فردا: شاید در نگاه اول تکثیر آلوئه ورا کار آسانی نباشد، اما شما تنها با یک برگ از این گیاه میتوانید آن را تکثیر کنید. البته از آنجایی که آلوئه ورا از برگهای زیادی تشکیل شده، از این رو تکثیر با این روش میتواند با ریسک کمتری همراه باشد. خوشبختانه گیاه آلوئه ورا علاوه بر برگهایش گیاهچهای در پایه گیاه اصلی رشد میدهد. شما از آن نیز میتوانید برای تکثیر آلوئه ورا استفاده کنید. مزیت استفاده از گیاهچه پای گیاه اصلی این است که این گیاهچه تمام ویژگی گیاه بزرگتر را در خود دارد. فقط اندازه آن در مقیاس بسیار کوچکتر از گیاه اصلی است. از دیگر مزایای استفاده از گیاهچه برای تکثیر آلوئه ورا این است که امکان به ثمر رسیدن آن بسیار بالاتر از برگهای آلوئه ورا است. چرا که جدا سازی و انتقال آن به یک گلدان جدید کار آنچنان پیچیدهای نیست. در ادامه این مطلب شما را با روش تکثیر آلوئه ورا با استفاده از برگهای آن آشنا میکنیم تا با پیروی از آن بتوانید بدون نیاز به گیاهچه، آلوئه ورا بیشتری پرورش دهید.
برگهای آلوئه ورا دارای ریشه نیستند
اولین موردی که در هنگام تکثیر آلوئه ورا با استفاده از برگهای آن باید بدانید این است که آنها ریشه ندارند و همچنین حالت ژله مانند درون برگهای آلوئه ورا میتواند باعث پوسیدگی آن در گلدان جدید شود. در هر صورت اگر آلوئه ورای شما دارای گیاهچه است، میتوانید برای تکثیر از آن استفاده کنید؛ چرا که احتمال رشد گیاهچه بسیار بالاتر از برگهای کاشته شده آلوئه ورا است.
انتخاب برگ مناسب
برای شروع ابتدا باید به دنبال برگ مناسب برای تکثیر آلوئه ورا خود باشید. توصیه شده که برگهای به طول ۸ سانتی متر (۳.۱۵ اینچ) به بالاتر را انتخاب کنید. از یاد نبرید اگر گل، متعلق به خودتان نیست، ابتدا از صاحبش اجازه بگیرید و سپس اقدام به برش برگ آلوئه ورا کنید.
برش برگ مورد نظر با استفاده از یک چاقی بسیار تیز
وقتی برگ با اندازه مورد نظر را انتخاب کردید با استفاده از یک چاقوی تیز برگ را در جهت رو به پایین خوب ببرید. دقت داشته باشید؛ اگر چاقوی مورد استفاده شما تیز نباشد، ممکن است باعث خراب شدن انتهای برگ و حتی قسمت مانده روی گیاه اصلی شود. هر چقدر برگ مورد نظر را با فشار کم و دقت بیشتری ببرید، احتمال آلوده شدن آن به انواع قارچها و باکتریها کمتر است.
گذاشتن برگها در یک مکان گرم
پس از آنکه برگهای مورد نظر را از گیاه اصلی جدا کردید، آنها را در یک مکان گرمتر نگهداری کنید که روی قسمت برش خورده گیاه لایهای تشکیل شود تا این لایه مانع از ورود انواع بیماریها به داخل برگ شود. در ضمن این کار از خروج رطوبت و ژله داخلی برگ آلوئه ورا به بیرون نیز جلوگیری میکند. نباید از یاد برد برگ آلوئه ورا اگر آلوده شود، زمان زیادی دوام نخواهد آورد. شاید ایجاد یک لایه در قسمت برش خورده برگ بین چند روز تا چند هفته به طول انجامد. شما با مشاهداتی که انجام میدهید به راحتی میتوانید لایه ایجاد شده روی قسمت برش شده را ببینید و سپس اقدام به کاشتن آن کنید.
تهیه یک گلدان مناسب
مانند اکثر گیاهان، آلوئه ورا نیز آب را دوست دارد، اما نباید همواره ریشههای آن مرطوب باشد. اینجاست که شما باید به دنبال گلدانی با سوراخهای زهکشی مناسب باشید تا آب اضافی از طریق سوراخهای زهکشی از گلدان خارج شوید. وقتی گلدان دارای سوارخ زهکشی نباشد، بیشک پس از مدتی ریشههای آلوئه ورا در آن میپوسند. از این رو در انتخاب یک گلدان مناسب دقت بیشتری داشته باشید.
پر کردن گلدان با خاک مناسب
شما میتوانید گلدان مورد نظر را با استفاده از خاک مخصوص گلهای کاکتوس پر کنید. اگر چنین خاکی در دسترس نداشتید میتوانید از مخلوط خاک و ماسه و شن استفاده کنید. البته برای شروع ابتدا گلدانتان را با شن و یا ماسه پر کنید تا تخلیه آب اضافی درون آن بهتر صورت گیرد.
نکته: سطح pH خاک گلدان آلوئه ورا باید بین ۶.۰ تا ۸.۰ باشد. اگر pH خاک به اندازه مورد نظر نباشد با استفاده از آهکهای باغبانی سطح pH آن را بالا ببرید؛ چرا که محدوده رشد خوب گیاه آلوئه ورا در این pH است. شما میتوانید آهک مخصوص باغبانی را از فروشگاههای لوازم باغبانی خریداری کنید.
قرار دادن برگ آلوئه ورا درون خاک
وقتی خاک و گلدان مورد نظر آماده شد، وقت آن رسیده که برگ آلوئه ورا را درون خاک گلدان قرار دهید. قبل از شروع این کار برگ را درون هورمون ریشه قرار دهید. البته استفاده از دارچین و عسل نیز میتواند تا حدودی کار رشد هورمون ریشه را برای شما انجام دهد. هورمون ایجاد ریشه، با توجه به خاصیت شیمیایی که دارد باعث تحریک در گیاه میشود و با این روش آن را وادار به ریشه زدن میکند. پس از انجام این کار برگ را در حدود یک سوم درون خاک فرو کنید. البته این کار را به آرامی انجام دهید تا به برگ مورد نظر آسیب وارد نشود.
مراقبتهای پس از کاشت برگ آلوئه ورا
وقتی کار کاشت برگ آلوئه ورا تمام شد، نوبت به مراقبتهای بعد از آن میرسد. در این مرحله سعی کنید گلدان مورد نظر را در مکان کمی گرم و ترجیحا آفتابی قرار دهید و به اندازه کافی به آن آب برسانید. بهتر است برای چهار هفته اول کاشت برگ آلوئه ورا خاک آن را همواره مرطوب نگهدارید. پس از این مرحله آبیاری را در مواقعی انجام دهید که سطح خاک گلدان خشک شده باشد. از خشک شدن و یا ضعیف شدن برگ آلوئه ورا نگران نشوید؛ وقتی برگ شروع به ریشه زدن کند، معمولا برگ مورد نظر با کاهش حجم و حتی رو به خشک شدن میرود.
پرورش آلوئه ورا با استفاده از گیاهچه آن
گیاهچه و یا همان بچه گیاه اصلی، تقریبا تمام خصوصیات به جزء اندازه گیاه اصلی را در خود دارد و بیشک بهترین گزینه برای رشد هر گیاهی به ویژه آلوئه ورا است. در مورد انتخاب گیاهچه باید مواردی را رعایت کنید، به طور مثال طول اندازه گیاهچه تقریبا باید یک پنجم گیاه اصلی باشد. همچنین این گیاهچه باید حداقل دارای چهار برگ به اندازه چند سانتی متری باشد تا شما بتوانید از تکثیر آن مطمئن شوید. همان طور که گفته شد گیاهچهها پای گیاه اصلی رشد میکنند و عمل جدا سازی آنها نیز کار سختی نیست.
جدا سازی اصولی گیاهچه از گیاه اصلی
اگر محل قرار گیری گیاه چه به شکلی باشد که عمل جدا سازی آن به گیاه اصلی آسیبی نمیزند، این کار را با آرمش خاطر انجام دهید. اما اگر گیاهچه بیش از اندازه به گیاه اصلی وصل باشد، ابتدا باید کل گیاه را به آرامی از گلدان جدا کنید و سپس با استفاده از یک چاقوی تیز گیاهچه را به همراه ریشههای آن از تنه اصلی جدا کنید. البته چاقوی شما باید از قبل استریل باشد تا در صورت آلوده بودن به گیاهتان آسیبی وارد نشود. دقت داشته باشید در هنگام جداسازی گیاهچه، ریشههای آن نیز از تنه اصلی جدا شوند، چرا که این گیاه کوچک برای اینکه بتواند مستقل رشد کند نیاز مبرم به این ریشهها دارد. پس از این مرحله چند روز به گیاهچه خود فرصت دهید تا زخمهای ایجاد شده در آن خشک شود؛ چرا که این زخمها درون خاک میتواند به انواع باکتری و قارچها آلوده شوند و همین امر به تنهایی باعث نابودی آنها شود.
انتخاب یک گلدان مناسب
وقتی گیاهچه را از گیاه اصلی جدا کردید، نوبت آن است که گیاه اصلی را درون گلدان خودش قرار دهید تا گیاه با استرس کمتری روبهرو شود. حال پس از این مرحله نوبت کاشت گیاهچه مورد نظر است. گلدان مورد نظر شما باید دارای سوراخهای زهکشی مناسب باشد. همان طور که قبلا نیز گفته شد؛ نداشتن سوراخ زهکش در گلدان باعث میشود تا ریشههای گیاه درون آن پوسیده شوند و در نتیجه باعث خشک شدن گیاه شوند.
پر کردن گلدان با خاک مناسب
ابتدا خاک مورد نیاز برای رشد گیاهچه را درون گلدان بریزید. مثل مراحل بالا، سپس ته گلدان را برای زهکشی مناسبتر، از شن و یا ماس پر کنید و مخلوط خاک را به آن اضافه کنید. در این مرحله نیز سطح pH خاک باید ۶.۰ تا ۸.۰ باشد. اگر pH به اندازه کافی بالا نباشد، برخی از آهکهای باغبانی به آن اضافه کنید تا گیاه آلوئه ورا شما برای رشد مناسب دچار مشکل نشود.
قرار دادن گیاهچه درون گلدان
برای آنکه گیاهچه را درون گلدان قرار دهید؛ ابتدا به اندازه ریشههای گیاهچه، خاک گلدان را سوراخ کنید، سپس گیاه را درون آن قرار دهید و با دستتان کمی خاک پای گیاهچه بریزید به صورتی که انتهای تمامی برگهای زیر خاک باشد. البته در این شرایط سعی کنید، گیاهچه بیش از اندازه درون خاک فرو نرود تا اکسیژن کافی به آن برسد. قرار دادن گیاهچه درون هورمون رشد پیش از کاشت میتواند برای تحریک ریشه دهی بیشتر آن موثر باشد.
مراقبت پس از کاشت گیاهچه
همان طور که میدانید گیاه آلوئه ورا یک گونه بیابانی است، از این رو با تنشهای آبی کنار میآید. شما نباید بیش از اندازه مجاز خاک گلدان آلوئه ورا را مرطوب کنید. هر وقت خاک گلدان به اندازه کافی خشک شد، آن را آبیاری کنید. از یاد نبرید آبیاری بیش از حد میتواند باعث نابودی آلوئه ورا شود. یک نکته بسیار مهم درباره گیاه آلوئه ورا این است که این گیاه باید روزانه به مدت ۸ الی ۱۰ ساعت زیر نور خورشید باشد. قراردادن گلدان آلوئه ورا در پنجره جنوب غربی ساختمان میتواند این نور دهی را در اختیار گیاهتان قرار دهد. در صورت نبود نور کافی، گلدان را در کنار پنجرههای دیگر قرار دهید تا خوب نورگیری کند. اگر در مناطق سردسیری زنگی میکنید، دقت کنید تا گیاه شما در محیط سرد قرار نگیرد. چرا که سرما یک عامل کشنده برای گیاه آلوئه ورا به حساب میآید.
نکته: برگهای آلوئه ورا یک شاخص مناسب برای شناسایی سلامت گیاه هستند. از این رو با نگاه کردن به برگهای این گیاه میتوانید به سلامت آن پی ببرید و در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهید.