر کسب سبک زندگی و منش رفتاری از زندگی اهلبیت داشته باشد، میتوانید در جایگاه اهلبیت قرار بگیرد. این وعدهای است که به ما دادهاند. لذا این بهانه نشود که آنها را دور بدانیم و نخواهیم در مسیر آنها حرکت کنیم.
تبیان: با توجه به روایاتی که در باب محبت نسبت به اهل بیت(ع)، مخصوصا محبت داشتن نسبت به حضرت زهرا(س) بیان شده، دوست داشتن حضرت زهرا(س) چه آثاری در زندگی به همراه دارد؟
بر اساس مبانی عقلی و وحیانی، هیچ محبتی در عالم جز محبت خداوند وجود ندارد. همه انسان ها طالب کمال و زیبایی مطلق و نامحدود که همان خداوند است، هستند اما می بینیم که گاهاً در مورد مصادیق آن به اشتباه می افتند چرا که بعد از مدتی احساس اقناع نکرده و وجود بالاتری را طلب میکنند.
با توجه به این فرمول کلی و اساسی، همه محبتها باید در مسیر محبت خدا قرار گیرد. از طرفی نیز ولایت حضرت زهرا (س) در طول ولایت خداوند بوده، محبت خدا از کانال وجود نازنین حضرت زهرا (س) عبور میکند. بنابراین تکویناً حضرت در مسیر خلقت و تکامل در راستای اتصال ما با خدا قرار دارد، که قرار است به خدا برسیم.
وقتی فردی تمام تلاش و ظرفیت خود را در مسیر کسب سبک زندگی و منش رفتاری از زندگی اهلبیت داشته باشد، میتوانید در جایگاه اهلبیت قرار بگیرد. این وعدهای است که به ما دادهاند. لذا این بهانه نشود که آنها را دور بدانیم و نخواهیم در مسیر آنها حرکت کنیم.
ما بدون توجه به حضرت نمیتوانیم به خدا توجه داشته باشیم. بدون دوستداشتن حضرت زهرا (س) نمیتوانیم خدا را دوست داشته باشیم.
با توجه به این آموزه این بیمعنا است که بگوییم من خدا را دوست دارم ولی حضرت زهرا (س) را دوست ندارم، این شدنی نیست و امکان ندارد. به همین خاطر دوستداشتن حضرت زهرا (س) نه تنها لازم است بلکه این محبت همانند اکسیری مشکلگشا بوده بهطوریکه و هرکاری از آن برمیآید.
در مورد اولیای الهی و شهدا بسیار سراغ داریم وقتی کار آنها گیر میکرد و در سختترین مشکلات قرار میگرفتند، از محبت و ولایت حضرت زهرا (س) کمک میگرفتند و با توسل به حضرت مشکلات را پیش میبردند.